"Ισχύς Μου η Αγάπη του Λαού"
ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ
1η Έκδοση
Δεκέμβριος 2014
Ξεκινάμε μια άλλη σειρά αναρτήσεων με πολιτικά πρόσωπα
της νεώτερης ελληνικής ιστορίας. Με το παρόν ΠΑΖΛ σκιαγραφούμε την ζωή του
Βασιλέως Γεωργίου του Α΄ και της Βασίλισσας Όλγας, την μυστηριώδη δολοφονία του Βασιλέως, την
καταγωγή των Ελλήνων Βασιλέων και τα κύρια επιτεύγματα που έλαβαν χώρα την
εποχή του Γεωργίου του Α΄. Η όλη
παρουσίαση συνοδεύεται από πλήθος φωτογραφιών και οπτικοακουστικό υλικό.
Περιληπτικά
αναφέρουμε τα παρακάτω:
Η Προσωπικότητα του Βασιλέως Γεωργίου Α
Ήταν συνετός Βασιλιάς ο Γεώργιος. Με υπομονή και
ψυχραιμία αντιμετώπισε όλες τις εσωτερικές διενέξεις, αν και αρκετές φορές
αποπειράθηκε να ασκήσει εξουσία έξω από το πνεύμα της κοινοβουλευτικής
Βασιλείας.
Χωρίς να είναι εξέχουσα προσωπικότητα, Βασίλεψε για
πενήντα ολόκληρα χρόνια με φρονιμάδα, καρτερία και αγαθότητα, κερδίζοντας εύκολα
την αγάπη του Ελληνικού λαού. Διαβλέποντας το άστρο του Βενιζέλου τον στήριξε
από την αρχή και τον βοήθησε να γίνει πανίσχυρος. Έχοντας εξάλλου πολλούς
συγγενικούς δεσμούς, προσωπικές φιλίες και γνωριμίες στο εξωτερικό, είχε τη
δυνατότητα να προωθεί πιο εύκολα τα συμφέροντα της χώρας στην Ευρώπη.
Η διαλλακτικότητα και η ψυχραιμία του, του επέτρεψε, να διατηρεί ανοιχτές γραμμές με το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού κόσμου και έχοντας ιδιαίτερα μεγάλη δημοφιλία η εξουσία του παρέμενε πάντοτε σεβαστή.
Η διαλλακτικότητα και η ψυχραιμία του, του επέτρεψε, να διατηρεί ανοιχτές γραμμές με το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού κόσμου και έχοντας ιδιαίτερα μεγάλη δημοφιλία η εξουσία του παρέμενε πάντοτε σεβαστή.
Γεγονός όμως είναι πως ουδέποτε κατάφερε να φανατίσει τον
Ελληνικό λαό υπέρ ή εναντίον του, επί των ημερών του το πρόσωπο του Βασιλιά δεν
είχε ένθερμους οπαδούς, ούτε εχθρούς.
3. Ιονική
Τράπεζα 1839
5. Μεταξουργείο 1834-1901.Ήταν το πρώτο
ατμοκίνητο εργοστάσιο
6. Νεώριον Σύρου. Η 1η βαρειά βιομηχανία στην
Ελλάδα {1861}
9. Η 1η σιδηροδρομική γραμμή στην Ελλάδα
{Πειραιάς - Αθήνα} 1869
10. Κινηματοθέατρο
«Αττικόν» 1870 – 1880
11. Δημαρχείο Αθηνών:
1872-1874
13. Θέατρο Απόλλων Πάτρας
1872
14. Eθνικό Mετσόβιο Πολυτεχνείο 1873
15. Μέγαρο Μελά 1874
17. Ξενοδοχείο
"Μεγάλης Βρεττανίας" 1874
18. Ιλίου Μέλαθρον
1878-1880
19. Μέγαρο Σερπιέρη
(Αγροτική Τράπεζα) 1880
21. Ξενοδοχείο «Hôtel d'Egypte» 1880-1890
22. Φρεγάτα
"Ελλάς" & Καταδρομικό "Μιαούλης"
23. Προσάρτηση της
Θεσσαλίας (1881)
24. Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας
1882-1899
25. Χαρίλαος Τρικούπης
27. Δημοτικό Θέατρο Αθηνών
1887-1888
28. Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
1887-1895
31. Ξενοδοχεία
"Μπάγκειον" και "Μέγας Αλέξανδρος" 1889-1894
34. Η 1η
Πολυκατοικία της Αθήνας «Πεσμαζόγλου» 1900
35. Ξενοδοχείο 'Ακταίον'
1903
39. Η κατασκευή δικτύων
σιδηροδρόμων στη Βαλκανική
44. ο Ελληνοτουρκικός
πόλεμος του 1897 (6 Απριλίου ως 8 Μαϊου)
45. Η Κρητική Πολιτεία
(1898-1913)
Εν κατακλείδι και σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, η
κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου επιδίωξε από την αρχή να «κλείσει» την υπόθεση της
δολοφονίας στη βάση της θεωρίας του «μοναχικού και παράφρονα» δολοφόνου που
έδρασε από, αποκλειστικώς, προσωπικά κίνητρα, προκειμένου να μην αποκαλυφθεί ο
ρόλος των Γερμανών και των Αυστριακών.
Σε αυτή την περίπτωση, ήταν πολύ πιθανό να προκληθεί αναταραχή στον ευαίσθητο χώρο της Μακεδονίας και της βαλκανικής χερσονήσου, με την Θεσσαλονίκη να κινδυνεύει άμεσα. Οι Τούρκοι και οι Βούλγαροι θα έσπευδαν να επωφεληθούν, ενώ οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής (πολεμικά πλοία των οποίων είχαν καταπλεύσει, εκείνη την εποχή, στο λιμάνι της πόλης), χωρίς προσχήματα πλέον, δεν θα δίσταζαν να επιβάλλουν τη θέλησή τους με τη «λογική των κανονιοφόρων».
Έτσι, ο Ελ. Βενιζέλος προτίμησε να κερδίσει την Θεσσαλονίκη και να χάσει ένα Βασιλιά. Όμως, η στάση αυτή του Έλληνα πρωθυπουργού πρόσφερε μόνο προσωρινά πολιτικά και διπλωματικά οφέλη. Οι περισσότεροι ιστορικοί συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως αν ζούσε ο μετριοπαθής Γεώργιος, ο οποίος στο παρελθόν είχε καταφέρει να αντιμετωπίσει επιτυχώς εθνικές κρίσεις, ενδεχομένως να μην είχε οδηγηθεί η χώρα στον Εθνικό Διχασμό και να ήταν διαφορετικές οι μετέπειτα εξελίξεις στο χώρο της Μικράς Ασίας.
Καλό είναι πριν εκθέσουμε το συμπέρασμα της ελληνικής καταγωγής του Γεωργίου Α’ από την έρευνα του Βαρθολομαίου, να προσθέσουμε μια ακόμη έρευνα εκ μέρους του Δανού ιστορικού ερευνητή Λάγκορν, η οποία επίσης κατέληξε συμπερασματικά στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ του οίκου του Γεωργίου Α΄ και σύμφωνα με τον οποίο οι Βυζαντινές ρίζες της Δανικής Βασιλικής Οικογένειας είναι ΑΝΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΕΣ ! Στον γενεαλογικό πίνακα τον οποίο συνέταξε ο Λάγκορν το 1863, οι ρίζες αυτές οδηγούν στον Αυτοκράτορα Μιχαήλ, επίσης του οίκου των Παλαιολόγων ( 1263-1283). Με τις απόψεις του Λάγκορν επίσης συμφωνεί και ο Αυστριακός ευγενής Ντούγκερν ο οποίος το 1912 έγραψε μονογραφία αφιερωμένη στο γενεαλογικό δένδρο του Γεωργίου Α’. Το έργο του αυστριακού Ντούγκερν είναι καταχωρημένο στον τόμο Α’ : Νέα Σειρά του Δελτίου της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρίας , 1928 ( σελ. 137-144).
Τι λέει λοιπόν ο Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός στην έρευνα του; Αποκαλύπτεται ότι το νόμιμο υιό του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου από την κόρη του Νοταρά, μετέφερε στην Βενετία η θαλαμηπόλος Ειρήνη, γράφοντας σε πάπυρο το όνομα Χριστιανός, αντί του Ιωάννης Παλαιολόγος, ενώ αργότερα πήγε μαζί του στην Βιέννη. Μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ο Ιωάννης Χριστιανός υπηρέτησε ως αξιωματικός στο γαλλικό ιππικό, για να καταλήξει υπασπιστής του Βασιλέως Καρόλου και να μετακινηθεί στην συνέχεια στον δανικό στρατό. Εκεί προήχθη σε στρατηγό, υπέταξε χωρίς αιματοχυσία τους Σουηδούς στασιαστές και παντρεύφθηκε την κόρη του βασιλιά της Δανίας Μαρία, αφού στο μεταξύ απεδείχθη η βασιλική του καταγωγή. Ανέβηκε στον Δανικό θρόνο με το όνομα Ιωάννης Χριστιανός και απόγονός του, σε ευθεία γραμμή είναι ο Γεώργιος ο Α’ Βασιλεύς των Ελλήνων.
Βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων
Αυτός ο γάμος ήταν ευεργετικός για την Ελλάδα, η οποία
έτυχε της πολιτικής και οικονομικής υποστήριξης της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Η
ορθόδοξη βασίλισσα με τις ρωσικές ρίζες εξασφάλισε στον λουθηρανό βασιλιά τη
συμπάθεια των ορθόδοξων Ελλήνων. Αυτός ο γάμος δεν ήταν απλά μία δυναστική
συμφωνία, αλλά βασιζόταν στην αγάπη και τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ των δύο
ευγενών. Αυτός ο συνδυασμός προσωπικών και κρατικών ενδιαφερόντων ήταν τότε
μάλλον σπάνιος. Η επαφή της Όλγας με την Ρωσία δεν σταμάτησε ποτέ.
Κάποτε ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α' είπε ότι
η επιτυχία του στον ελληνικό θρόνο όφειλε πολλά στην προσωπικότητα της συζύγου
του Όλγας.
Ο ΟΘΩΝ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Ότε ανήλθεν εις
τον θρόνον ο Βασιλεύς Γεώργιος, ο εξόριστος τότε Βασιλεύς Όθων είπε τα εξής.— Ο διάδοχός μου εις τον θρόνον της Ελλάδος έχει τούτο το τιμητικόν ότι κατάγεται εξ οικογενείας εντελώς ασπίλου, η οποία ουδέποτε είχε μολυνθή δι' οιουδήποτε σκανδάλου.
Μερικές σκέψεις δικές μου:
Μήπως η δολοφονία του έχει σχέσει με αυτό:
Χάρτης της Ελλάδας στο τέλος της εποχής του Γεωργίου Α΄
Ποιοί ενοχλήθηκαν από τις επιτυχίες αυτές; Αναφέρομαι και σε ¨φίλους¨ και σε εχθρούς. Οι υποψίες πέφτουν στους Γερμανούς και στους Αυστριακούς.
Βεβαίως οι στρατιωτικές επιτυχίες αποδεικνύουν υγιές κράτος και συγκροτημένη κοινωνία με υψηλό ηθικό και με ιδανικά. Ποίος ήθελε να ¨εξαφανήσει¨ τον ηγέτη που αναμφίβολα συνέβαλε σ΄ όλα αυτά;
Ιδού το ερώτημα; Πάντως το άμεσο μέλλον αποδεικνύει του λόγου το αληθές.
“Οι περισσότεροι ιστορικοί συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως αν ζούσε ο μετριοπαθής Γεώργιος, ο οποίος στο παρελθόν είχε καταφέρει να αντιμετωπίσει επιτυχώς εθνικές κρίσεις, ενδεχομένως να μην είχε οδηγηθεί η χώρα στον Εθνικό Διχασμό και να ήταν διαφορετικές οι μετέπειτα εξελίξεις στο χώρο της Μικράς Ασίας”.
Πρώτα δολοφονήθηκε ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, μετά ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Α΄ και έχει συνέχεια. Τελικά ¨φίλοι¨και εχθροί δολοφονούν τους άξιους ηγέτες μας, για να μας έχουν υποχείριό τους.
Είθε να διδαχθούμε από την ιστορία μας.
« Ὄλβιος ὅστις ἱστορίης ἔσχεν μάθησιν » (Ευτυχισμένος όποιος διδάχθηκε Ιστορία) Ευριπίδης (Αρχαίος τραγικός ποιητής, 480-406 π.Χ.)
Εὐάγγελος ὁ Σάμιος
01 Δεκεμβρίου 2014
Ναούμ Προφήτου
Έκδοση 1η
Διευκρινίζεται ότι στο τέλος του κειμένου υπάρχει η εν λόγω ανάρτηση στο slideshare. Έτσι διευκολύνονται όσοι επιθυμούν να διαβάζουν μακροσκελείς αναρτήσεις σε μορφή βιβλίου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1.
ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α' (1845 - 1913) ΚΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ
α. ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α'
α. ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α'
β. ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ
γ. Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΙ Η
ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΣΕ ΣΠΑΝΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
2. ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
α. Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Α' -- Ο ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ
β. Ο
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α' ΣΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
γ. Η
ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α'
δ. Η
ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α' ...
ε. Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α΄ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
στ. Η
ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΟΥ Α΄ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ~ ΑΛΗΘΙΝΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΤ3 848X480
3. Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΠΟΓΟΝΟΣ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΩΝ.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ.
4.
ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ: Η ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΠΡΙΓΚΙΠΙΣΣΑ / ΤΗΣ ΓΙΟΥΛΙΑ
ΠΕΤΡΟΥΝΙΤΣΚΙΝΑ
5. ΤΗΝ
ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α΄ (1863 - 1913)
6. Βασιλιάς Γεώργιος Α' (Νεανικές φωτογραφίες)
6. Βασιλιάς Γεώργιος Α' (Νεανικές φωτογραφίες)
7.
ΙΣΤΟΡΙΑ - ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο Α'
8. ΤΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΤΟΥ
ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α'
1. ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α' (1845 - 1913) ΚΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ
α. ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α'
Βιογραφία του Βασιλέως Γεωργίου Α'
Ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄, δευτερότοκος γιος του Πρίγκιπα Χριστιανού Θ΄ της Δανίας, γεννήθηκε στην Κοπεγχάγη παραμονές Χριστουγέννων του 1845. Κλήθηκε να γίνει Βασιλεύς των Ελλήνων το1863, αφού η Ελληνική Εθνοσυνέλευση ψήφισε υπέρ της αποκατάστασης της μοναρχίας. Ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ διαπραγματεύτηκε επιτυχώς την απόκτηση των Ιονίων Νήσων (Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, Ιθάκη) και των Κυθήρων, που βρίσκονταν υπό βρετανική κατοχή κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 48 ετών. Ο Γεώργιος Α΄ παρέμεινε στο θρόνο για τα επόμενα 50 περίπου έτη.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, όπως αυτά επικυρώνονται αργότερα με ψήφισμα της Εθνικής Συνέλευσης (22 Ιανουαρίου 1863), από τις 244.202 ψήφους οι 230.016 είναι υπέρ του Άγγλου πρίγκιπα Αλφρέδου. Έτσι, υπό την πίεση των άλλων Δυνάμεων αποφασίστηκε να δοθεί ο θρόνος στον Γεώργιο, δευτερότοκο γιο του μετέπειτα (1863) Βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ΄, εκ του Δανικού Βασιλικού Οίκου. Όταν του ζητήθηκε να έρθει στην Ελλάδα ως νέος Βασιλιάς απάντησε: “Βεβαίως και θέλω. Θέλω να ζήσω και να πεθάνω ως Έλληνας”!!!
Στις 24-28 Νοεμβρίου διεξήχθησαν εκλογές για την ανάδειξη αντιπροσώπων στη Συντακτική Συνέλευση (γνωστή ως «Η εν Αθήναις Β’ Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις»). Στις 18 Μαρτίου 1863 εκδόθηκε το Ψήφισμα της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως:
H εν Αθήναις Β΄ των Ελλήνων Συνέλευσις:
1) Αναγορεύει παμψηφεί τον πρίγκιπα της Δανίας Χριστιανόν, Γουλιέλμον, Φερδινάνδον, Αδόλφον, Γεώργιον, δευτερότοκον υιόν του πρίγκιπος Χριστιανού της Δανίας, Συνταγματικόν Βασιλέα των Ελλήνων υπό το όνομα Γεώργιος Α΄ Βασιλεύς των Ελλήνων…
2) Οι νόμιμοι διάδοχοι αυτού θέλουσι πρεσβεύει το Ανατολικόν Ορθόδοξον δόγμα.
3) Τριμελής επιτροπή εκλεχθησομένη υπό της Εθνοσυνελεύσεως θέλει μεταβεί είς την Κοπεγχάγην και προσφέρει αυτώ εν ονόματι του Ελληνικού Έθνους το Στέμμα.
Κατά την ορκωμοσία του ενώπιον της Εθνοσυνέλευσης της 31ης Οκτωβρίου 1863, δήλωσε:
"Εις το όνομα της ομοουσίου και αδιαιρέτου Τριάδος ορκίζομαι να προστατεύω την επικρατούσα θρησκεία των Ελλήνων, να διατηρώ και να υπερασπίζομαι την ανεξαρτησία, την αυτονομία και την εδαφική ακεραιότητα του Ελληνικού κράτους και να τηρώ τους νόμους αυτού".
Αξιοσημείωτο είναι ότι στο Ψήφισμα αυτό ο Γεώργιος αποκαλείται Βασιλεύς των Ελλήνων, κατόπιν προτροπής του ιδίου, και όχι Βασιλεύς της Ελλάδας, όπως ονομαζόταν ο Όθων. Δεν άργησε να αναδειχθεί δημοφιλής και προσιτός μονάρχης.
Ένας σχολιαστής της εποχής του παρατηρούσε: "Μόνος του περιδιαβαίνει τους δρόμους πεζός με τους νεαρούς του φίλους, χαιρετώντας τους πάντες - σταματώντας για να συζητήσει με τον κόσμο, επισκεπτόμενος τη λαχαναγορά". Κάθε Κυριακή, παρακολουθούσε τη Θεία Λειτουργία. Σεβόταν την ευλαβική στάση των υπηκόων του προς τις εικόνες των Αγίων και αναγνώριζε ότι οι κληρονόμοι και διάδοχοί του οφείλουν να είναι μέλη της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Το 1864, ένα έτος μετά την διαδοχή του, η Εθνοσυνέλευση αποφάσισε την ψήφιση νέου Συντάγματος. Η εξασφάλιση άμεσης, μυστικής και καθολικής ψηφοφορίας για την ανάδειξη της Βουλής καθιστούσε την Ελλάδα, τυπικά, ένα εκ των δημοκρατικότερων κρατών της Ευρώπης. Υπήρχαν όμως δυσκολίες όσον αφορά την επίτευξη σταθερότητας.
Από το 1864 έως το 1911 προέκυψαν 70 κυβερνήσεις κατόπιν 21 εκλογικών αναμετρήσεων. Το 1867, ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ παντρεύτηκε τη Μεγάλη Δούκισσα Όλγα της Ρωσίας, η οποία ήταν μόλις 16 ετών όταν γεννήθηκε ο πρώτος τους γιός, ο Κωνσταντίνος, τον Αύγουστο του 1868.
Ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ διαπραγματεύτηκε επιτυχώς την απόκτηση των Ιονίων Νήσων (Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, Ιθάκη) και των Κυθήρων, που βρίσκονταν υπό Βρετανική κατοχή κατά τη διάρκεια των προηγούμενων 48 ετών. Ως δώρο στον νέο Βασιλιά η Αγγλία παραχωρεί τα Επτάνησα στην Ελλάδα (1864).
Η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (1878) διαμέλιζε την Οθωμανική Αυτοκρατορία και δημιουργούσε ένα τεραστίων διαστάσεων Βουλγαρικό κράτος. Ο Γεώργιος προσπαθεί να αποσπάσει νέα εδαφικά οφέλη στην Ελλάδα χωρίς πόλεμο. Πιέζει τον Γερμανό καγκελάριο Ότο φον Μπίσμαρκ για να ενισχυθεί η Ελλάδα εν όψει του Σλαβικού επεκτατικού σχεδίου.
Επισκέπτεται Βερολίνο, Βιέννη, Λονδίνο και Αγία Πετρούπολη. Ο Μπίσμαρκ είναι ο μόνος που υποστηρίζει τον Γεώργιο και εξανάγκασε τον Σουλτάνο να αποδεχθεί τις Ελληνικές αξιώσεις. Πράγματι στην Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης (1881) η Ελλάδα απέκτησε Θεσσαλία και το κομμάτι της Άρτας.
Αναγνωρίζοντας τη μεγάλη συμβολή του Βασιλέως Γεωργίου στην παραχώρηση, εκ΄ μέρους της Μεγάλης Βρετανίας, των Ιονίων Νήσων, ο δήμος των Κερκυραίων δώρισε στο Βασιλέα και την οικογένειά του δύο σπίτια στο νησί - ένα εκ των οποίων η θερινή κατοικία, γνωστή ως "Μον Ρεπό". Επιπλέον απέκτησε ένα εξοχικό κοντά στην Αθήνα - το κτήμα του Τατοΐου, 24 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας. Για την οικογένεια, το Τατόι αποτελούσε το "πραγματικό τους σπίτι".
Ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ απέκτησε 8 παιδιά. Ο τέταρτος γιός του, ο Ανδρέας, γεννημένος το 1882, ήταν ο πατέρας του Δούκα του Εδιμβούργου (γεννήθηκε το 1921) ο οποίος παντρεύτηκε την Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ της Μεγάλης Βρετανίας. Ο πρωτότοκος γιός του Βασιλέως Γεωργίου, ο Κωνσταντίνος, παντρεύτηκε την Πριγκίπισσα Σοφία της Πρωσίας, αδελφή του Κάιζερ Βίλχελμ Β΄ της Γερμανίας. Οικογενειακή αρχή στο βασιλικό οικόσημο είναι "Ισχύς Μου η Αγάπη του Λαού".
Κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου των ετών 1877-78, η Ελλάδα επενέβη με σκοπό να απελευθερώσει την Θεσσαλία, την Ήπειρο και την Μακεδονία από τους Τούρκους. Ο Γεώργιος Α΄ απείλησε με νέα επιστράτευση, όταν μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Βερολίνου αναχαιτίστηκε η προέλαση των στρατευμάτων του. Το 1881, η Θεσσαλία και τμήμα της Ηπείρου προσαρτήθηκαν στο Βασίλειό του.
Η δημιουργία μιας ανεξάρτητης Βουλγαρίας στάθηκε η αιτία της επόμενης κρίσης στην Ανατολική Ευρώπη, το 1885, και εντάσεις γεννήθηκαν στις σχέσεις Ελλάδας και Βρετανίας. Ο Βασιλεύς υποχρεώθηκε να κατευνάσει τα φιλοπόλεμα αιτήματα ορισμένων θερμόαιμων εθνικοφρόνων πολιτικών και συνέβαλε στην εξομάλυνση της κατάστασης.
Κατά την Βασιλεία του Βασιλέως Γεωργίου, εγκαινιάστηκαν οι εργασίες για τον Ισθμό της Κορίνθου, οι οποίες αποπερατώθηκαν τον Αύγουστο του 1893. Επιπλέον, ο Βασιλεύς υπήρξε αρωγός της αναγέννησης των Ολυμπιακών Αγώνων, στηρίζοντας την εκστρατεία του Βαρόνου Ντε Κουμπερτέν. Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες έλαβαν χώρα στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1896.
Το 1906, ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ υποστήριξε τη διεξαγωγή των αγώνων της 10ης Ολυμπιακής Επετείου στο ειδικά κατασκευασμένο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας. Πενήντα τέσσερα χρόνια αργότερα, στους Ολυμπιακούς του 1960, ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος Β΄, ο δισέγγονος του Βασιλέως Γεωργίου Α΄, επρόκειτο να κερδίσει το Χρυσό Μετάλλιο στην ιστιοπλοΐα έξω από την Νεάπολη.
Το 1896 ξέσπασε κρίση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με αντικείμενο την Κρήτη και εκείνα που θεωρήθηκαν ως τα κακώς κείμενα της Τουρκικής διοίκησης. Οι Κρητικοί επαναστάτες ανακήρυξαν τη νήσο τμήμα του Βασιλείου των Ελλήνων. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η Τουρκία να κηρύξει τον πόλεμο κατά της Ελλάδας τον Απρίλιο του 1896. Ο επακόλουθος "Πόλεμος των Τριάντα Ημερών" ήταν σχεδόν καταστροφικός για την Ελλάδα και για τον Γεώργιο Α΄.
Η Τουρκία διέθετε την υποστήριξη του Κάιζερ Βίλχελμ Β΄ της Γερμανίας, αδελφού της Σοφίας της Πρωσίας, νύφης του Βασιλέως Γεωργίου. Κατά την υποχώρηση των Ελληνικών στρατευμάτων στη Λάρισα, η Βασίλισσα Βικτώρια της Μεγάλης Βρετανίας ζήτησε τη μεσολάβηση του Νικολάου Β΄ της Ρωσίας. Οι Προστάτιδες Δυνάμεις εξασφάλισαν την υπογραφή συνθήκης ειρήνευσης στην Κωνσταντινούπολη - η οποία επέτρεπε στην Ελλάδα τη διατήρηση της Θεσσαλίας. Επιπλέον οριζόταν η καταβολή δυσβάσταχτης για το Βασίλειο της Ελλάδας αποζημιώσεως στην Τουρκία.
Η τήρηση της τάξης στην Κρήτη ανατέθηκε σε μια διεθνή δύναμη - συναποτελούμενη από Βρετανικά, Γαλλικά, Ρωσικά και Ιταλικά στρατεύματα. Το νησί διατηρούσε την αυτονομία του εντός των ορίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας - ενώ, παράλληλα, διατηρούσε δεσμούς με το βασίλειο της Ελλάδας μέσω του Πρίγκιπα Γεωργίου (δευτερότοκου γιού του Βασιλέως Γεωργίου Α΄), ο οποίος διορίστηκε Ύπατος Αρμοστής στα Χανιά.
Το 1906, ο Πρίγκιπας Γεώργιος παραιτήθηκε, έχοντας φανεί ανεκτικός και διαλλακτικός Κυβερνήτης. Οι Κρήτες όμως πολιτικοί, όπως ο Βενιζέλος, επιθυμούσαν στενότερες σχέσεις με την Ελλάδα. Όταν οι "Νεότουρκοι" (Τούρκοι αξιωματικοί του στρατού) κατέλαβαν την εξουσία στην Κωνσταντινούπολη το 1908, η Συνέλευση της Κρήτης διακήρυξε την ένωσή της με την Ελλάδα.
Εν μέσω του τεταμένου αυτού κλίματος, αντιφρονούντες κατώτεροι αξιωματικοί του Ελληνικού στρατού, με επικεφαλής τον Λοχαγό Ζορμπά, ίδρυσαν τον Στρατιωτικό Σύνδεσμο. Ήταν κατά της δυναστικής διαδοχής και διαμαρτύρονταν για την προώθηση στο στρατό ευνοούμενων του Διαδόχου Κωνσταντίνου. Για να μην φέρουν σε δύσκολη θέση τον πατέρα τους, οι Βασιλικοί γόνοι παραιτήθηκαν των καθηκόντων τους.
Ο Γεώργιος Α΄ κάλεσε τον Βενιζέλο να προβεί στο σχηματισμό κυβέρνησης με το νέο Φιλελεύθερο Κόμμα του και ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος λύθηκε. Ο Διάδοχος Κωνσταντίνος διορίσθηκε εκ νέου αξιωματικός του στρατού. Το διεθνές κύρος του Βασιλέως Γεωργίου ενισχύθηκε, αφού δοκιμάστηκε από μια σειρά επαναλαμβανόμενων κρίσεων τις οποίες χειρίστηκε επιδέξια.
Μετά τον ξαφνικό πόλεμο μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας το 1911 με αντικείμενο τα Τουρκικά εδάφη στην Λιβύη, η Ελλάδα ενεπλάκη στις επακόλουθες ταραχές στα Βαλκάνια ενάντια στην Τουρκική κυριαρχία και επιρροή. Το Μαυροβούνιο, η Σερβία, η Βουλγαρία και η Ελλάδα ένωσαν τις δυνάμεις τους και κήρυξαν πόλεμο κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τον Οκτώβριο του 1912.
Η καθοριστικής σημασίας μάχη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δόθηκε στα Γιαννιτσά. Μετά την επιτυχή έκβασή της, ο Διάδοχος Κωνσταντίνος προχώρησε νικητής προς την Θεσσαλονίκη και έκανε την είσοδό του στην πόλη στις 9 Νοεμβρίου 1912 - προλαμβάνοντας έτσι εγκαίρως τους αμφιταλαντευόμενους συμμάχους του, τους Βουλγάρους.
Ο Βασιλεύς Γεώργιος έφθασε στην Θεσσαλονίκη δυο μέρες αργότερα για να οδηγήσει τα νικηφόρα στρατεύματα στην πόλη από κοινού με τον Διάδοχο Κωνσταντίνο και τους υπόλοιπους πρίγκιπες. Για τον Βασιλέα Γεώργιο, η είσοδος στην πόλη της Θεσσαλονίκης ήταν μία από τις πιο σημαντικές στιγμές της βασιλείας του. Ο Πρίγκιπας Νικόλαος (τρίτος κατά σειρά γιός του Βασιλέως Κωνσταντίνου) ορίσθηκε στρατιωτικός διοικητής της πόλης.
Κατά τραγικό τρόπο, δυο μήνες πριν την προσωρινή λήξη του πολέμου, στις 18 Μαρτίου 1913, ο Βασιλεύς Γεώργιος δολοφονήθηκε από έναν ψυχικά διαταραγμένο Έλληνα ονόματι Αλέξανδρο Σχινά καθώς έκανε τον απογευματινό του περίπατο. Πυροβολήθηκε κοντά στον περίφημο Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης. Ο Βασιλεύς Γεώργιος κηδεύτηκε δημόσια στην Αθήνα στις 2 Απριλίου 1913, και θάφτηκε στην οικογενειακή του κατοικία στο Τατόι. Ήταν 67 ετών.
Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο στο Γουδί
Το 1896 ξέσπασε κρίση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με αντικείμενο την Κρήτη. Τα βαθύτερα αίτια είναι όταν ο πρωθυπουργός Δηλιγιάννης ζήτησε κούρεμα του Ελληνικού χρέους από τους σιωνιστές τραπεζίτες. Αυτοί αρνήθηκαν το κούρεμα και με τις ραδιουργίες ενέπλεξαν την Ελλάδα σε πόλεμο, παρά τις προειδοποιήσεις και τις αντιρρήσεις του Γεωργίου.
Η Τουρκία διέθετε την υποστήριξη του Κάιζερ Βίλχελμ Β΄ της Γερμανίας, αδελφού της Σοφίας της Πρωσίας, νύφης του Βασιλέως Γεωργίου. Κατά την υποχώρηση των Ελληνικών στρατευμάτων στη Λάρισα, ο Γεώργιος ζήτησε τη μεσολάβηση του Νικολάου Β΄ της Ρωσίας. Έτσι σταμάτησε η Τουρκική προς την Αθήνα προέλαση.
Οι Προστάτιδες Δυνάμεις εξασφάλισαν την υπογραφή συνθήκης ειρήνευσης στην Κωνσταντινούπολη – η οποία επέτρεπε στην Ελλάδα τη διατήρηση της Θεσσαλίας. Επιπλέον οριζόταν η καταβολή δυσβάσταχτης για το Βασίλειο της Ελλάδας αποζημιώσεως στην Τουρκία. Η τήρηση της τάξης στην Κρήτη ανατέθηκε σε μια διεθνή δύναμη – συναποτελούμενη από Βρετανικά, Γαλλικά, Ρωσικά και Ιταλικά στρατεύματα.
Το νησί διατηρούσε την αυτονομία του εντός των ορίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας – ενώ, παράλληλα, διατηρούσε δεσμούς με το βασίλειο της Ελλάδας μέσω του Πρίγκιπα Γεωργίου (δευτερότοκου γιού του Βασιλέως Γεωργίου Α΄), ο οποίος διορίστηκε Ύπατος Αρμοστής στα Χανιά.
Το 1906, ο Πρίγκιπας Γεώργιος παραιτήθηκε, έχοντας φανεί ανεκτικός και διαλλακτικός Κυβερνήτης.
Οι Κρήτες όμως πολιτικοί επιθυμούσαν στενότερες σχέσεις με την Ελλάδα με εξαίρεση τον Ε. Βενιζέλο. Όταν οι “Νεότουρκοι” (Τούρκοι αξιωματικοί του στρατού) κατέλαβαν την εξουσία στην Κωνσταντινούπολη το 1908, η Συνέλευση της Κρήτης διακήρυξε την ένωσή της με την Ελλάδα. Εν μέσω του τεταμένου αυτού κλίματος, αντιφρονούντες κατώτεροι αξιωματικοί του Ελληνικού στρατού, με επικεφαλής τον Λοχαγό Ζορμπά, ίδρυσαν τον αντιβασιλικό Στρατιωτικό Σύνδεσμο.
Τον Αύγουστο του 1909, εκδηλώθηκε το Αγγλοκίνητο κίνημα υπό την αρχηγία του συνταγματάρχη Νικόλαου Ζορμπά, αρχηγού του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Τα αιτήματα των κινηματιών ήταν κάθε άλλο παρά ριζοσπαστικά, ωστόσο όσον αφορά τη Δυναστεία απαιτούσε την απομάκρυνση των Πριγκίπων από το στράτευμα. Για να μην φέρουν σε δύσκολη θέση τον πατέρα τους, οι Βασιλικοί γόνοι παραιτήθηκαν των καθηκόντων τους.
Ο Γεώργιος Α΄, καθ΄ υπόδειξιν του Συνδέσμου, κάλεσε τον Βενιζέλο να προβεί στο σχηματισμό κυβέρνησης με το νέο Φιλελεύθερο Κόμμα του και ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος λύθηκε. Ο Διάδοχος Κωνσταντίνος διορίσθηκε εκ νέου αξιωματικός του στρατού. Το διεθνές κύρος του Βασιλέως Γεωργίου ενισχύθηκε, αφού δοκιμάστηκε από μια σειρά επαναλαμβανόμενων κρίσεων τις οποίες χειρίστηκε επιδέξια.
Βαλκανικοί Πόλεμοι και ο Θάνατος του
Μετά τον ξαφνικό πόλεμο μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας το 1911 με αντικείμενο τα Τουρκικά εδάφη στην Λιβύη, η Ελλάδα ενεπλάκη στις επακόλουθες ταραχές στα Βαλκάνια ενάντια στην Τουρκική κυριαρχία και επιρροή. Το Μαυροβούνιο, η Σερβία, η Βουλγαρία και η Ελλάδα ένωσαν τις δυνάμεις τους και κήρυξαν πόλεμο κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τον Οκτώβριο του 1912.
Η καθοριστικής σημασίας μάχη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δόθηκε στα Γιαννιτσά. Μετά την επιτυχή έκβασή της, ο Διάδοχος Κωνσταντίνος προχώρησε νικητής προς την Θεσσαλονίκη και έκανε την είσοδό του στην πόλη στις 9 Νοεμβρίου 1912 – προλαμβάνοντας έτσι εγκαίρως τους αμφιταλαντευόμενους συμμάχους του, τους Βουλγάρους.
Ο Βασιλεύς Γεώργιος έφθασε στην Θεσσαλονίκη δυο μέρες αργότερα για να οδηγήσει τα νικηφόρα στρατεύματα στην πόλη από κοινού με τον Διάδοχο Κωνσταντίνο και τους υπόλοιπους πρίγκιπες. Για τον Βασιλέα Γεώργιο, η είσοδος στην πόλη της Θεσσαλονίκης ήταν μία από τις πιο σημαντικές στιγμές της βασιλείας του. Ο Πρίγκιπας Νικόλαος (τρίτος κατά σειρά γιός του Βασιλέως Κωνσταντίνου) ορίσθηκε στρατιωτικός διοικητής της πόλης.
Κατά τραγικό τρόπο, δυο μήνες πριν την προσωρινή λήξη του πολέμου, στις 18 Μαρτίου 1913, ο Βασιλεύς Γεώργιος δολοφονήθηκε από έναν ψυχικά διαταραγμένο Έλληνα ονόματι Αλέξανδρο Σχινά καθώς έκανε τον απογευματινό του περίπατο. Το χέρι οπλίστηκε από μία φιλοτουρκική μειονότητα. Πυροβολήθηκε κοντά στον Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης. Ο Βασιλεύς Γεώργιος κηδεύτηκε δημόσια στην Αθήνα στις 2 Απριλίου 1913, και θάφτηκε στην οικογενειακή του κατοικία στο Τατόι.
Ήταν 67 ετών. Η σορός του Γεωργίου ταριχεύθηκε και για πολλές μέρες εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα. Μεταφέρθηκε στον Πειραιά και στις 20 Μαρτίου και κηδεύτηκε στο Βασιλικό ανάκτορο στο Τατόι.
Η Προσωπικότητα του Βασιλέως Γεωργίου Α΄
Ήταν συνετός Βασιλιάς ο Γεώργιος. Στο θρόνο της Ελλάδας από τα 18 του χρόνια, προικισμένος με προσαρμοστικότητα και ρεαλισμό, προσαρμόστηκε γρήγορα στην Ελληνική πραγματικότητα. Στη μακρόχρονη Βασιλεία του, υπήρξαν στιγμές που χάνοντας την ψυχραιμία του ήταν έτοιμος να εγκαταλείψει το θρόνο, αλλά πάντοτε επικρατούσαν ωριμότερες σκέψεις. Με υπομονή και ψυχραιμία αντιμετώπισε όλες τις εσωτερικές διενέξεις, αν και αρκετές φορές αποπειράθηκε να ασκήσει εξουσία έξω από το πνεύμα της κοινοβουλευτικής Βασιλείας.
Χωρίς να είναι εξέχουσα προσωπικότητα, εν τούτοις αναδείχτηκε σε καλό Βασιλιά και Βασίλεψε για πενήντα ολόκληρα χρόνια με φρονιμάδα, καρτερία και αγαθότητα, κερδίζοντας εύκολα την αγάπη του Ελληνικού λαού. Διαβλέποντας το άστρο του Βενιζέλου τον στήριξε από την αρχή, στάθηκε στο πλευρό του και τον βοήθησε να γίνει πανίσχυρος. Έχοντας εξάλλου πολλούς συγγενικούς δεσμούς, προσωπικές φιλίες και γνωριμίες στο εξωτερικό, που τον έκαναν εξαιρετικά συμπαθή σε εστεμμένους και μη, είχε τη δυνατότητα να προωθεί πιο εύκολα τα συμφέροντα της χώρας στην Ευρώπη.
Η διαλλακτικότητα και η ψυχραιμία του, του επέτρεψε, να διατηρεί ανοιχτές γραμμές με το μεγαλύτερο μέρος του πολιτικού κόσμου και έχοντας ιδιαίτερα μεγάλη δημοφιλία η εξουσία του παρέμενε πάντοτε σεβαστή. Πολέμιος του ρουσφετιού, ήπιος και αυστηρός στις κρίσιμες εθνικές στιγμές. Η προσπάθεια του να συνετίσει τους πολιτικούς πάντα έβρισκε αντίθετους τους χειριστές της εξουσίας και μέσω των εφημερίδων τους λοιδορούσαν τον Γεώργιο.
Γεγονός όμως είναι πως ουδέποτε κατάφερε να φανατίσει τον Ελληνικό λαό υπέρ ή εναντίον του, επί των ημερών του το πρόσωπο του Βασιλιά δεν είχε ένθερμους οπαδούς, ούτε εχθρούς. Η αγάπη του για την πρωτεύουσα της Ελληνικοτάτης Μακεδονίας, της νύμφης του Θερμαικού την Θεσσαλονίκη κατέληξε στην δολοφονία. Το αίμα του επισφραγίζει την Ελληνική επανάκτηση της Θεσσαλονίκης.
Τα Χρόνια της Βασιλείας του Γεωργίου Α' (1863 - 1913)
Μετά τα επαναστατικά γεγονότα του Οκτωβρίου του 1862 και την έξωση του Βασιλιά Όθωνα, την εξουσία ανέλαβε μια προσωρινή επαναστατική κυβέρνηση υπό τον Δ. Βούλγαρη με σκοπό να κυβερνήσει βάσει του Συντάγματος του 1844 μέχρι να συγκληθεί η Εθνοσυνέλευση τον Δεκέμβριο του 1862. Μετά την σύγκλιση της Εθνοσυνέλευσης άρχισε παρατεταμένη κυβερνητική κρίση που τερματίστηκε μετά την οριστική επιλογή από τις Μεγάλες Δυνάμεις του 18χρονου Δανού πρίγκηπα William George με το όνομα Γεώργιος ο Α΄, βασιλεύς των Ελλήνων και την άφιξή του στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1863.
Αμέσως μετά, τον Μάρτιο του 1864, παραχωρήθηκαν τα Επτάνησα από την Μεγάλη Βρετανία και ενώθηκαν με την Ελλάδα, ενώ τον Οκτώβριο του 1864 ψηφίστηκε από την Εθνοσυνέλευση το Σύνταγμα του 1864 που καθιέρωνε το πολίτευμα της Βασιλευομένης δημοκρατίας. Τον Μάιο του 1865 έγιναν οι πρώτες εκλογές μετά το νέο σύνταγμα.
Η κυβερνητική αστάθεια συνεχίστηκε με τους πρεσβευτές των δυνάμεων και
τον Βασιλέα να παρεμβαίνουν συνεχώς στον σχηματισμό των κυβερνήσεων
μέχρι το 1866 που εκδηλώθηκε η Κρητική επανάσταση, η οποία, παρά τις
αρχικές επιτυχίες της, μέσα σε δυόμισι χρόνια κατεστάλη από τα Τουρκικά
στρατεύματα. Χαρακτηριστική ήταν η θυσία στο Αρκάδι τον Νοέμβριο του
1866 που τεράστια απήχηση είχε στην Αθήνα, αλλά και στην υπόλοιπη
Ευρώπη.
Εν τω μεταξύ, η Ελληνική κοινή γνώμη μάθαινε από τον τύπο τους αρραβώνες του Γεωργίου με την 16χρονη Ρωσίδα πριγκίπισσα Όλγα τον Μάιο του 1866 και τον επόμενο Οκτώβριο τους γάμους του, επίσης στην Μόσχα. Τον επόμενο μήνα ο λαός της Αθήνας επεφύλαξε στο Βασιλικό ζεύγος αποθεωτική υποδοχή. Τον Ιούνιο του 1868 γεννήθηκε και ο διάδοχος που έλαβε το όνομα Κωνσταντίνος, δηλαδή το όνομα του τελευταίου Αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Συνολικά το Βασιλικό ζεύγος έκανε 7 παιδιά.
Την άνοιξη του 1870 την Αθηναϊκή κοινωνία, αλλά και τον πολιτικό κόσμο της Ελλάδας συγκλόνισε η στυγερή δολοφονία στο Δήλεσι του ζεύγους των Βρετανών ευγενών Muncaster και των φίλων τους συνοδών από την συμμορία Αρβανιτάκη που δρούσε στην περιοχή της υπαίθρου της Αττικής. Οι διακεκριμένοι ξένοι θέλησαν να επισκεφτούν τον χώρο της ιστορικής μάχης του Μαραθώνα και αφού διανυκτέρευσαν σε χάνι στο Πικέρμι (που λειτουργεί και σήμερα ως εξοχική ταβέρνα) ξεκίνησαν για τον προορισμό τους με την συνοδεία μικρού αποσπάσματος χωροφυλάκων.
Εν τω μεταξύ, η Ελληνική κοινή γνώμη μάθαινε από τον τύπο τους αρραβώνες του Γεωργίου με την 16χρονη Ρωσίδα πριγκίπισσα Όλγα τον Μάιο του 1866 και τον επόμενο Οκτώβριο τους γάμους του, επίσης στην Μόσχα. Τον επόμενο μήνα ο λαός της Αθήνας επεφύλαξε στο Βασιλικό ζεύγος αποθεωτική υποδοχή. Τον Ιούνιο του 1868 γεννήθηκε και ο διάδοχος που έλαβε το όνομα Κωνσταντίνος, δηλαδή το όνομα του τελευταίου Αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Συνολικά το Βασιλικό ζεύγος έκανε 7 παιδιά.
Την άνοιξη του 1870 την Αθηναϊκή κοινωνία, αλλά και τον πολιτικό κόσμο της Ελλάδας συγκλόνισε η στυγερή δολοφονία στο Δήλεσι του ζεύγους των Βρετανών ευγενών Muncaster και των φίλων τους συνοδών από την συμμορία Αρβανιτάκη που δρούσε στην περιοχή της υπαίθρου της Αττικής. Οι διακεκριμένοι ξένοι θέλησαν να επισκεφτούν τον χώρο της ιστορικής μάχης του Μαραθώνα και αφού διανυκτέρευσαν σε χάνι στο Πικέρμι (που λειτουργεί και σήμερα ως εξοχική ταβέρνα) ξεκίνησαν για τον προορισμό τους με την συνοδεία μικρού αποσπάσματος χωροφυλάκων.
Στο δρόμο τους δέχτηκαν επίθεση από την συμμορία που τους απήγαγε,
ζητώντας λύτρα από την κυβέρνηση. Όταν τα αποσπάσματα που τους
κατεδίωκαν τους εντόπισαν και τους απέκλεισαν στο Δήλεσι, οι απαγωγείς
κατέσφαξαν τους ξένους πριν εξοντωθούν, ή συλληφθούν από τους
χωροφύλακες. Αποτέλεσμα της διεθνούς κατακραυγής κατά της χώρας ήταν να
πέσει και η κυβέρνηση Ζαΐμη, μολονότι εκτελούσε καλό έργο.
Το 1871 η χώρα γιόρτασε τα 50 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 με διάφορες εκδηλώσεις που κορυφώθηκαν με την μεταφορά των οστών του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ από την Οδησσό στην Αθήνα όπου και ετάφησαν με μεγάλες τιμές εντός του νεοανεγερθέντος μητροπολιτικού ναού όπου και βρίσκονται ακόμα. Στα 1872 το Βασιλικό Ζεύγος «αγόρασε» από τον Έλληνα μεγαλοκτηματία Σούτσο το μεγάλο κτήμα με το επιβλητικό κτίσμα στο Τατόι για να το χρησιμοποιεί ως θερινή κατοικία και το ίδιο έτος κτίστηκε και το μέγαρο του Δημαρχείου στην οδό Αθηνάς που σήμερα χρησιμοποιείται μόνο για τελετές.
Το 1871 η χώρα γιόρτασε τα 50 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 με διάφορες εκδηλώσεις που κορυφώθηκαν με την μεταφορά των οστών του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ από την Οδησσό στην Αθήνα όπου και ετάφησαν με μεγάλες τιμές εντός του νεοανεγερθέντος μητροπολιτικού ναού όπου και βρίσκονται ακόμα. Στα 1872 το Βασιλικό Ζεύγος «αγόρασε» από τον Έλληνα μεγαλοκτηματία Σούτσο το μεγάλο κτήμα με το επιβλητικό κτίσμα στο Τατόι για να το χρησιμοποιεί ως θερινή κατοικία και το ίδιο έτος κτίστηκε και το μέγαρο του Δημαρχείου στην οδό Αθηνάς που σήμερα χρησιμοποιείται μόνο για τελετές.
Την ίδια εποχή συμπληρώθηκε η ανέγερση ωραίων και επιβλητικών κτιρίων
στην πόλη από τον Τσίλλερ και άλλους επιφανείς ξένους και Έλληνες
αρχιτέκτονες. Το Πολυτεχνείο (1880), η Ακαδημία (1887), το Αρχαιολογικό
Μουσείο στην οδό Πατησίων, το σπίτι του Ερρίκου Σλήμαν (Heinrich
Schliemann) που σήμερα φιλοξενεί το Νομισματικό Μουσείο και άλλα πολλά
που σήμερα δεν σώζονται.
Νέες συνοικίες δημιουργήθηκαν όπως το Μετς στο λόφο του Αρδηττού γύρω από μια μπυραρία που άνοιξε ένας Βαυαρός σε ανάμνηση της μεγάλης νίκης των Πρώσων επί των Γάλλων στο Μετς το 1870. Τότε δημιουργήθηκαν και στον Πειραιά νέες συνοικίες με πολυτελείς κατοικίες, όπως η Καστέλα, η Τερψιθέα και το Πασσαλιμάνι. Επίσης, μεγάλοι δωρητές χρηματοδότησαν την ανέγερση ωραίων κτιρίων, ή ευαγών ιδρυμάτων.
Οι αδελφοί Ζάππα έκτισαν το σημερινό Ζάππειο, ο Αντρέας Συγγρός έκτισε
το Δημοτικό Θέατρο στην πλατεία Δημαρχείου που χωρίς λόγο το κατεδάφισαν
το 1938 και χρηματοδότησε την δημιουργία της μεγάλης λεωφόρου που φέρει
το όνομα του και οδηγεί στο Φάληρο. Επίσης και η Βασίλισσα Όλγα
δραστηριοποιήθηκε στις φιλανθρωπίες και πρωτοστάτησε στην ίδρυση του
Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» και του Δημοτικού Ορφανοτροφείου (Orphanage)
στην οδό Πειραιώς, όπου σήμερα στεγάζεται η Δημοτική Πινακοθήκη.
Τις τρεις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα κυριαρχούν στην πολιτική σκηνή οι προσωπικότητες του Χαρίλαου Τρικούπη και του Θεόδωρου Δηληγιάννη που εναλλάσσονται στην εξουσία. Ο Χαρίλαος Τρικούπης ήταν αυτός που με τις μεταρρυθμίσεις του έβαλε τα θεμέλια για την ανάπτυξη της χώρας. Ανάμεσα στα άλλα, έργο του ήταν και ο σιδηρόδρομος που συνέδεε την Αθήνα με την Πελοπόννησο και την Θεσσαλία.
Τις τρεις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα κυριαρχούν στην πολιτική σκηνή οι προσωπικότητες του Χαρίλαου Τρικούπη και του Θεόδωρου Δηληγιάννη που εναλλάσσονται στην εξουσία. Ο Χαρίλαος Τρικούπης ήταν αυτός που με τις μεταρρυθμίσεις του έβαλε τα θεμέλια για την ανάπτυξη της χώρας. Ανάμεσα στα άλλα, έργο του ήταν και ο σιδηρόδρομος που συνέδεε την Αθήνα με την Πελοπόννησο και την Θεσσαλία.
Ήδη λειτουργούσε η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών - Λαυρίου που
εξυπηρετούσε τα μεταλλεία στην Λαυρεωτική, την παλιά χάραξη του οποίου
περίπου ακολουθεί και ο σημερινός προαστιακός που σχεδιάζεται να
επεκταθεί από το Κορωπί έως το Λαύριο. Τα τελευταία αυτά χρόνια λόγω της
συσσώρευσης μεγάλου αριθμού εσωτερικών μεταναστών στην πρωτεύουσα
παρατηρήθηκε έξαρση της βίας και μάλιστα της οργανωμένης, που εν πολλοίς
ευνοούσαν και οι πολιτικοί παράγοντες προς ίδιον όφελος.
Προς τα τέλη του αιώνα ο Τρικούπης ανέθεσε στον συνταγματάρχη Δημήτριο
Μπαϊρακτάρη που τέθηκε επικεφαλής της αστυνομίας στην Αθήνα, να
ξεκαθαρίσει την πόλη από τις συμμορίες και τους λεγόμενους
«κουτσαβάκηδες» που τρομοκρατούσαν τους φιλήσυχους και ειρηνικούς
πολίτες.
Πραγματικά ο Μπαϊρακτάρης ξεκαθάρισε την πόλη από τις συμμορίες αυτές
και διέλυσε το άντρο τους που ήταν στην πλατεία Ηρώων, την γνωστή μέχρι
και σήμερα ως πλατεία Ψυρρή. Έγιναν επίσης και πολλά άλλα σημαντικά έργα
δημόσιου χαρακτήρα, όπως έργα ύδρευσης και η νέα Δημοτική Αγορά στην
οδό Αθηνάς, όπου σήμερα είναι η κρεαταγορά και ψαραγορά της Αθήνας.
Επειδή το 1884 κάηκε το παλιό παζάρι στην οδό Μητροπόλεως, το γνωστό
στους παλιούς Αθηναίους ως «Γιουσουρούμ», οι δραστηριότητές του
μεταφέρθηκαν στο Μοναστηράκι όπου μέχρι και σήμερα λειτουργούν τα
λεγόμενα παλιατζίδικα. Η καταστροφή του Γιουσουρούμ επέτρεψε την
κατασκευή του νέου σταθμού του ατμοκίνητου σιδηροδρόμου Αθηνών -
Πειραιώς που λειτούργησε το 1895, η κατασκευή του οποίου επέτρεψε την
ανασκαφή της Αρχαίας Αγοράς και την ανεύρεση πολλών σημαντικών
αρχαιοτήτων.
Η ανερχόμενη νεαρή αστική τάξη της πόλης φρόντισε επίσης για την
δημιουργία του Α΄ Νεκροταφείου, με την φιλοδοξία να παίξει το ρόλο του
αρχαίου Κεραμεικού, με την επίδειξη του πλούτου της και της ισχύος της
και μετά θάνατον. Μαζί με την ανάπτυξη των μεταλλείων στην Λαυρεωτική
αναπτύχθηκε και η βιομηχανία, κύρια στον Πειραιά, αλλά και στην Αθήνα.
Ακόμη, η πόλη απέκτησε και τραμ, ιππήλατο στην αρχή και αργότερα και
ατμήλατο.
Το 1890 συνδέθηκε με το Φάληρο με τη γραμμή του ατμήλατου τραμ το οποίο
με σχετικά φθηνό εισιτήριο μετέφερε τους Αθηναίους στο όμορφο προάστιο
για την βραδινή, ή Κυριακάτική τους βόλτα. Ήδη το άλλο πανάρχαιο θέρετρο
αναψυχής της πόλης, η Κηφισιά, είχε συνδεθεί με την πρωτεύουσα με
παρακλάδι της γραμμής προς το Λαύριο (1885) και οι παλιοί Αθηναίοι
έλεγαν πολλές ιστορίες με πρωταγωνιστή την μεγάλη και θορυβώδη
ατμομηχανή της γραμμής το πασίγνωστο «Θηρίο».
Έτσι κτίστηκαν ωραία κτίρια και εξοχικές κατοικίες στο πανέμορφο
θέρετρο, όπως το ξενοδοχείο Μελά (1871), συνεχίζοντας την παράδοση που
εγκαινίασε ο Ηρώδης ο Αττικός. Οι ανασκαφές στην πόλη και ιδιαίτερα στον
Κεραμεικό συνεχίστηκαν με αμείωτο ρυθμό, αλλά το έργο που έμελλε να
σφραγίσει το τέλος του αιώνα είναι ίσως η ανακατασκευή του αρχαίου
Παναθηναϊκού Σταδίου με το ίδιο κατάλευκο Πεντελικό μάρμαρο που είχαν
χρησιμοποιήσει και οι αρχαίοι εμπνευστές του έργου.
Το έργο χρηματοδοτήθηκε από τον πάμπλουτο έμπορο Γεώργιο Αβέρωφ και ήταν
έγκαιρα έτοιμο για να φιλοξενήσει τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες των
νεώτερων χρόνων που έλαβαν χώρα στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1896. Η
αναβίωση των αρχαίων αγώνων υπήρξε έργο ζωής του Γάλλου ευπατρίδη
Βαρόνου Πιέρ ντε Κουμπερντέν και του Έλληνα συγγραφέα Δημήτρη Βικέλα,
πρώτου προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες που έγιναν στην μικρή Αθήνα, εκτός από το κύρος που
προσέδωσαν στην πόλη, της έδωσαν την δυνατότητα να πραγματοποιήσει
αρκετά έργα εκσυγχρονισμού, όπως την επέκταση του τραμ, την ίδρυση νέων
γηπέδων, όπως το περίφημο ποδηλατοδρόμιο στο Νέο Φάληρο, εκεί που σήμερα
είναι το γήπεδο του Ολυμπιακού, την ανέγερση νέων ξενοδοχείων, τον
φωτισμό του κέντρου της πόλης, την είσοδο του νέου τρόπου
τηλεπικοινωνιών, του περίφημου για την εποχή τηλεφώνου, και πολλά
ακόμα.
Φυσικά, η μεγάλη επιτυχία για την Αθήνα και την Ελλάδα ήταν η πλούσια
συλλογή μεταλλίων σε όλα τα αθλήματα με κορωνίδα όλων την θριαμβευτική
είσοδο του Έλληνα Σπύρου Λούη στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο, νικητή
μεγάλων ονομάτων του παγκόσμιου στίβου και νικητή στον Μαραθώνιο Δρόμο,
τον πιο συμβολικό αγώνα του δυτικού πολιτισμού.
Οι όμορφες στιγμές των Ολυμπιακών αγώνων, που κατά την διάρκειά τους ακόμα και οι πορτοφολάδες και απατεώνες είχαν κάνει άτυπο «μορατόριουμ» και είχαν περιορίσει την δράση τους για να συμβάλλουν και αυτοί με τον τρόπο τους στην επιτυχία των αγώνων, πέρασαν ανεπιστρεπτί. Το 1896 ξέσπασε νέα επανάσταση στην Κρήτη και ένα χρόνο αργότερα και στην Μακεδονία. Η χώρα σύρθηκε σε ένα άτυχο και τυχοδιωκτικό πόλεμο με την Τουρκία που δεν της στοίχισε σε εδάφη, αλλά πλήγωσε την εθνική υπερηφάνειά της και έκαμψε το ηθικό του λαού.
Οι όμορφες στιγμές των Ολυμπιακών αγώνων, που κατά την διάρκειά τους ακόμα και οι πορτοφολάδες και απατεώνες είχαν κάνει άτυπο «μορατόριουμ» και είχαν περιορίσει την δράση τους για να συμβάλλουν και αυτοί με τον τρόπο τους στην επιτυχία των αγώνων, πέρασαν ανεπιστρεπτί. Το 1896 ξέσπασε νέα επανάσταση στην Κρήτη και ένα χρόνο αργότερα και στην Μακεδονία. Η χώρα σύρθηκε σε ένα άτυχο και τυχοδιωκτικό πόλεμο με την Τουρκία που δεν της στοίχισε σε εδάφη, αλλά πλήγωσε την εθνική υπερηφάνειά της και έκαμψε το ηθικό του λαού.
Αλλά και η ίδια η Αθήνα γνώρισε πολλές αναστατώσεις και πολιτικές
αναταραχές. Το 1901 συντηρητικοί φοιτητές προκάλεσαν διαδηλώσεις και
έκτροπα στην πόλη γιατί μαθεύτηκε πως η βασίλισσα Όλγα ευνοούσε την
μετάφραση του Ευαγγελίου στην Δημοτική, πράγμα «ανεπίτρεπτον» για τους
συντηρητικούς κύκλους της καθαρεύουσας. Η κυβέρνηση Θεοτόκη αντέδρασε
βίαια και το αποτέλεσμα εκτός από τις καταστροφές ήταν και οκτώ νεκροί
διαδηλωτές.
Το 1899 έφτασε το πρώτο αυτοκίνητο στην Αθήνα, ιδιοκτησία πλούσιου Αθηναίου έμπορου, με δεύτερο αυτό του Διαδόχου Κωνσταντίνου, που είχε ήδη παντρευτεί την Γερμανίδα πριγκίπισσα Σοφία, αδελφή του Κάιζερ Γουλιέλμου του Β΄.
Τους πρώτους χρόνους του 20ου αιώνα ηλεκτροφωτίστηκαν πολλοί κεντρικοί δρόμοι της πόλης, άρχισε η συλλογή των σκουπιδιών από τις δημοτικές υπηρεσίες με κάρα, ο σιδηρόδρομος Αθηνών-Πειραιά έγινε ηλεκτρικός, όπως και το τραμ του Φαλήρου, αφού πρώτα έσκασε το καζάνι της ατμομηχανής του στην ανηφόρα της πύλης του Αδριανού σκοτώνοντας και πέντε ανθρώπους (1907) και η πόλη απόκτησε τον πρώτο της επίσημο κινηματογράφο το Πανόραμα επίσης το 1907.
Ήδη είχαν γίνει στην πόλη και οι λεγόμενοι ημιεπίσημοι Μεσοολυμπιακοί αγώνες του 1906 στο Παναθηναϊκό στάδιο με αρκετές επιτυχίες των Ελλήνων αθλητών με σημαντικότερη εκείνη του αρσιβαρίστα Τόφαλου, που έμεινε στην ιστορία της πόλης και έγινε πρωταγωνιστής διαφόρων ιστοριών.
Τον Αύγουστο του 1909 μια ομάδα κατωτέρων και μεσαίων αξιωματικών του στρατού με επικεφαλής τον Συνταγματάρχη Ζορμπά που είχαν συμπήξει τον λεγόμενο Στρατιωτικό Σύνδεσμο στασίασαν και απαίτησαν την αλλαγή της κυβέρνησης και μεταρρυθμίσεις στο στράτευμα. Η κυβέρνηση υποχώρησε και έτσι άνοιξε ο δρόμος για τον Κρητικό πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο να έλθει στην Αθήνα και να αναλάβει την ηγεσία της χώρας.
Το 1899 έφτασε το πρώτο αυτοκίνητο στην Αθήνα, ιδιοκτησία πλούσιου Αθηναίου έμπορου, με δεύτερο αυτό του Διαδόχου Κωνσταντίνου, που είχε ήδη παντρευτεί την Γερμανίδα πριγκίπισσα Σοφία, αδελφή του Κάιζερ Γουλιέλμου του Β΄.
Τους πρώτους χρόνους του 20ου αιώνα ηλεκτροφωτίστηκαν πολλοί κεντρικοί δρόμοι της πόλης, άρχισε η συλλογή των σκουπιδιών από τις δημοτικές υπηρεσίες με κάρα, ο σιδηρόδρομος Αθηνών-Πειραιά έγινε ηλεκτρικός, όπως και το τραμ του Φαλήρου, αφού πρώτα έσκασε το καζάνι της ατμομηχανής του στην ανηφόρα της πύλης του Αδριανού σκοτώνοντας και πέντε ανθρώπους (1907) και η πόλη απόκτησε τον πρώτο της επίσημο κινηματογράφο το Πανόραμα επίσης το 1907.
Ήδη είχαν γίνει στην πόλη και οι λεγόμενοι ημιεπίσημοι Μεσοολυμπιακοί αγώνες του 1906 στο Παναθηναϊκό στάδιο με αρκετές επιτυχίες των Ελλήνων αθλητών με σημαντικότερη εκείνη του αρσιβαρίστα Τόφαλου, που έμεινε στην ιστορία της πόλης και έγινε πρωταγωνιστής διαφόρων ιστοριών.
Τον Αύγουστο του 1909 μια ομάδα κατωτέρων και μεσαίων αξιωματικών του στρατού με επικεφαλής τον Συνταγματάρχη Ζορμπά που είχαν συμπήξει τον λεγόμενο Στρατιωτικό Σύνδεσμο στασίασαν και απαίτησαν την αλλαγή της κυβέρνησης και μεταρρυθμίσεις στο στράτευμα. Η κυβέρνηση υποχώρησε και έτσι άνοιξε ο δρόμος για τον Κρητικό πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο να έλθει στην Αθήνα και να αναλάβει την ηγεσία της χώρας.
Μετά τις σαρωτικές νίκες του νεοϊδρυθέντος κόμματος των Φιλελευθέρων το
1910 και προπάντων το 1912, ο Βενιζέλος αναδιοργάνωσε το σύνολο της
χώρας και την προετοίμασε διπλωματικά, οικονομικά και στρατιωτικά για
την μεγάλη εθνική εξόρμηση του 1912-13 που σχεδόν διπλασίασε τα εδάφη
και τον πληθυσμό της χώρας ενσωματώνοντας διαδοχικά την Μακεδονία, την
Ήπειρο, τα περισσότερα μεγάλα και μικρά νησιά του Αιγαίου και την
Κρήτη.
Όλα αυτά τα πέτυχε με κατάλληλους πολιτικούς ελιγμούς στο εσωτερικό και
αξιοθαύμαστη διπλωματία στο εξωτερικό, με ταυτόχρονο γιγαντιαίο
πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και εξοπλισμού του στρατού με ιδιαίτερη έμφαση
στο ναυτικό. Ανάθεσε την αρχιστρατηγία στον Διάδοχο Κωνσταντίνο που
εθεωρείτο ικανός στρατιωτικός, παρά την ήττα του 1897.
Καθησυχάζοντας έτσι τις ανησυχίες του παλατιού, επανέφερε στην ενεργό
δράση τον Ναύαρχο Κουντουριώτη αναθέτοντάς του το ύψιστο καθήκον να
απελευθερώσει το Αιγαίο και να συντρίψει τον Τουρκικό στόλο
εξασφαλίζοντας τις γρήγορες μεταφορές στρατευμάτων και εφοδίων δια
θαλάσσης στον Ελληνικό στρατό στην Μακεδονία και υπέγραψε συμφωνίες με
όλες τις Βαλκανικές χώρες ξεχωριστές με καθεμιά.
Και το πρωινό της 5ης Οκτωβρίου απέπλευσε από τον ναύσταθμο ο Ελληνικός
στόλος, με επικεφαλής τον ναύαρχο Κουντουριώτη στην ναυαρχίδα του, το
θρυλικό Θωρηκτό Αβέρωφ για την αποστολή του. Τα ξημερώματα της ημέρας
αυτής η Ελλάδα είχε κηρύξει τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία μαζί
με τους συμμάχους της Σερβία, Βουλγαρία και Μαυροβούνιο.
β. ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ
Η Δολοφονία του Βασιλιά Γεωργίου Α’
Η δολοφονία του Βασιλιά Γεωργίου του Α’, τον Μάρτιο του 1913 στη Θεσσαλονίκη, αποτελεί κατά μία έννοια το Ελληνικό αντίστοιχο της δολοφονίας του Αμερικανού προέδρου Τζ. Κέννεντυ, που συνέβη 50 χρόνια αργότερα στο Ντάλλας των Η.Π.Α.
Και στις δυο περιπτώσεις: το θύμα ήταν ο ανώτερος πολιτειακός παράγοντας της χώρας, οι αρχές υιοθέτησαν σχεδόν από την αρχή τη θεωρία του «μοναχικού δράστη» με προσωπικά κίνητρα, ο βασικός ύποπτος βγήκε από τη μέση προτού ολοκληρωθεί η ανάκριση, ενώ στο πέρασμα του χρόνου αναπτύχθηκαν ποικίλες θεωρίες για την πραγματική ταυτότητα των δραστών και τη συνωμοσία που κρυβόταν πίσω τους…
Όταν στις 5 Οκτωβρίου του 1912, η Ελλάδα κήρυσσε τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, μπαίνοντας στο πλευρό των -τότε- συμμάχων της Σέρβων και Βουλγάρων, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι τρεις εβδομάδες αργότερα οι πολεμικές εξελίξεις θα υποχρέωναν την Τουρκική φρουρά της Θεσσαλονίκης να παραδώσει την πόλη -η οποία αποτελούσε τον κύριο στόχο της εκστρατείας κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο- στον Ελληνικό Στρατό.
Η πρωτεύουσα της Μακεδονίας ήταν πεδίο σύγκρουσης των ενδοβαλκανικών επιδιώξεων, που εκφράζονταν κυρίως από την πλευρά της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, αλλά και των συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής. Στις 28 Οκτωβρίου, τα Ελληνικά στρατεύματα εισήλθαν θριαμβευτικά στην πόλη και την επομένη ακολούθησε ο 68χρονος, τότε, Βασιλιάς Γεώργιος Α’, τον οποίο συνόδευε ο Διάδοχος Κωνσταντίνος, Αρχιστράτηγος του Ελληνικού στρατού.
Λόγω της εύθραυστης κατάστασης που επικρατούσε, ο Γεώργιος αποφάσισε να εγκατασταθεί στην πόλη, ώστε να επισημοποιήσει, αλλά κυρίως να εδραιώσει την εκεί Ελληνική παρουσία. Στο διάστημα της παραμονής του, συνήθιζε, όπως και στην Αθήνα, να πραγματοποιεί καθημερινούς περιπάτους, χωρίς συνοδεία ή με ελάχιστη προστασία.
Το μεσημέρι της 5ης Μαρτίου 1913, ο Γεώργιος, συνοδευόμενος από τον υπασπιστή του ταγματάρχη Φραγκούδη, κατέβηκε από το μέγαρο Χατζηλαζάρου, που χρησιμοποιούσε ως Βασιλική Κατοικία, στην αποβάθρα του Λευκού Πύργου προκειμένου να πραγματοποιήσει επίσκεψη εθιμοτυπίας στον Γερμανό ναύαρχο Γκόπφεν επί του πολεμικού πλοίου «Γκέμπεν», που βρισκόταν στο λιμάνι της πόλης.
«[…] Η Α. Μεγαλειότης, ομιλών εις τον υπασπιστήν του, εξέφραζε την μεγάλην του χαράν δια την πτώσιν των Ιωαννίνων (σ.σ.: στις 22 Φεβρουαρίου 1913), πλειστάκις τονίσας των νέον θρίαμβον των Ελληνικών όπλων» σημείωνε σε σχετικό ρεπορτάζ η εφημερίδα «Εμπρός» στις 7 Μαρτίου και συμπλήρωνε: «Η αυτή ευδιαθεσία του Βασιλέως εξηκολούθησε και μετά μίαν ώραν όταν η Α. Μ. ήρχισε να επιστρέφη εις το Ανάκτορον.
Όταν διήρχετο προ του Λευκού Πύργου, εγγύτατα του πλήθους το οποίον περιεστοίχιζε την κατ’ εκείνην την ώραν παιανίζουσαν μουσικήν, επλησίασεν, ανεμίχθη μετά των πολιτών, ήκουσε μουσικήν και κατά την δημοκρατικήν του συνήθειαν, συνωμίλησε μετά των ανθρώπων του λαού οι οποίοι ευρίσκοντο εκεί. Μετά τούτο, εισήλθεν εις την λεωφόρον της Αγίας Τριάδας […]».
Στη συμβολή με την οδό Βασιλίσσης Όλγας, τον περίμενε από ώρα ο Σερραίος Αλέξανδρος Σχινάς. Γύρω στις 3, είδε τον Γεώργιο και τον υπασπιστή του να περνούν, τους πλησίασε και από μικρή απόσταση πυροβόλησε τον Βασιλιά μία φορά, προκαλώντας, ωστόσο, καίριο τραύμα. Αμέσως μετά, επιχείρησε να πυροβολήσει και τον Φραγκούδη, αλλά αυτός πρόλαβε να τον αφοπλίσει και να τον παραδώσει σε δύο Κρητικούς χωροφύλακες, που είχαν προστρέξει στο σημείο της δολοφονίας.
Ο Γεώργιος μεταφέρθηκε στο ιατρείο του «Παπάφειου Ιδρύματος», αλλά οι γιατροί δεν μπόρεσαν να προσφέρουν καμιά βοήθεια, καθώς ο Βασιλιάς ήταν ήδη νεκρός. Από το νοσοκομείο, η σορός του μεταφέρθηκε με ανοικτό αυτοκίνητο στο μέγαρο Χατζηλαζάρου, όπου το συνόδευσαν οι υπασπιστές του Πάλλης, Σκουμπουρδής και Φραγκούδης. Παράλληλα, ο Αλ. Σχινάς μετήχθη στο Αστυνομικό Τμήμα Φαλήρου Θεσσαλονίκης, όπου αμέσως άρχισαν οι ανακρίσεις από τον πρωτοδίκη Β. Κανταρέ και τον γραμματέα Γιαννιώτη.
Η πόλη τέθηκε σε κατάσταση επιφυλακής, τα εμπορικά καταστήματα έκλεισαν, ενώ μόλις νύχτωσε τα φώτα των δρόμων και των κατοικιών παρέμειναν σβηστά και άρχισαν οι πένθιμες κωδωνοκρουσίες από τις εκκλησίες. Στις 8 Μαρτίου, σε έκτακτη συνεδρίαση της Βουλής, ο Κωνσταντίνος ορκίστηκε ως νέος Βασιλιάς, ενώ στις 12 Μαρτίου αναχώρησε με τη Βασιλική θαλαμηγό «Αμφιτρίτη» για την Θεσσαλονίκη, με τη συνοδεία πλοίων του Ελληνικού πολεμικού ναυτικού αλλά και των Μεγάλων Δυνάμεων.
Αφού εκτέθηκε για πολλές ημέρες σε λαϊκό προσκύνημα, η ταριχευμένη σωρός του Γεωργίου μεταφέρθηκε στον Πειραιά με την «Αμφιτρίτη», στην οποία επέβαιναν τα μέλη της οικογένειάς του και άλλοι αξιωματούχοι. Ακολούθως, και μέσα σε κλίμα μελαγχολικής μεγαλοπρέπειας, έφτασε στην Αθήνα, όπου στις 20 Μαρτίου τελέστηκε η κηδεία και κατόπιν ετάφη στο λόφο «Παλιόκαστρο» στα ανάκτορα του Τατοΐου.
Στις 22 Απριλίου, ο Αλ. Σχινάς, μεταφερόμενος στον πάνω όροφο του κτηρίου όπου εκρατείτο, «διέφυγε της προσοχής των χωροφυλάκων και ηυτοκτόνησε πεσών εκ του παραθύρου» (από τη σχετική ανακοίνωση της αστυνομίας).
Η Εντύπωση για Βούλγαρο Δράστη
Η είδηση της δολοφονίας είχε σημαντική απήχηση την Ευρώπη και ιδιαίτερα στους Βασιλικούς οίκους, ενώ προκάλεσε και ζωηρή ανησυχία στους Έλληνες πολίτες, αλλά και την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας. Αρχικώς, σχηματίστηκε η εντύπωση πως ο δράστης ήταν Βούλγαρος, πιθανώς στρατιώτης του Βουλγαρικού συντάγματος, το οποίο από τον προηγούμενο Οκτώβριο στρατοπέδευε στην πόλη.
Άλλωστε, το Μακεδονικό ζήτημα ήταν, επί πολλές δεκαετίες, το κεντρικό εθνικό και πολιτικό αίτημα της Βουλγαρίας και επομένως η προσάρτηση της Θεσσαλονίκης, η οποία αποτελούσε κομβικό σημείο για ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων, ήταν πάγια επιδίωξη της Βουλγαρικής πολιτικής. Ο τότε στρατιωτικός διοικητής της πόλης πρίγκιπας Νικόλαος θα γράψει σχετικά στο ημερολόγιό του:
«[…] Ο φόβος μήπως αυτό το φρικτόν έγκλημα χρησιμεύση ως σύνθημα για μια εθνική εξέγερσι εναντίον των Βουλγάρων, των οποίων η αυθάδεια, η κακοπιστία και ο ακράτητος εγωισμός είχον φθάσει τότε εις το κατακόρυφον με έκαμε και μπόρεσα να συγκρατήσω κάπως τον εαυτόν μου! Εκείνο που συνετέλεσεν επίσης εις τούτο ήτο, ότι όλοι σχεδόν όσοι ευρίσκοντο εκεί, και πρώτος ο Ρακτιβάν, ο οποίος ήτο αντιπρόσωπος της κυβερνήσεως (σ.σ.: ο Κ. Ρακτιβάν ήταν τότε υπουργός Δικαιοσύνης και γενικός διοικητής Μακεδονίας) τα είχαν χάσει κυριολεκτικώς!
Όλοι ανεξαιρέτως, και εγώ πρώτος, είχαμε όχι μόνον την υποψίαν, αλλά σχεδόν την πεποίθησιν ότι το έγκλημα είχε εκτελεσθή από Βούλγαρον. Όταν επήγα εις το νοσοκομείον, όπου είχον μεταφέρει τον καϋμένον τον Βασιλέα, ήλθε ο Α. Μομφεράτος, ο τότε διευθυντής της αστυνομίας, να μου αναφέρη ότι εις την πόλιν επεκράτει τρομερός ερεθισμός και ότι οι πολίται και οι στρατιώται συνήρχοντο παντού με την πρόθεσιν να προβούν εις αντίποινα. Αυτή η είδησις με έκαμε να συνέλθω κομμάτι. Συλλογίσθηκα πως εάν δεν ελαμβάνετο αμέσως ένα μέτρον, μπορούσαν αν επέλθουν ανυπολόγιστοι καταστροφαί.
Διέταξα, λοιπόν, αμέσως τον διευθυντήν της αστυνομίας και τον φρούραρχον συνταγματάρχην Δράκον να σπεύσουν εις την πόλιν και να διαδώσουν παντού ότι ο δολοφόνος ήτο Έλλην […] Την μεγαλυτέραν συγκίνησιν και ανησυχίαν από εμέ είχεν ο Ρακτιβάν. Όταν ήλθε κοντά μου και είδε τα χάλια μου, μου είπε: ‘Προσπαθήστε να κρατήσετε την ψυχραιμίαν σας, διότι εσείς έχετε αυτήν την στιγμήν την μεγαλυτέραν εξουσίαν και από σας εξαρτάται το παν!’».
Πράγματι, τις αμέσως επόμενες ώρες, η αστυνομία ανακοίνωσε το όνομα του δράστη και άρχισε να διαδίδει τη θεωρία του μοναδικού δολοφόνου. Ακόμα, άφησε να διαρρεύσει η πληροφορία πως ο δράστης ήταν αναρχικός και σχεδόν παράφρων, ο οποίος δολοφόνησε τον Γεώργιο Α’ από εκδίκηση, επειδή στο παρελθόν ο Βασιλιάς είχε αρνηθεί να του χορηγήσει οικονομική βοήθεια, κάτι που είχε υποστηρίξει, αρχικώς, και ο ίδιος ο Αλ. Σχινάς.
Ενδεικτική του κλίματος αυτού, είναι μια ανταπόκριση από την Θεσσαλονίκη (δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εμπρός» στις 7 Μαρτίου), όπου, εκτός των άλλων, σκιαγραφείται και το «πορτραίτο» του δράστη:
«[…] Εκ της ανακρίσεως δεν προέκυψαν στοιχεία επιβαρύνοντα άλλα πρόσωπα. Ο δολοφόνος είνε έκφυλος, αλήτης, ουχί βεβαίως παράφρων, πάντως όμως ανισόρροπος ζων δι επαιτείας. Προ επταετίας εις ουδεμίαν σχέσιν ευρίσκετο μετά της ενταύθα αδελφής του. Αφίκετο ενταύθα προ 20 ημερών εξ’ Αθηνών, μετά ολιγοήμερον διαμονήν εν Βόλω οπόθεν διήλθε. Εις τινας πλησιάζοντας αυτόν τελευταίως ανέπτυσσε περιέργους ιδέας περί σοσιαλισμού, ότι όλοι οι άνθρωποι, εκτός ολίγων, θα είνε ίσοι, ότι δεν θα υπάρχουσι πλέον πλούσιοι και πτωχοί και ότι οι εργάτες θα εργάζωνται μόνο δύο ώρας την ημέραν. […]
Έζη εις εν άθλιον χάνι, δίδων δύο γρόσια την ημέραν δια τον ύπνον του. Δεν έτρωγε παρά μόνο γάλα. Είχεν εγγραφή προ ετών εις την Ιταλικήν Σχολήν του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά δεν εφοίτησε σοβαρώς. Ήτο αποδιοπομπαίος τράγος εις την οικογένειάν του […]. Εις υποβληθείσας εις αυτόν ερωτήσεις απαντά μετά ειρωνίας. ‘Τι είχες με τον Βασιλέα’ ερωτά ο ανακριτής. ‘Προ δύο ετών’ απήντησε ‘υπέβαλα μίαν αναφοράν εις το Παλάτι ζητών βοήθεια και ο υπασπιστής με εξεδίωξε με τρόπον βάναυσον’».
Ο Αλ. Σχινάς ήταν δάσκαλος στο επάγγελμα και παλιότερα είχε υπηρετήσει στην Αγουλινίτσα και την Κατερίνη. Κατόπιν, τον κάλεσαν στην Κλεισούρα μαζί με την αδελφή του, η οποία ήταν επίσης δασκάλα. Εκείνη, όμως, αρνήθηκε να υπηρετήσει μαζί του, με αποτέλεσμα να ακυρωθεί ο διορισμός. Ο Αλ. Σχινάς επέστρεψε στην Αθήνα οικονομικά εξαθλιωμένος και το επόμενο διάστημα αναζητούσε εργασία, χωρίς αποτέλεσμα.
Οι κακές συνθήκες διαβίωσης και ο υποσιτισμός τον είχαν κάνει φυματικό. Σε κατάσταση απόγνωσης, απευθύνθηκε για βοήθεια στο Παλάτι, αλλά ο υπασπιστής Φραγκούδης του απάντησε αρνητικά. Σχετικά με τις φήμες που τον συνέδεαν με σοσιαλιστικούς ή αναρχικούς κύκλους του Βόλου, τα στοιχεία είναι αντικρουόμενα: κάποιες πληροφορίες τον ήθελαν εκδότη περιοδικού με σοσιαλιστικές τάσεις, ενώ αντιθέτως ο Γ. Κορδάτος υποστηρίζει πως «ο Σχινάς ήταν άγνωστος στο Βόλο».
Οι Θεωρίες για τη Δολοφονία
Την εποχή της δολοφονίας, οι γεωστρατηγικές συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητες. Ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, ενώ στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο πλήθαιναν τα φαινόμενα που, κατά κάποιο τρόπο, προανήγγελλαν το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία, Αυστροουγγαρία) προετοίμαζαν τη δημιουργία ενός συμμαχικού συνασπισμού, που θα εκτεινόταν από την Βαλτική Θάλασσα έως τον Περσικό Κόλπο και βρίσκονταν ήδη σε φάση πολεμικής προπαρασκευής. Ταυτόχρονα, οι Αυστριακοί, σχεδόν απροκάλυπτα, διεκδικούσαν από καιρό την Θεσσαλονίκη, την οποία ήθελαν να μετατρέψουν σε ασφαλή ναύσταθμο.
Στο πλαίσιο αυτό, η ύπαρξη ενός βεβαιωμένα Αγγλόφιλου Βασιλιά στον Ελληνικό Θρόνο αποτελούσε εμπόδιο για τα σχέδια των δύο αυτοκρατοριών, αντιθέτως θα τους διευκόλυνε αφάνταστα η αντικατάστασή του από τον Διάδοχο Κωνσταντίνο, που ήταν δεδηλωμένος φίλος της Γερμανίας. Τα στοιχεία αυτά, σε συνδυασμό με τις προαναφερθείσες Βουλγαρικές στοχεύσεις, ήταν φυσικό να προκαλέσουν ποικίλες θεωρίες ως προς τα ακριβή κίνητρα του δράστη και τους ενδεχόμενους ηθικούς αυτουργούς.
Πρώτη Θεωρία: Κίνητρο η Εκδίκηση
Αν και η επίσημη εκδοχή περί μεμονωμένου δολοφόνου με κίνητρο την εκδίκηση παραμένει έως σήμερα η πιο ισχνή, μια πληροφορία που παραθέτει ο Γ. Κρίστμας (W. Christmas), προσωπικός φίλος και βιογράφος του Γεωργίου, δείχνει να την ενισχύει. Σύμφωνα με τον Γ. Κρίστμας, το πρωί της δολοφονίας σε συνάντησή του με τον Γεώργιο, στην ήταν παρών και ο πρίγκιπας Νικόλαος, ο Βασιλιάς τού είπε ότι «η Πεντηκονταετηρίς του, τον προσεχή Οκτώβριον, θα εσήμαινε το τέλος της Βασιλείας του.
Ο Πρίγκιψ Νικόλαος εκίνησε την κεφαλήν του, ωσάν η απόφασις αυτή να του ήτο γνωστή, και το εδέχετο ως γνωστόν. Φαντάζομαι ότι έδειξα κάποιαν έκπληξιν, διότι ο Βασιλεύς συνέχισε: […] ‘Ναι, θα παραιτηθώ. Είναι καιρός να αναλάβη ο γιος μου. Έφθασε εις την κανονικήν ηλικίαν, έχει σθεναρότητα, την οποίαν εγώ πλέον δεν έχω. Είναι δημοφιλής, και έχει κερδίσει θέσιν περιωπής και εσωτερικώς και εξωτερικώς.
Η ώρα του ήλθε’. Ουδείς άλλος, εκτός από τα μέλη της οικογενείας του, εγνώριζε τι δια την απόφασιν του Βασιλέως. Κατά την συνομιλίαν αντελήφθην πλέον καθαρά, ότι η παραίτησις θα εγίνετο την 26 Οκτωβρίου 1913, μετά τας εορτάς της πεντηκονταετηρίδας του».
Αν είναι έγκυρη η πληροφορία του Γ. Κρίστμας εγείρεται το ερώτημα γιατί να απεργάζονται κάποιοι τη δολοφονία του Γεωργίου, αφού ήταν διατεθειμένος να εγκαταλείψει οικειοθελώς τον θρόνο σε επτά μήνες; Εκτός, εάν η μυστικότητα της απόφασής του, είχε στερήσει τη σχετική πληροφόρηση από τους επίδοξους δολοφόνους του…
Δεύτερη Θεωρία: Βούλγαρος ο Ηθικός Αυτουργός
Η θεωρία αυτή, ίσως «γεννήθηκε» από τα σφύζοντα αντιβουλγαρικά αισθήματα του Ελληνικού λαού εκείνη την περίοδο, ωστόσο δεν στερείται κάποιας ιστορικής βάσης αν και είναι εξαιρετικά δύσκολο να τεκμηριωθεί. Σύμφωνα με αυτήν, ο Αλ. Σχινάς έδρασε ως μίσθαρνο όργανο των Βούλγαρων, κάτι που ενισχύεται και από το σχεδόν βέβαιο γεγονός πως, το προηγούμενο διάστημα, είχε τακτικές επαφές με τον Βούλγαρο συνταγματάρχη και κομιτατζή Τσιλιγκέρωφ.
Σημειώνεται, πάντως, πως την εν λόγω πληροφορία αναπαρήγαγε αργότερα ο Γ. Φιλάρετος στις «Σημειώσεις» του, αλλά και η εφημερίδα «Πατρίς» σε δημοσίευμά της τον Μάιο του 1929.
Τρίτη Θεωρία: Δολοφόνος ο Αυστριακός Σχινάζι
Πρόκειται για το πιο… ευφάνταστο σενάριο. Είδε το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά το 1924, όταν κάποιος Γλ. Κόκλης (πρόκειται, πιθανότατα, για ψευδώνυμο) κυκλοφόρησε ένα φυλλάδιο υπό τον τίτλο «Βενιζέλος, Στέμμα, Δημοκρατία». Εκεί, μεταξύ άλλων, αναφερόταν ότι ο πραγματικός δολοφόνος του Γεωργίου ήταν ο Αυστριακός αξιωματικός Σχινάζι (Schinazyi), που υπηρετούσε σ’ ένα Αυστριακό πολεμικό πλοίο, το οποίο ναυλοχούσε εκείνες τις μέρες στην Θεσσαλονίκη.
Μετά την πράξη του, ο Σχινάζι έσπευσε να εξαφανιστεί και στη… θέση του συνελήφθη ο Αλ. Σχινάς, ο οποίος περνούσε τυχαία από το σημείο της δολοφονίας και λόγω της ιδιότυπης προσωπικότητάς του ανέλαβε την ευθύνη της. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, στην «παρεξήγηση» αυτή συνετέλεσε και το γεγονός πως τα δύο ονόματα παρουσίαζαν ηχητική ομοιότητα και ήταν εύκολο να παρασύρουν τους διεξάγοντες την ανάκριση.
Μια άλλη εκδοχή αυτού του σεναρίου, ανέφερε πως, ίσως, ο Σχινάζι να συνόδευε τον Αλ. Σχινά, ώστε σε περίπτωση που ο δεύτερος δεν τα κατάφερνε, να αναλάμβανε δράση αυτός.
Τέταρτη Θεωρία: Γερμανοαυστριακή Συνομωσία
Οι περισσότεροι μελετητές θεωρούν πως είναι η επικρατέστερη εκδοχή. Άλλωστε, από τις πρώτες ημέρες μετά τη δολοφονία, είχαν αρχίσει να πληθαίνουν τα στοιχεία που οδηγούσαν προς αυτή την κατεύθυνση. Ο ίδιος ο Αλ. Σχινάς, αμέσως μόλις συνελήφθη φέρεται να δήλωσε στους αστυνομικούς πως «εάν δεν τον εσκότωνα, θα σκοτωνόταν από άλλους».
Εξάλλου, ο πρωτοδίκης Β. Κανταρές, έντεκα μήνες μετά τη δολοφονία, όταν συνάντησε τυχαίως στην Αθήνα τον συνάδελφό του Δ. Βακά ομολόγησε πως παρά το γεγονός ότι ο Κ. Ρακτιβάν και ο νομάρχης Θεσσαλονίκης Αργυρόπουλος είχαν δηλώσει ότι δεν επρόκειτο για συνωμοσία, ο ίδιος πίστευε ότι «ο δολοφόνος ήταν βαλτός από τους Αυστριακούς». Την ίδια, ακριβώς, πληροφορία μετέφερε ο πρωτοδίκης και το 1938 σε μια συνομιλία που είχε με τον ιστορικό Γ. Κορδάτο.
Γράφει ο Κορδάτος:
«(Ο Β. Κανταρές) Είπε ότι στην αρχή, παρ’ όλο το ξύλο που έφαγε ο Σχινάς (σ.σ.: από τους αστυνομικούς), δεν έβγαλε τσιμουδιά, αλλά μια-δυο μέρες ύστερα, άρχισε να κάνει διάφορους υπαινιγμούς. Ενοχοποιούσε πράχτορες Γερμανούς και μάλιστα τον Γερμανό πρεσβευτή. Αλλά δεν προχωρούσε, αν και έλεγε πως υπάρχουν και άλλα πιο σπουδαία, πιο τρανά και πιο υψηλά πρόσωπα. […] Ο Σχινάς δεν ήταν μανιακός κι ανισόρροπος. Ίσα-ίσα τα είχε τετρακόσια και, όπως διαπιστώθηκε, έκανε ταξίδια στην Γερμανία και την Αυστρία. Η δολοφονία οργανώθηκε στο Βερολίνο ή στη Βιέννη» («Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας».
Ο στρατηγός Θ. Πάγκαλος, στα «Απομνημονεύματά» του, σημειώνει για το θέμα: «[…] Ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Α’ έτρεφε πραγματικήν αντιπάθειαν προς τον Γερμανόν Αυτοκράτορα και ήτο ένθερμος θιασώτης της Αγγλικής πολιτικής. […] Διεδόθη τότε ότι επρόκειτο (σ.σ.: ο Αλ. Σχινάς) περί αναρχικού και ανισόρροπου, αλλά φαίνεται ότι τούτο δεν ήτο αληθές…
Ο διευθύνων τότε τας ανακρίσεις Β. Κανταρές, προσωπικός φίλος μου, μου εβεβαίωσεν επίσης την ακρίβειαν των ανωτέρω και μου εξέφρασε την πεποίθησί του ότι ο Σχινάς δεν ήτο ανισόρροπος ούτε αναρχικός, αλλ’ ότι υπήρξεν όργανον ανθρώπων οι οποίοι ενήργουν προς εξυπηρέτησιν των συμφερόντων ξένης δυνάμεως, η οποία είχε συμφέρον να θέση εκ ποδών τον αείμνηστον Βασιλέα Γεώργιον, ούτινος ήσαν γνωστά τα θερμά υπέρ της Αγγλίας αισθήματα. […]
Ακολουθών το γνωστόν αστυνομικόν δόγμα ''Ζήτησον τον ωφελούμενον του εγκλήματος'' και λαμβάνων υπόψη ότι μετά εν έτος εξ’ αφορμής μιας άλλης υπόπτου Βασιλικής δολοφονίας (του Αρχιδουκός της Αυστρίας εν Βοσνία), εξερράγη ο Παγκόσμιος Πόλεμος, έχει το δικαίωμα πας τις να εξαγάγη το συμπέρασμα ότι ο αείμνηστος Βασιλεύς έπεσε θύμα των εν τη Βαλκανική βλέψεων της Γερμανίας».
Αλλά και η αφήγηση του στρατηγού Λ. Παρασκευόπουλου στις «Αναμνήσεις» του, σχετικά με μια συνάντηση που είχε, μετά τη δολοφονία, με τον πρίγκιπα Νικόλαο, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα:
«Η θλίψις μου εκ της αναμνήσεως του θανόντος πατρός του» αναφέρει ο Λ. Παρακευόπουλος «ήτο ακόμα ζωηρά, όπως επίσης ζωηρά ήσαν τα κατά της Γερμανίας αισθήματά του, τα οποία συνεμερίζετο με τον πατέρα του. Εις τας πρώτας μου λέξεις, ας τους απηύθυνα ίνα τον συλλυπηθώ και αποδοκιμάσω τον, ως ενόμιζον αναρχικόν, δολοφόνον Σχινάν, δακρύων διεμαρτυρήθη ζωηρότατα και μου ετόνισεν ότι η δολοφονία του Βασιλέως δεν είναι έργον των αναρχικών, αλλ’ έργον πολιτικών εξωτερικών συμφερόντων».
Την άποψη αυτή ενισχύει και το γεγονός πως ο τότε πρόξενος της Αυστρίας στην Θεσσαλονίκη Κραλ φρόντιζε με παραπλανητικές πληροφορίες στον Τύπο να απομακρύνει κάθε υποψία για συμμετοχή της χώρας του στην υπόθεση, ενώ ως κρίσιμος κρίνεται και ο ρόλος του Γερμανού πρέσβη στην Ελλάδα φον Βάγκεν Χάιμ. Αποκαλυπτικά είναι τα όσα αναφέρει, σχετικά, ο Γ. Φιλάρετος στις «Σημειώσεις»:
«Εις ‘Ελευθ. Βήμα’ (19 Μαρτ. 1927) εγράφησαν εκ πληροφοριών (ως βεβαιοί ο γράφων Α. Κ.) του πρώην υπουργού των Εξωτερικών Καλλέργη, όστις εγνώριζεν από τον Βασιλέα, (τα) περί των κατ’ αυτού ενεργειών του Γερμανού, Φον Βάγκεν Χάιμ. Και εν Κωνσταντινουπόλει βραδύτερον έμαθεν ότι η εκεί γερμανική πρεσβεία είχεν εργασθεί, εν εποχή, καθ’ ήν ο ίδιος υπηρέτει εν αυτή, περί της δολοφονίας του Γεωργίου.
Εκ του δημοσιεύματος τούτου, λαβών αφορμή, έμαθον ότι ο Βάγκεν Χάιμ ήτο εν Αθήναις και βραδύτερον εν Κωνσταντινουπόλει πρέσβυς της Γερμανίας και ότι κατά την εδώ διαμονήν του είχεν την μεγάλην εμπιστοσύνην της Σοφίας, συζύγου του Κωνσταντίνου, ούτινος φίλοι τινές, πιστεύω εν αγνοία του, πολύ επόθουν να αντικατασταθεί όσον οιόν τε ταχύτερον ο Αγγλόφιλος πατήρ παρά του Γερμανόφιλου υιού του».
Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες, ο Γερμανός πρέσβης είχε συναντηθεί, παλιότερα, με τον Αλ. Σχινά στην Κωνσταντινούπολη, ενώ το όπλο του φόνου (ένα μαυροβουνιώτικο περίστροφο) είχε δοθεί στον δράστη της δολοφονίας από φύλακα του Αυστριακού προξενείου. Επομένως, είναι εξαιρετικά πιθανό Γερμανοί ή Αυστριακοί πράκτορες να είχαν στρατολογήσει τον Αλ. Σχινά, που βρισκόταν σε κατάσταση απόλυτης ένδειας, με την υπόσχεση ενός χρηματικού ποσού και να τον είχαν μετατρέψει σε πειθήνιο όργανό τους.
Στο πλαίσιο αυτό, ίσως ταιριάζει η άποψη πως ο Αλ. Σχινάς συνοδευόταν, την ώρα της δολοφονίας, από κάποιον Γερμανό ή Αυστριακό αξιωματικό, ίσως τον Σχινάζι. Επισημαίνεται, επίσης, πως ουδέποτε συντάχθηκε επίσημη έκθεση για τη δολοφονία, ενώ ο Κωνσταντίνος υποδείκνυε τον τρόπο της ανάκρισης, μια επέμβαση που, όπως τονίζει στο βιβλίο «Κωνσταντίνος» ο γραμματέας του Γ. Μελάς «εφάνη εις μερικούς κύκλους ως εντελώς ανάρμοστος».
Ακόμα, ο υπασπιστής του Γεωργίου, Φραγκούδης, ο οποίος ήταν ο μόνος αυτόπτης μάρτυρας της δολοφονίας, δεν κλήθηκε ποτέ να καταθέσει, ενώ αργότερα εστάλη στην Ελληνική πρεσβεία της Ουάσινγκτον ως στρατιωτικός ακόλουθος, με την εντολή να μην επιστρέψει ποτέ. Πράγματι, ο Φραγκούδης παρέμεινε στις ΗΠΑ ως το θάνατό του, χωρίς να μιλήσει ποτέ -τουλάχιστον επίσημα- για την υπόθεση.
Αυτοκτόνησε ή Δολοφονήθηκε ο Αλ. Σχινάς;
Μετά τις πρώτες εβδομάδες και καθώς η υπόθεση ήταν ιδιαζόντως σοβαρή, τις ανακρίσεις για τη δολοφονία ανέλαβαν ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάμπρου, ο πρόεδρος Πρωτοδικών Βάσης και ο εισαγγελέας Εφετών Ρωμανός. Την κρισιμότητα της κατάστασης υπογράμμισε και το γεγονός ότι η Βασίλισσα Όλγα επισκέφθηκε δύο ή τρεις φορές τον Αλ. Σχινά στο κελί του. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων, μετά την τελευταία επίσκεψή της βγήκε από το κελί συντετριμμένη.
Πολλοί εκτιμούν ότι ο Αλ. Σχινάς τής είχε αποκαλύψει τους ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας. Η Όλγα δεν μίλησε σε κανέναν για το περιεχόμενο των συνομιλιών της με τον δράστη, παρά μόνο στον πρίγκιπα Ανδρέα, ο οποίος όμως ποτέ δεν τοποθετήθηκε ανοικτά για το θέμα αυτό. Ωστόσο, ορισμένοι αξιωματικοί που υπηρετούσαν στη μεραρχία του, τον είχαν ακούσει αργότερα να οικτίρει τους Αυστριακούς ως δολοφόνους του πατέρα του.
«Η ανάμιξις της αειμνήστου Βασιλίσσης Όλγας […] είναι σαφής απόδειξις ότι ευθύς αμέσως εισέδυσεν εις το πνεύμα της η υπόνοια ότι οι ηθικοί αυτουργοί του εγκλήματος ευρίσκοντο πιθανώτατα ενταύθα και ήσαν πρόσωπα ισχυρά προ των οποίων θα εκάμπτετο και θα έκυπτεν η δικαιοσύνη. Προς διαλεύκανσιν του μυστηρίου η αξιοπρεπής και αγέρωχος Βασίλισσα, δεν εδίστασε να εισδύση μέχρι και αυτού του αθλίου δωματίου της ειρκτής και να αντικρίζη κατά μόνας τον απαίσιον δολοφόνον του πεφιλημένου συζύγου της» θα παρατηρήσει, αργότερα, ο Λ. Παρασκευόπουλος.
Εξάλλου, και ο Γεννάδιος Χατζηαποστόλου, που υπηρετούσε τότε ως επίσκοπος στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και κατόπιν παράκλησης της Όλγας είχε επισκεφθεί τον Αλ. Σχινά στο κελί του για να τον εξομολογήσει, θα γράψει το 1962:
«Δις επεσκέφθην τον δολοφόνον, εντός μιας και της αυτής εβδομάδος, ευρόν δε τούτον κείμενον εντός ιδιαιτέρου δωματίου επί της τοποθετημένης επί του εδάφους σούστας κλίνης, και έχοντα πλησίον του πτυελοδοχείον δια τα πτύελά του, διότι ούτος ήτο φυματικός διανύων το δεύτερον στάδιον της ασθενείας ταύτης. […] [Ο Σχινάς] είπε ότι διεπνέετο […] υπό τοιούτων αρχών (σ.σ.: αναρχικών), αίτινες αποτελούσι την αιτίαν του εγκλήματος, αφορμή όμως της εκτελέσεως τούτου υπήρξε η επιδειχθείσα αστοργία και σκληρότης του Βασιλέως, έναντι των εκ της πενίας και δυστυχίας δεινοπαθημάτων του. […]
Μήπως υπό την πρόφασιν ταύτην, υποκρύπτεται άλλος σκοπός και εγένεσο όργανον ξένης προπαγάνδας, γείτονος Κράτους ή άλλης εποφθαλμιώσης την Θεσσαλονίκην Ευρωπαϊκής Δυνάμεως και προέβης εις το αποτρόπαιον έγκλημα με την βεβαιότητα, ότι εκλείποντος του αγρύπνου φρουρού της Μακεδονικής πρωτευούσης, Βασιλέως Γεωργίου, θα επέλθη ανατροπή της πολιτικής καταστάσεως και θα εξυπηρετηθώσι τα συμφέροντα ξένων ισχυροτέρων ίσως δυνάμεων.
Τότε ούτος επικαλούμενος θεούς και δαίμονας απέκρουε πάσαν τοιαύτην πρόθεσίν του και ισχυρίζετο ότι κατά τη γνώμη του είναι περιττοί οι Βασιλείς, τρεφόμενοι εκ του ιδρώτος του πενομένου λαού, εκδηλών τρόπον τινά αναρχικάς και αντικαθεστωτικάς ιδέας. […] Η σχηματισθείσα τότε γνώμη μου, την οποία και διετύπωσα εις την αείμνηστον Βασίλισσαν είναι ότι ο απαίσιος κακούργος ήτο αναρχικός και ως τοιούτος ίσως να εχρησίμευσεν ως όργανον ξένης εποφθαλμιώσης την Θεσσαλονίκην Δυνάμεως. […] Παρά την διακρίνουσαν δε αυτόν ευστροφίαν πνεύματος, περιείρχετο εις πολλάς και διαφόρους αντιφάσεις».
Καθώς, όμως, οι ανακρίσεις προχωρούσαν, ένα «απρόοπτο» γεγονός έκλεισε για πάντα το στόμα Αλ. Σχινά: έπεσε από το παράθυρο του ανακριτικού γραφείου και σκοτώθηκε ακαριαία. Οι συνθήκες του θανάτου του παραμένουν ομιχλώδεις. Οι περισσότεροι μελετητές υποστηρίζουν πως ο Αλ. Σχινάς εκπαραθυρώθηκε από αστυνομικούς, μετά από προσωπική εντολή του Κ. Ρακτιβάν ή του πρίγκιπα Πέτρου, ενώ ορισμένοι άλλοι αναφέρουν ότι, στην πραγματικότητα και παρά την επίσημη ανακοίνωση, ο Αλ. Σχινάς εκτελέστηκε μυστικά σε κάποιο ερημικό σημείο, έξω από την πόλη.
Τα ερωτηματικά γύρω από το θάνατό του μεγάλωσαν και από το γεγονός πως το πτώμα του εξαφανίστηκε και μια πληροφορία πως είχε ταφεί στο νεκροταφείο της Αγίας Παρασκευής αποδείχθηκε ανακριβής.
Σύμφωνα με τον Γ. Κορδάτο, ο Β. Κανταρές δήλωνε για το θέμα: «Είμαι βέβαιος ότι ο Σχινάς δεν αυτοκτόνησε. Τον έριξε από το παράθυρο του διοικητηρίου ανώτατος αξιωματικός της χωροφυλακής ύστερα από τις ανακοινώσεις που έκανε στη Βασίλισσα Όλγα. […] Όταν έφυγε η Βασίλισσα, δεν πέρασε πολλή ώρα και ο πρίγκιπας Νικόλαος μου ζήτησε τη δικογραφία».
Μετά τον θάνατο του Αλ. Σχινά, το τελευταίο στοιχείο που απέμενε και θα μπορούσε να οδηγήσει στους ηθικούς αυτουργούς -οι φάκελοι με το ανακριτικό υλικό- καταστράφηκε ολοσχερώς. Εκείνη την εποχή διαδόθηκε πως οι φάκελοι κάηκαν το 1914 όταν στο ατμόπλοιο «Ελευθερία», με το οποίο μεταφέρονταν στην Αθήνα, εκδηλώθηκε πυρκαγιά.
Αν και η πληροφορία δεν επιβεβαιώνεται από κανέναν έγκυρο ερευνητή ή ιστορικό, είναι βέβαιο ότι, σε κάθε περίπτωση, όλα τα σχετικά με τη δολοφονία έγγραφα εξαφανίστηκαν και έτσι χάθηκε κάθε αξιόπιστο στοιχείο που θα μπορούσε να διαλευκάνει την υπόθεση. Όσοι κρύβονταν στο σκοτάδι της υπόθεσης, μπορούσαν πλέον να είναι ήσυχοι…
Πριν το Τέλος του Σχινά
Η σορός του Γεωργίου ταριχεύθηκε και για πολλές μέρες εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στη Θεσσαλονίκη. Μεταφέρθηκε στον Πειραιά συνοδευόμενη από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο και τη Βασιλική Οικογένεια και στις 20 Μαρτίου κηδεύτηκε στο Βασιλικό ανάκτορο του Τατοΐου Την εκφορά της σορού, που έγινε με όλες τις τιμές, παρακολούθησε πλήθος κόσμου. Ήταν η πρώτη φορά που η Αθήνα σαν πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους γνώριζε τέτοια κοσμοσυρροή.
Όλη η πρωτεύουσα είχε πλημμυρίσει από ανθρώπους οι οποίοι, παρά τη γενικότερη διάθεση χαράς μετά την πρόσφατη νίκη στους Βαλκανικούς πολέμους και την εμπιστοσύνη που τους ενέπνεε ο νέος Βασιλιάς, ο Κωνσταντίνος δεν μπορούσαν να κρύψουν τη θλίψη τους για την απώλεια ενός συνετού και σώφρονος εστεμμένου, ο οποίος γνώριζε άριστα τους Έλληνες και πάσχισε για το καλό της χώρας, αν και συχνά παρεξέκλινε από το αυστηρό πνεύμα της κοινοβουλευτικής Βασιλείας.
Αρχικά όλοι πίστεψαν ότι πίσω από το δολοφόνο του Βασιλιά Αλέξανδρο Σχινά κρυβόταν η Βουλγαρία. Λιγότεροι έβλεπαν Γερμανικό δάκτυλο, ενώ υπήρχαν και άλλοι που πίστευαν ότι ο Σχινάς ήταν απλά παράφρων. Το μυστήριο που σκέπαζε τη δολοφονία του Γεωργίου, δεν έμελε να ξεδιαλύνει στα χρόνια που ακολούθησαν. Στην αρχή ο Σχινάς, το μόνο που δήλωσε, ήταν ότι ήταν σοσιαλιστής.
Μετά άρχισε να κάνει διάφορους υπαινιγμούς. Ενοχοποιούσε Γερμανούς πράκτορες και τον ίδιο το Γερμανό πρεσβευτή. Αλλά δεν προχωρούσε σε αποκαλύψεις κι ας έλεγε πως υπήρχαν άλλα πιο σπουδαία, πιο τρανά και πιο υψηλά πρόσωπα πίσω από τη δολοφονία. Δέχτηκε να αποκαλύψει τα πρόσωπα αυτά μόνο στη βασίλισσα Όλγα, η οποία ήρθε στο Διοικητήριο κι έμεινε ώρες μαζί του.
Τον επισκέφτηκε δύο ή τρεις φορές και την τελευταία φορά που έβγαινε από το δωμάτιο που ο Σχινάς κρατούνταν, λένε όσοι τη συνάντησαν, πως ήταν ιδιαίτερα ταραγμένη. Ακόμα κι αν ο Σχινάς της είχε αποκαλύψει ποιοι ήταν οι ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας του συζύγου της, εκείνη με τη σειρά της δεν το αποκάλυψε ποτέ και σε κανέναν.
Οι Ελληνικές αρχές είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο δολοφόνος δεν ήταν παράφρων, αντίθετα ήταν πολύ καλά στα μυαλά του, το αντίθετο δηλαδή απ’ ό,τι υποστήριζε ο Αυστριακός πρόξενος που είχε χαρακτηρίσει το Σχινά σαν ψυχονευρωτικό, ανισόρροπο και ηθικά διεφθαρμένο. Λίγη ώρα μετά την αναχώρηση της Βασίλισσας, σ’ εκείνη την τελευταία συνάντησή τους, ο Σχινάς πήδησε από ένα παράθυρο του Διοικητηρίου και σκοτώθηκε. Δόθηκε η επίσημη εξήγηση ότι αυτοκτόνησε.
Οι Πολιτικές Συνέπειες
Εν κατακλείδι και σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, η κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου επιδίωξε από την αρχή να «κλείσει» την υπόθεση της δολοφονίας στη βάση της θεωρίας του «μοναχικού και παράφρονα» δολοφόνου που έδρασε από, αποκλειστικώς, προσωπικά κίνητρα, προκειμένου να μην αποκαλυφθεί ο ρόλος των Γερμανών και των Αυστριακών.
Σε αυτή την περίπτωση, ήταν πολύ πιθανό να προκληθεί αναταραχή στον ευαίσθητο χώρο της Μακεδονίας και της βαλκανικής χερσονήσου, με την Θεσσαλονίκη να κινδυνεύει άμεσα. Οι Τούρκοι και οι Βούλγαροι θα έσπευδαν να επωφεληθούν, ενώ οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής (πολεμικά πλοία των οποίων είχαν καταπλεύσει, εκείνη την εποχή, στο λιμάνι της πόλης), χωρίς προσχήματα πλέον, δεν θα δίσταζαν να επιβάλλουν τη θέλησή τους με τη «λογική των κανονιοφόρων».
Έτσι, ο Ελ. Βενιζέλος προτίμησε να κερδίσει την Θεσσαλονίκη και να χάσει ένα Βασιλιά. Όμως, η στάση αυτή του Έλληνα πρωθυπουργού πρόσφερε μόνο προσωρινά πολιτικά και διπλωματικά οφέλη. Οι περισσότεροι ιστορικοί συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως αν ζούσε ο μετριοπαθής Γεώργιος, ο οποίος στο παρελθόν είχε καταφέρει να αντιμετωπίσει επιτυχώς εθνικές κρίσεις, ενδεχομένως να μην είχε οδηγηθεί η χώρα στον Εθνικό Διχασμό και να ήταν διαφορετικές οι μετέπειτα εξελίξεις στο χώρο της Μικράς Ασίας.
Ο Αλέξανδρος Σχινάς
Ο Αλέξανδρος Σχινάς ήταν Έλληνας αναρχικός. Η καταγωγή του είναι ασαφής. Πιθανότατα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1870 από πατέρα παντοπώλη από το Λιτόχωρο που άλλοτε λεγόταν Φλόκας. Η μητέρα του ήταν μάλλον Βουλγάρα από τις Σέρρες. Η εμφάνισή του δεν συμβάδιζε με το μορφωτικό του επίπεδο. Είχε κάνει σπουδές Ιατρικής στο Καποδιστριακό πανεπιστήμιο της Αθήνας, για τις οποίες ήταν περήφανος και είχε και θείο γιατρό. Μιλούσε πολύ καλά την καθαρεύουσα, η σκέψη του ήταν διαυγής και ήξερε πολύ καλά τα Γαλλικά. Είχε ταξιδέψει αρκετά και στο εξωτερικό.
Είχε μόνιμη μανία καταδιώξεως και νόμιζε ότι συνεχώς τον κυνηγούσαν να τον σκοτώσουν. Όντας ομοφυλόφιλος, είχε συνάψει σχέσεις με άνδρες από ποικίλες κοινωνικές τάξεις, τους οποίους εκβίαζε για να βγάζει τα προς το ζην. Για τον ίδιο λόγο είχε κάνει μικροαπάτες και χαρτόπαιζε. Δήλωνε σοσιαλιστής και διεθνιστής. Μια Τουρκική εφημερίδα έγραψε ότι ήταν και κομιτατζής, γνωστός ως Αλέξιος Κνιάζωφ, καταδικασθείς ερήμην εις θάνατον το 1902 από το Κακουργιοδικείο Μοναστηρίου.
Στις 5 του Μάρτη του 1913, γύρω στις 5 και τέταρτο το απόγευμα, ο Σχινάς, που τότε ήταν περίπου 40 ετών, πυροβόλησε, χωρίς καμία προηγούμενη προειδοποίηση το Βασιλιά Γεώργιο Α΄ μία φορά, καθώς αυτός έκανε τη συνηθισμένη απογευματινή του βόλτα στην περιοχή του Λευκού Πύργου. Η σφαίρα έπληξε την καρδιά και τους πνεύμονες του μονάρχη, πληγώνοντάς τον θανάσιμα. Μέχρι να μεταφερθεί στο νοσοκομείο ήταν ήδη νεκρός.
Ο Σχινάς συνελήφθει αμέσως από τον Φραγκούδη κι ας προσπάθησε να πυροβολήσει και εναντίον του, αρνήθηκε όμως να πει οτιδήποτε για τους λόγους της ενέργειάς του στους χωροφύλακες. Όταν ρωτήθηκε από έναν αξιωματικό «αν δεν λυπάται καθόλου την πατρίδα του», αυτός απάντησε πως «είναι ενάντια στα κράτη και τις κυβερνήσεις».
Στις ανακρίσεις έδειχνε ευφυΐα και θόλωνε τα νερά. Έφαγε πολύ ξύλο, μα δεν αποκάλυψε τίποτα, συνέχεια αποκάλυπτε διάφορα ονόματα εραστών του. Κάποια στιγμή ειπώθηκε ότι το όπλο τού το έδωσε Βούλγαρος αξιωματικός. Μετά ισχυρίστηκε ότι είχε συνάψει ερωτική σχέση και με τον υπασπιστή του Βασιλιά, αντισυνταγματάρχη Ιωάννη Φραγκούδη!
Ο Σχινάς -ο οποίος υπέφερε από φυματίωση- βασανίστηκε κατά την διάρκεια της νύχτας που ακολούθησε, στο τότε κτίριο του διοικητηρίου όπου κρατούνταν, αρνούμενος όμως να αποκαλύψει ονόματα τυχόν συνεργών του. Κατά κάποιο τρόπο υπερηφανευόταν για τη δολοφονία, η οποία θα του χάριζε έλεγε, μια θέση στην Ιστορία και δήλωσε ότι θα πει την αλήθεια μόνο στη Βασίλισσα Όλγα. Εκείνη πήγε να τον βρει στη φυλακή. Ο Σχινάς της είπε, θολώνοντας ακόμα περισσότερο τα νερά, ότι ιθύνων νους της δολοφονίας ήταν ο ίδιος ο… Γεώργιος!
Η Ελληνική κυβέρνηση ισχυρίστηκε πως ο δράστης ήταν αλκοολικός και πυροβόλησε το Βασιλιά με μοναδικό κίνητρο τη ληστεία. Στις 6 Μαΐου, λίγες βδομάδες μετά τη σύλληψή του και λίγο πριν οδηγηθεί στο δικαστήριο, ο Σχινάς αυτοκτόνησε πηδώντας από το ανοιχτό παράθυρο του διοικητηρίου. Αυτή ήταν η επίσημη δικαιολογία. Ο Σχινάς εκείνη τη μέρα «εκπαραθυρώθηκε» από τη χωροφυλακή από το ανοιχτό παράθυρο.
Αυτός που τον έσπρωξε έξω, σύμφωνα με μια μαρτυρία του ανακριτή της υπόθεσης Βασίλη Κανταρέ, ήταν ένας ανώτατος αξιωματικός της χωροφυλακής. Οι φάκελοι της ανάκρισης της υπόθεσης από την άλλη καταστράφηκαν, όταν στο ατμόπλοιο ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ το οποίο βρίσκονταν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και στο οποίο φυλασσόταν για να μεταφερθούν στον Πειραιά, εκδηλώθηκε πυρκαγιά.
Η πυρκαγιά κατέστρεψε κυρίως την καμπίνα όπου φυλάσσονταν οι προανακριτικοί φάκελοι. Εικάζεται πως πίσω από αυτή την ενέργεια βρισκόταν η κυβέρνηση σε μια προσπάθειά της να καλύψει τα πολιτικά κίνητρα της υπόθεσης.
Η Εκπαραθύρωση του Σχινά
Μέσα σε αυτό το κλίμα που επικρατούσε τις πρώτες εβδομάδες ύστερα από τη δολοφονία του Γεώργιου Α΄ και καθώς η υπόθεση ήταν ιδιαζόντως σοβαρή, τις ανακρίσεις για τη δολοφονία ανέλαβαν ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάμπρου, ο πρόεδρος Πρωτοδικών Βάσης και ο εισαγγελέας Εφετών Ρωμανός. Την κρισιμότητα της κατάστασης υπογράμμισε και το γεγονός ότι η βασίλισσα Όλγα επισκέφθηκε δύο ή τρεις φορές τον Αλ. Σχινά στο κελί του.
β. ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ
Η Δολοφονία του Βασιλιά Γεωργίου Α’
Η δολοφονία του Βασιλιά Γεωργίου του Α’, τον Μάρτιο του 1913 στη Θεσσαλονίκη, αποτελεί κατά μία έννοια το Ελληνικό αντίστοιχο της δολοφονίας του Αμερικανού προέδρου Τζ. Κέννεντυ, που συνέβη 50 χρόνια αργότερα στο Ντάλλας των Η.Π.Α.
Και στις δυο περιπτώσεις: το θύμα ήταν ο ανώτερος πολιτειακός παράγοντας της χώρας, οι αρχές υιοθέτησαν σχεδόν από την αρχή τη θεωρία του «μοναχικού δράστη» με προσωπικά κίνητρα, ο βασικός ύποπτος βγήκε από τη μέση προτού ολοκληρωθεί η ανάκριση, ενώ στο πέρασμα του χρόνου αναπτύχθηκαν ποικίλες θεωρίες για την πραγματική ταυτότητα των δραστών και τη συνωμοσία που κρυβόταν πίσω τους…
Όταν στις 5 Οκτωβρίου του 1912, η Ελλάδα κήρυσσε τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, μπαίνοντας στο πλευρό των -τότε- συμμάχων της Σέρβων και Βουλγάρων, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι τρεις εβδομάδες αργότερα οι πολεμικές εξελίξεις θα υποχρέωναν την Τουρκική φρουρά της Θεσσαλονίκης να παραδώσει την πόλη -η οποία αποτελούσε τον κύριο στόχο της εκστρατείας κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο- στον Ελληνικό Στρατό.
Η πρωτεύουσα της Μακεδονίας ήταν πεδίο σύγκρουσης των ενδοβαλκανικών επιδιώξεων, που εκφράζονταν κυρίως από την πλευρά της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, αλλά και των συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής. Στις 28 Οκτωβρίου, τα Ελληνικά στρατεύματα εισήλθαν θριαμβευτικά στην πόλη και την επομένη ακολούθησε ο 68χρονος, τότε, Βασιλιάς Γεώργιος Α’, τον οποίο συνόδευε ο Διάδοχος Κωνσταντίνος, Αρχιστράτηγος του Ελληνικού στρατού.
Λόγω της εύθραυστης κατάστασης που επικρατούσε, ο Γεώργιος αποφάσισε να εγκατασταθεί στην πόλη, ώστε να επισημοποιήσει, αλλά κυρίως να εδραιώσει την εκεί Ελληνική παρουσία. Στο διάστημα της παραμονής του, συνήθιζε, όπως και στην Αθήνα, να πραγματοποιεί καθημερινούς περιπάτους, χωρίς συνοδεία ή με ελάχιστη προστασία.
Το μεσημέρι της 5ης Μαρτίου 1913, ο Γεώργιος, συνοδευόμενος από τον υπασπιστή του ταγματάρχη Φραγκούδη, κατέβηκε από το μέγαρο Χατζηλαζάρου, που χρησιμοποιούσε ως Βασιλική Κατοικία, στην αποβάθρα του Λευκού Πύργου προκειμένου να πραγματοποιήσει επίσκεψη εθιμοτυπίας στον Γερμανό ναύαρχο Γκόπφεν επί του πολεμικού πλοίου «Γκέμπεν», που βρισκόταν στο λιμάνι της πόλης.
«[…] Η Α. Μεγαλειότης, ομιλών εις τον υπασπιστήν του, εξέφραζε την μεγάλην του χαράν δια την πτώσιν των Ιωαννίνων (σ.σ.: στις 22 Φεβρουαρίου 1913), πλειστάκις τονίσας των νέον θρίαμβον των Ελληνικών όπλων» σημείωνε σε σχετικό ρεπορτάζ η εφημερίδα «Εμπρός» στις 7 Μαρτίου και συμπλήρωνε: «Η αυτή ευδιαθεσία του Βασιλέως εξηκολούθησε και μετά μίαν ώραν όταν η Α. Μ. ήρχισε να επιστρέφη εις το Ανάκτορον.
Όταν διήρχετο προ του Λευκού Πύργου, εγγύτατα του πλήθους το οποίον περιεστοίχιζε την κατ’ εκείνην την ώραν παιανίζουσαν μουσικήν, επλησίασεν, ανεμίχθη μετά των πολιτών, ήκουσε μουσικήν και κατά την δημοκρατικήν του συνήθειαν, συνωμίλησε μετά των ανθρώπων του λαού οι οποίοι ευρίσκοντο εκεί. Μετά τούτο, εισήλθεν εις την λεωφόρον της Αγίας Τριάδας […]».
Στη συμβολή με την οδό Βασιλίσσης Όλγας, τον περίμενε από ώρα ο Σερραίος Αλέξανδρος Σχινάς. Γύρω στις 3, είδε τον Γεώργιο και τον υπασπιστή του να περνούν, τους πλησίασε και από μικρή απόσταση πυροβόλησε τον Βασιλιά μία φορά, προκαλώντας, ωστόσο, καίριο τραύμα. Αμέσως μετά, επιχείρησε να πυροβολήσει και τον Φραγκούδη, αλλά αυτός πρόλαβε να τον αφοπλίσει και να τον παραδώσει σε δύο Κρητικούς χωροφύλακες, που είχαν προστρέξει στο σημείο της δολοφονίας.
Ο Γεώργιος μεταφέρθηκε στο ιατρείο του «Παπάφειου Ιδρύματος», αλλά οι γιατροί δεν μπόρεσαν να προσφέρουν καμιά βοήθεια, καθώς ο Βασιλιάς ήταν ήδη νεκρός. Από το νοσοκομείο, η σορός του μεταφέρθηκε με ανοικτό αυτοκίνητο στο μέγαρο Χατζηλαζάρου, όπου το συνόδευσαν οι υπασπιστές του Πάλλης, Σκουμπουρδής και Φραγκούδης. Παράλληλα, ο Αλ. Σχινάς μετήχθη στο Αστυνομικό Τμήμα Φαλήρου Θεσσαλονίκης, όπου αμέσως άρχισαν οι ανακρίσεις από τον πρωτοδίκη Β. Κανταρέ και τον γραμματέα Γιαννιώτη.
Η πόλη τέθηκε σε κατάσταση επιφυλακής, τα εμπορικά καταστήματα έκλεισαν, ενώ μόλις νύχτωσε τα φώτα των δρόμων και των κατοικιών παρέμειναν σβηστά και άρχισαν οι πένθιμες κωδωνοκρουσίες από τις εκκλησίες. Στις 8 Μαρτίου, σε έκτακτη συνεδρίαση της Βουλής, ο Κωνσταντίνος ορκίστηκε ως νέος Βασιλιάς, ενώ στις 12 Μαρτίου αναχώρησε με τη Βασιλική θαλαμηγό «Αμφιτρίτη» για την Θεσσαλονίκη, με τη συνοδεία πλοίων του Ελληνικού πολεμικού ναυτικού αλλά και των Μεγάλων Δυνάμεων.
Αφού εκτέθηκε για πολλές ημέρες σε λαϊκό προσκύνημα, η ταριχευμένη σωρός του Γεωργίου μεταφέρθηκε στον Πειραιά με την «Αμφιτρίτη», στην οποία επέβαιναν τα μέλη της οικογένειάς του και άλλοι αξιωματούχοι. Ακολούθως, και μέσα σε κλίμα μελαγχολικής μεγαλοπρέπειας, έφτασε στην Αθήνα, όπου στις 20 Μαρτίου τελέστηκε η κηδεία και κατόπιν ετάφη στο λόφο «Παλιόκαστρο» στα ανάκτορα του Τατοΐου.
Στις 22 Απριλίου, ο Αλ. Σχινάς, μεταφερόμενος στον πάνω όροφο του κτηρίου όπου εκρατείτο, «διέφυγε της προσοχής των χωροφυλάκων και ηυτοκτόνησε πεσών εκ του παραθύρου» (από τη σχετική ανακοίνωση της αστυνομίας).
Η Εντύπωση για Βούλγαρο Δράστη
Η είδηση της δολοφονίας είχε σημαντική απήχηση την Ευρώπη και ιδιαίτερα στους Βασιλικούς οίκους, ενώ προκάλεσε και ζωηρή ανησυχία στους Έλληνες πολίτες, αλλά και την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας. Αρχικώς, σχηματίστηκε η εντύπωση πως ο δράστης ήταν Βούλγαρος, πιθανώς στρατιώτης του Βουλγαρικού συντάγματος, το οποίο από τον προηγούμενο Οκτώβριο στρατοπέδευε στην πόλη.
Άλλωστε, το Μακεδονικό ζήτημα ήταν, επί πολλές δεκαετίες, το κεντρικό εθνικό και πολιτικό αίτημα της Βουλγαρίας και επομένως η προσάρτηση της Θεσσαλονίκης, η οποία αποτελούσε κομβικό σημείο για ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων, ήταν πάγια επιδίωξη της Βουλγαρικής πολιτικής. Ο τότε στρατιωτικός διοικητής της πόλης πρίγκιπας Νικόλαος θα γράψει σχετικά στο ημερολόγιό του:
«[…] Ο φόβος μήπως αυτό το φρικτόν έγκλημα χρησιμεύση ως σύνθημα για μια εθνική εξέγερσι εναντίον των Βουλγάρων, των οποίων η αυθάδεια, η κακοπιστία και ο ακράτητος εγωισμός είχον φθάσει τότε εις το κατακόρυφον με έκαμε και μπόρεσα να συγκρατήσω κάπως τον εαυτόν μου! Εκείνο που συνετέλεσεν επίσης εις τούτο ήτο, ότι όλοι σχεδόν όσοι ευρίσκοντο εκεί, και πρώτος ο Ρακτιβάν, ο οποίος ήτο αντιπρόσωπος της κυβερνήσεως (σ.σ.: ο Κ. Ρακτιβάν ήταν τότε υπουργός Δικαιοσύνης και γενικός διοικητής Μακεδονίας) τα είχαν χάσει κυριολεκτικώς!
Όλοι ανεξαιρέτως, και εγώ πρώτος, είχαμε όχι μόνον την υποψίαν, αλλά σχεδόν την πεποίθησιν ότι το έγκλημα είχε εκτελεσθή από Βούλγαρον. Όταν επήγα εις το νοσοκομείον, όπου είχον μεταφέρει τον καϋμένον τον Βασιλέα, ήλθε ο Α. Μομφεράτος, ο τότε διευθυντής της αστυνομίας, να μου αναφέρη ότι εις την πόλιν επεκράτει τρομερός ερεθισμός και ότι οι πολίται και οι στρατιώται συνήρχοντο παντού με την πρόθεσιν να προβούν εις αντίποινα. Αυτή η είδησις με έκαμε να συνέλθω κομμάτι. Συλλογίσθηκα πως εάν δεν ελαμβάνετο αμέσως ένα μέτρον, μπορούσαν αν επέλθουν ανυπολόγιστοι καταστροφαί.
Διέταξα, λοιπόν, αμέσως τον διευθυντήν της αστυνομίας και τον φρούραρχον συνταγματάρχην Δράκον να σπεύσουν εις την πόλιν και να διαδώσουν παντού ότι ο δολοφόνος ήτο Έλλην […] Την μεγαλυτέραν συγκίνησιν και ανησυχίαν από εμέ είχεν ο Ρακτιβάν. Όταν ήλθε κοντά μου και είδε τα χάλια μου, μου είπε: ‘Προσπαθήστε να κρατήσετε την ψυχραιμίαν σας, διότι εσείς έχετε αυτήν την στιγμήν την μεγαλυτέραν εξουσίαν και από σας εξαρτάται το παν!’».
Πράγματι, τις αμέσως επόμενες ώρες, η αστυνομία ανακοίνωσε το όνομα του δράστη και άρχισε να διαδίδει τη θεωρία του μοναδικού δολοφόνου. Ακόμα, άφησε να διαρρεύσει η πληροφορία πως ο δράστης ήταν αναρχικός και σχεδόν παράφρων, ο οποίος δολοφόνησε τον Γεώργιο Α’ από εκδίκηση, επειδή στο παρελθόν ο Βασιλιάς είχε αρνηθεί να του χορηγήσει οικονομική βοήθεια, κάτι που είχε υποστηρίξει, αρχικώς, και ο ίδιος ο Αλ. Σχινάς.
Ενδεικτική του κλίματος αυτού, είναι μια ανταπόκριση από την Θεσσαλονίκη (δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εμπρός» στις 7 Μαρτίου), όπου, εκτός των άλλων, σκιαγραφείται και το «πορτραίτο» του δράστη:
«[…] Εκ της ανακρίσεως δεν προέκυψαν στοιχεία επιβαρύνοντα άλλα πρόσωπα. Ο δολοφόνος είνε έκφυλος, αλήτης, ουχί βεβαίως παράφρων, πάντως όμως ανισόρροπος ζων δι επαιτείας. Προ επταετίας εις ουδεμίαν σχέσιν ευρίσκετο μετά της ενταύθα αδελφής του. Αφίκετο ενταύθα προ 20 ημερών εξ’ Αθηνών, μετά ολιγοήμερον διαμονήν εν Βόλω οπόθεν διήλθε. Εις τινας πλησιάζοντας αυτόν τελευταίως ανέπτυσσε περιέργους ιδέας περί σοσιαλισμού, ότι όλοι οι άνθρωποι, εκτός ολίγων, θα είνε ίσοι, ότι δεν θα υπάρχουσι πλέον πλούσιοι και πτωχοί και ότι οι εργάτες θα εργάζωνται μόνο δύο ώρας την ημέραν. […]
Έζη εις εν άθλιον χάνι, δίδων δύο γρόσια την ημέραν δια τον ύπνον του. Δεν έτρωγε παρά μόνο γάλα. Είχεν εγγραφή προ ετών εις την Ιταλικήν Σχολήν του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά δεν εφοίτησε σοβαρώς. Ήτο αποδιοπομπαίος τράγος εις την οικογένειάν του […]. Εις υποβληθείσας εις αυτόν ερωτήσεις απαντά μετά ειρωνίας. ‘Τι είχες με τον Βασιλέα’ ερωτά ο ανακριτής. ‘Προ δύο ετών’ απήντησε ‘υπέβαλα μίαν αναφοράν εις το Παλάτι ζητών βοήθεια και ο υπασπιστής με εξεδίωξε με τρόπον βάναυσον’».
Ο Αλ. Σχινάς ήταν δάσκαλος στο επάγγελμα και παλιότερα είχε υπηρετήσει στην Αγουλινίτσα και την Κατερίνη. Κατόπιν, τον κάλεσαν στην Κλεισούρα μαζί με την αδελφή του, η οποία ήταν επίσης δασκάλα. Εκείνη, όμως, αρνήθηκε να υπηρετήσει μαζί του, με αποτέλεσμα να ακυρωθεί ο διορισμός. Ο Αλ. Σχινάς επέστρεψε στην Αθήνα οικονομικά εξαθλιωμένος και το επόμενο διάστημα αναζητούσε εργασία, χωρίς αποτέλεσμα.
Οι κακές συνθήκες διαβίωσης και ο υποσιτισμός τον είχαν κάνει φυματικό. Σε κατάσταση απόγνωσης, απευθύνθηκε για βοήθεια στο Παλάτι, αλλά ο υπασπιστής Φραγκούδης του απάντησε αρνητικά. Σχετικά με τις φήμες που τον συνέδεαν με σοσιαλιστικούς ή αναρχικούς κύκλους του Βόλου, τα στοιχεία είναι αντικρουόμενα: κάποιες πληροφορίες τον ήθελαν εκδότη περιοδικού με σοσιαλιστικές τάσεις, ενώ αντιθέτως ο Γ. Κορδάτος υποστηρίζει πως «ο Σχινάς ήταν άγνωστος στο Βόλο».
Οι Θεωρίες για τη Δολοφονία
Την εποχή της δολοφονίας, οι γεωστρατηγικές συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητες. Ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, ενώ στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο πλήθαιναν τα φαινόμενα που, κατά κάποιο τρόπο, προανήγγελλαν το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία, Αυστροουγγαρία) προετοίμαζαν τη δημιουργία ενός συμμαχικού συνασπισμού, που θα εκτεινόταν από την Βαλτική Θάλασσα έως τον Περσικό Κόλπο και βρίσκονταν ήδη σε φάση πολεμικής προπαρασκευής. Ταυτόχρονα, οι Αυστριακοί, σχεδόν απροκάλυπτα, διεκδικούσαν από καιρό την Θεσσαλονίκη, την οποία ήθελαν να μετατρέψουν σε ασφαλή ναύσταθμο.
Στο πλαίσιο αυτό, η ύπαρξη ενός βεβαιωμένα Αγγλόφιλου Βασιλιά στον Ελληνικό Θρόνο αποτελούσε εμπόδιο για τα σχέδια των δύο αυτοκρατοριών, αντιθέτως θα τους διευκόλυνε αφάνταστα η αντικατάστασή του από τον Διάδοχο Κωνσταντίνο, που ήταν δεδηλωμένος φίλος της Γερμανίας. Τα στοιχεία αυτά, σε συνδυασμό με τις προαναφερθείσες Βουλγαρικές στοχεύσεις, ήταν φυσικό να προκαλέσουν ποικίλες θεωρίες ως προς τα ακριβή κίνητρα του δράστη και τους ενδεχόμενους ηθικούς αυτουργούς.
Πρώτη Θεωρία: Κίνητρο η Εκδίκηση
Αν και η επίσημη εκδοχή περί μεμονωμένου δολοφόνου με κίνητρο την εκδίκηση παραμένει έως σήμερα η πιο ισχνή, μια πληροφορία που παραθέτει ο Γ. Κρίστμας (W. Christmas), προσωπικός φίλος και βιογράφος του Γεωργίου, δείχνει να την ενισχύει. Σύμφωνα με τον Γ. Κρίστμας, το πρωί της δολοφονίας σε συνάντησή του με τον Γεώργιο, στην ήταν παρών και ο πρίγκιπας Νικόλαος, ο Βασιλιάς τού είπε ότι «η Πεντηκονταετηρίς του, τον προσεχή Οκτώβριον, θα εσήμαινε το τέλος της Βασιλείας του.
Ο Πρίγκιψ Νικόλαος εκίνησε την κεφαλήν του, ωσάν η απόφασις αυτή να του ήτο γνωστή, και το εδέχετο ως γνωστόν. Φαντάζομαι ότι έδειξα κάποιαν έκπληξιν, διότι ο Βασιλεύς συνέχισε: […] ‘Ναι, θα παραιτηθώ. Είναι καιρός να αναλάβη ο γιος μου. Έφθασε εις την κανονικήν ηλικίαν, έχει σθεναρότητα, την οποίαν εγώ πλέον δεν έχω. Είναι δημοφιλής, και έχει κερδίσει θέσιν περιωπής και εσωτερικώς και εξωτερικώς.
Η ώρα του ήλθε’. Ουδείς άλλος, εκτός από τα μέλη της οικογενείας του, εγνώριζε τι δια την απόφασιν του Βασιλέως. Κατά την συνομιλίαν αντελήφθην πλέον καθαρά, ότι η παραίτησις θα εγίνετο την 26 Οκτωβρίου 1913, μετά τας εορτάς της πεντηκονταετηρίδας του».
Αν είναι έγκυρη η πληροφορία του Γ. Κρίστμας εγείρεται το ερώτημα γιατί να απεργάζονται κάποιοι τη δολοφονία του Γεωργίου, αφού ήταν διατεθειμένος να εγκαταλείψει οικειοθελώς τον θρόνο σε επτά μήνες; Εκτός, εάν η μυστικότητα της απόφασής του, είχε στερήσει τη σχετική πληροφόρηση από τους επίδοξους δολοφόνους του…
Δεύτερη Θεωρία: Βούλγαρος ο Ηθικός Αυτουργός
Η θεωρία αυτή, ίσως «γεννήθηκε» από τα σφύζοντα αντιβουλγαρικά αισθήματα του Ελληνικού λαού εκείνη την περίοδο, ωστόσο δεν στερείται κάποιας ιστορικής βάσης αν και είναι εξαιρετικά δύσκολο να τεκμηριωθεί. Σύμφωνα με αυτήν, ο Αλ. Σχινάς έδρασε ως μίσθαρνο όργανο των Βούλγαρων, κάτι που ενισχύεται και από το σχεδόν βέβαιο γεγονός πως, το προηγούμενο διάστημα, είχε τακτικές επαφές με τον Βούλγαρο συνταγματάρχη και κομιτατζή Τσιλιγκέρωφ.
Σημειώνεται, πάντως, πως την εν λόγω πληροφορία αναπαρήγαγε αργότερα ο Γ. Φιλάρετος στις «Σημειώσεις» του, αλλά και η εφημερίδα «Πατρίς» σε δημοσίευμά της τον Μάιο του 1929.
Τρίτη Θεωρία: Δολοφόνος ο Αυστριακός Σχινάζι
Πρόκειται για το πιο… ευφάνταστο σενάριο. Είδε το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά το 1924, όταν κάποιος Γλ. Κόκλης (πρόκειται, πιθανότατα, για ψευδώνυμο) κυκλοφόρησε ένα φυλλάδιο υπό τον τίτλο «Βενιζέλος, Στέμμα, Δημοκρατία». Εκεί, μεταξύ άλλων, αναφερόταν ότι ο πραγματικός δολοφόνος του Γεωργίου ήταν ο Αυστριακός αξιωματικός Σχινάζι (Schinazyi), που υπηρετούσε σ’ ένα Αυστριακό πολεμικό πλοίο, το οποίο ναυλοχούσε εκείνες τις μέρες στην Θεσσαλονίκη.
Μετά την πράξη του, ο Σχινάζι έσπευσε να εξαφανιστεί και στη… θέση του συνελήφθη ο Αλ. Σχινάς, ο οποίος περνούσε τυχαία από το σημείο της δολοφονίας και λόγω της ιδιότυπης προσωπικότητάς του ανέλαβε την ευθύνη της. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, στην «παρεξήγηση» αυτή συνετέλεσε και το γεγονός πως τα δύο ονόματα παρουσίαζαν ηχητική ομοιότητα και ήταν εύκολο να παρασύρουν τους διεξάγοντες την ανάκριση.
Μια άλλη εκδοχή αυτού του σεναρίου, ανέφερε πως, ίσως, ο Σχινάζι να συνόδευε τον Αλ. Σχινά, ώστε σε περίπτωση που ο δεύτερος δεν τα κατάφερνε, να αναλάμβανε δράση αυτός.
Τέταρτη Θεωρία: Γερμανοαυστριακή Συνομωσία
Οι περισσότεροι μελετητές θεωρούν πως είναι η επικρατέστερη εκδοχή. Άλλωστε, από τις πρώτες ημέρες μετά τη δολοφονία, είχαν αρχίσει να πληθαίνουν τα στοιχεία που οδηγούσαν προς αυτή την κατεύθυνση. Ο ίδιος ο Αλ. Σχινάς, αμέσως μόλις συνελήφθη φέρεται να δήλωσε στους αστυνομικούς πως «εάν δεν τον εσκότωνα, θα σκοτωνόταν από άλλους».
Εξάλλου, ο πρωτοδίκης Β. Κανταρές, έντεκα μήνες μετά τη δολοφονία, όταν συνάντησε τυχαίως στην Αθήνα τον συνάδελφό του Δ. Βακά ομολόγησε πως παρά το γεγονός ότι ο Κ. Ρακτιβάν και ο νομάρχης Θεσσαλονίκης Αργυρόπουλος είχαν δηλώσει ότι δεν επρόκειτο για συνωμοσία, ο ίδιος πίστευε ότι «ο δολοφόνος ήταν βαλτός από τους Αυστριακούς». Την ίδια, ακριβώς, πληροφορία μετέφερε ο πρωτοδίκης και το 1938 σε μια συνομιλία που είχε με τον ιστορικό Γ. Κορδάτο.
Γράφει ο Κορδάτος:
«(Ο Β. Κανταρές) Είπε ότι στην αρχή, παρ’ όλο το ξύλο που έφαγε ο Σχινάς (σ.σ.: από τους αστυνομικούς), δεν έβγαλε τσιμουδιά, αλλά μια-δυο μέρες ύστερα, άρχισε να κάνει διάφορους υπαινιγμούς. Ενοχοποιούσε πράχτορες Γερμανούς και μάλιστα τον Γερμανό πρεσβευτή. Αλλά δεν προχωρούσε, αν και έλεγε πως υπάρχουν και άλλα πιο σπουδαία, πιο τρανά και πιο υψηλά πρόσωπα. […] Ο Σχινάς δεν ήταν μανιακός κι ανισόρροπος. Ίσα-ίσα τα είχε τετρακόσια και, όπως διαπιστώθηκε, έκανε ταξίδια στην Γερμανία και την Αυστρία. Η δολοφονία οργανώθηκε στο Βερολίνο ή στη Βιέννη» («Ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας».
Ο στρατηγός Θ. Πάγκαλος, στα «Απομνημονεύματά» του, σημειώνει για το θέμα: «[…] Ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Α’ έτρεφε πραγματικήν αντιπάθειαν προς τον Γερμανόν Αυτοκράτορα και ήτο ένθερμος θιασώτης της Αγγλικής πολιτικής. […] Διεδόθη τότε ότι επρόκειτο (σ.σ.: ο Αλ. Σχινάς) περί αναρχικού και ανισόρροπου, αλλά φαίνεται ότι τούτο δεν ήτο αληθές…
Ο διευθύνων τότε τας ανακρίσεις Β. Κανταρές, προσωπικός φίλος μου, μου εβεβαίωσεν επίσης την ακρίβειαν των ανωτέρω και μου εξέφρασε την πεποίθησί του ότι ο Σχινάς δεν ήτο ανισόρροπος ούτε αναρχικός, αλλ’ ότι υπήρξεν όργανον ανθρώπων οι οποίοι ενήργουν προς εξυπηρέτησιν των συμφερόντων ξένης δυνάμεως, η οποία είχε συμφέρον να θέση εκ ποδών τον αείμνηστον Βασιλέα Γεώργιον, ούτινος ήσαν γνωστά τα θερμά υπέρ της Αγγλίας αισθήματα. […]
Ακολουθών το γνωστόν αστυνομικόν δόγμα ''Ζήτησον τον ωφελούμενον του εγκλήματος'' και λαμβάνων υπόψη ότι μετά εν έτος εξ’ αφορμής μιας άλλης υπόπτου Βασιλικής δολοφονίας (του Αρχιδουκός της Αυστρίας εν Βοσνία), εξερράγη ο Παγκόσμιος Πόλεμος, έχει το δικαίωμα πας τις να εξαγάγη το συμπέρασμα ότι ο αείμνηστος Βασιλεύς έπεσε θύμα των εν τη Βαλκανική βλέψεων της Γερμανίας».
Αλλά και η αφήγηση του στρατηγού Λ. Παρασκευόπουλου στις «Αναμνήσεις» του, σχετικά με μια συνάντηση που είχε, μετά τη δολοφονία, με τον πρίγκιπα Νικόλαο, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα:
«Η θλίψις μου εκ της αναμνήσεως του θανόντος πατρός του» αναφέρει ο Λ. Παρακευόπουλος «ήτο ακόμα ζωηρά, όπως επίσης ζωηρά ήσαν τα κατά της Γερμανίας αισθήματά του, τα οποία συνεμερίζετο με τον πατέρα του. Εις τας πρώτας μου λέξεις, ας τους απηύθυνα ίνα τον συλλυπηθώ και αποδοκιμάσω τον, ως ενόμιζον αναρχικόν, δολοφόνον Σχινάν, δακρύων διεμαρτυρήθη ζωηρότατα και μου ετόνισεν ότι η δολοφονία του Βασιλέως δεν είναι έργον των αναρχικών, αλλ’ έργον πολιτικών εξωτερικών συμφερόντων».
Την άποψη αυτή ενισχύει και το γεγονός πως ο τότε πρόξενος της Αυστρίας στην Θεσσαλονίκη Κραλ φρόντιζε με παραπλανητικές πληροφορίες στον Τύπο να απομακρύνει κάθε υποψία για συμμετοχή της χώρας του στην υπόθεση, ενώ ως κρίσιμος κρίνεται και ο ρόλος του Γερμανού πρέσβη στην Ελλάδα φον Βάγκεν Χάιμ. Αποκαλυπτικά είναι τα όσα αναφέρει, σχετικά, ο Γ. Φιλάρετος στις «Σημειώσεις»:
«Εις ‘Ελευθ. Βήμα’ (19 Μαρτ. 1927) εγράφησαν εκ πληροφοριών (ως βεβαιοί ο γράφων Α. Κ.) του πρώην υπουργού των Εξωτερικών Καλλέργη, όστις εγνώριζεν από τον Βασιλέα, (τα) περί των κατ’ αυτού ενεργειών του Γερμανού, Φον Βάγκεν Χάιμ. Και εν Κωνσταντινουπόλει βραδύτερον έμαθεν ότι η εκεί γερμανική πρεσβεία είχεν εργασθεί, εν εποχή, καθ’ ήν ο ίδιος υπηρέτει εν αυτή, περί της δολοφονίας του Γεωργίου.
Εκ του δημοσιεύματος τούτου, λαβών αφορμή, έμαθον ότι ο Βάγκεν Χάιμ ήτο εν Αθήναις και βραδύτερον εν Κωνσταντινουπόλει πρέσβυς της Γερμανίας και ότι κατά την εδώ διαμονήν του είχεν την μεγάλην εμπιστοσύνην της Σοφίας, συζύγου του Κωνσταντίνου, ούτινος φίλοι τινές, πιστεύω εν αγνοία του, πολύ επόθουν να αντικατασταθεί όσον οιόν τε ταχύτερον ο Αγγλόφιλος πατήρ παρά του Γερμανόφιλου υιού του».
Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες, ο Γερμανός πρέσβης είχε συναντηθεί, παλιότερα, με τον Αλ. Σχινά στην Κωνσταντινούπολη, ενώ το όπλο του φόνου (ένα μαυροβουνιώτικο περίστροφο) είχε δοθεί στον δράστη της δολοφονίας από φύλακα του Αυστριακού προξενείου. Επομένως, είναι εξαιρετικά πιθανό Γερμανοί ή Αυστριακοί πράκτορες να είχαν στρατολογήσει τον Αλ. Σχινά, που βρισκόταν σε κατάσταση απόλυτης ένδειας, με την υπόσχεση ενός χρηματικού ποσού και να τον είχαν μετατρέψει σε πειθήνιο όργανό τους.
Στο πλαίσιο αυτό, ίσως ταιριάζει η άποψη πως ο Αλ. Σχινάς συνοδευόταν, την ώρα της δολοφονίας, από κάποιον Γερμανό ή Αυστριακό αξιωματικό, ίσως τον Σχινάζι. Επισημαίνεται, επίσης, πως ουδέποτε συντάχθηκε επίσημη έκθεση για τη δολοφονία, ενώ ο Κωνσταντίνος υποδείκνυε τον τρόπο της ανάκρισης, μια επέμβαση που, όπως τονίζει στο βιβλίο «Κωνσταντίνος» ο γραμματέας του Γ. Μελάς «εφάνη εις μερικούς κύκλους ως εντελώς ανάρμοστος».
Ακόμα, ο υπασπιστής του Γεωργίου, Φραγκούδης, ο οποίος ήταν ο μόνος αυτόπτης μάρτυρας της δολοφονίας, δεν κλήθηκε ποτέ να καταθέσει, ενώ αργότερα εστάλη στην Ελληνική πρεσβεία της Ουάσινγκτον ως στρατιωτικός ακόλουθος, με την εντολή να μην επιστρέψει ποτέ. Πράγματι, ο Φραγκούδης παρέμεινε στις ΗΠΑ ως το θάνατό του, χωρίς να μιλήσει ποτέ -τουλάχιστον επίσημα- για την υπόθεση.
Αυτοκτόνησε ή Δολοφονήθηκε ο Αλ. Σχινάς;
Μετά τις πρώτες εβδομάδες και καθώς η υπόθεση ήταν ιδιαζόντως σοβαρή, τις ανακρίσεις για τη δολοφονία ανέλαβαν ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάμπρου, ο πρόεδρος Πρωτοδικών Βάσης και ο εισαγγελέας Εφετών Ρωμανός. Την κρισιμότητα της κατάστασης υπογράμμισε και το γεγονός ότι η Βασίλισσα Όλγα επισκέφθηκε δύο ή τρεις φορές τον Αλ. Σχινά στο κελί του. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων, μετά την τελευταία επίσκεψή της βγήκε από το κελί συντετριμμένη.
Πολλοί εκτιμούν ότι ο Αλ. Σχινάς τής είχε αποκαλύψει τους ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας. Η Όλγα δεν μίλησε σε κανέναν για το περιεχόμενο των συνομιλιών της με τον δράστη, παρά μόνο στον πρίγκιπα Ανδρέα, ο οποίος όμως ποτέ δεν τοποθετήθηκε ανοικτά για το θέμα αυτό. Ωστόσο, ορισμένοι αξιωματικοί που υπηρετούσαν στη μεραρχία του, τον είχαν ακούσει αργότερα να οικτίρει τους Αυστριακούς ως δολοφόνους του πατέρα του.
«Η ανάμιξις της αειμνήστου Βασιλίσσης Όλγας […] είναι σαφής απόδειξις ότι ευθύς αμέσως εισέδυσεν εις το πνεύμα της η υπόνοια ότι οι ηθικοί αυτουργοί του εγκλήματος ευρίσκοντο πιθανώτατα ενταύθα και ήσαν πρόσωπα ισχυρά προ των οποίων θα εκάμπτετο και θα έκυπτεν η δικαιοσύνη. Προς διαλεύκανσιν του μυστηρίου η αξιοπρεπής και αγέρωχος Βασίλισσα, δεν εδίστασε να εισδύση μέχρι και αυτού του αθλίου δωματίου της ειρκτής και να αντικρίζη κατά μόνας τον απαίσιον δολοφόνον του πεφιλημένου συζύγου της» θα παρατηρήσει, αργότερα, ο Λ. Παρασκευόπουλος.
Εξάλλου, και ο Γεννάδιος Χατζηαποστόλου, που υπηρετούσε τότε ως επίσκοπος στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και κατόπιν παράκλησης της Όλγας είχε επισκεφθεί τον Αλ. Σχινά στο κελί του για να τον εξομολογήσει, θα γράψει το 1962:
«Δις επεσκέφθην τον δολοφόνον, εντός μιας και της αυτής εβδομάδος, ευρόν δε τούτον κείμενον εντός ιδιαιτέρου δωματίου επί της τοποθετημένης επί του εδάφους σούστας κλίνης, και έχοντα πλησίον του πτυελοδοχείον δια τα πτύελά του, διότι ούτος ήτο φυματικός διανύων το δεύτερον στάδιον της ασθενείας ταύτης. […] [Ο Σχινάς] είπε ότι διεπνέετο […] υπό τοιούτων αρχών (σ.σ.: αναρχικών), αίτινες αποτελούσι την αιτίαν του εγκλήματος, αφορμή όμως της εκτελέσεως τούτου υπήρξε η επιδειχθείσα αστοργία και σκληρότης του Βασιλέως, έναντι των εκ της πενίας και δυστυχίας δεινοπαθημάτων του. […]
Μήπως υπό την πρόφασιν ταύτην, υποκρύπτεται άλλος σκοπός και εγένεσο όργανον ξένης προπαγάνδας, γείτονος Κράτους ή άλλης εποφθαλμιώσης την Θεσσαλονίκην Ευρωπαϊκής Δυνάμεως και προέβης εις το αποτρόπαιον έγκλημα με την βεβαιότητα, ότι εκλείποντος του αγρύπνου φρουρού της Μακεδονικής πρωτευούσης, Βασιλέως Γεωργίου, θα επέλθη ανατροπή της πολιτικής καταστάσεως και θα εξυπηρετηθώσι τα συμφέροντα ξένων ισχυροτέρων ίσως δυνάμεων.
Τότε ούτος επικαλούμενος θεούς και δαίμονας απέκρουε πάσαν τοιαύτην πρόθεσίν του και ισχυρίζετο ότι κατά τη γνώμη του είναι περιττοί οι Βασιλείς, τρεφόμενοι εκ του ιδρώτος του πενομένου λαού, εκδηλών τρόπον τινά αναρχικάς και αντικαθεστωτικάς ιδέας. […] Η σχηματισθείσα τότε γνώμη μου, την οποία και διετύπωσα εις την αείμνηστον Βασίλισσαν είναι ότι ο απαίσιος κακούργος ήτο αναρχικός και ως τοιούτος ίσως να εχρησίμευσεν ως όργανον ξένης εποφθαλμιώσης την Θεσσαλονίκην Δυνάμεως. […] Παρά την διακρίνουσαν δε αυτόν ευστροφίαν πνεύματος, περιείρχετο εις πολλάς και διαφόρους αντιφάσεις».
Καθώς, όμως, οι ανακρίσεις προχωρούσαν, ένα «απρόοπτο» γεγονός έκλεισε για πάντα το στόμα Αλ. Σχινά: έπεσε από το παράθυρο του ανακριτικού γραφείου και σκοτώθηκε ακαριαία. Οι συνθήκες του θανάτου του παραμένουν ομιχλώδεις. Οι περισσότεροι μελετητές υποστηρίζουν πως ο Αλ. Σχινάς εκπαραθυρώθηκε από αστυνομικούς, μετά από προσωπική εντολή του Κ. Ρακτιβάν ή του πρίγκιπα Πέτρου, ενώ ορισμένοι άλλοι αναφέρουν ότι, στην πραγματικότητα και παρά την επίσημη ανακοίνωση, ο Αλ. Σχινάς εκτελέστηκε μυστικά σε κάποιο ερημικό σημείο, έξω από την πόλη.
Τα ερωτηματικά γύρω από το θάνατό του μεγάλωσαν και από το γεγονός πως το πτώμα του εξαφανίστηκε και μια πληροφορία πως είχε ταφεί στο νεκροταφείο της Αγίας Παρασκευής αποδείχθηκε ανακριβής.
Σύμφωνα με τον Γ. Κορδάτο, ο Β. Κανταρές δήλωνε για το θέμα: «Είμαι βέβαιος ότι ο Σχινάς δεν αυτοκτόνησε. Τον έριξε από το παράθυρο του διοικητηρίου ανώτατος αξιωματικός της χωροφυλακής ύστερα από τις ανακοινώσεις που έκανε στη Βασίλισσα Όλγα. […] Όταν έφυγε η Βασίλισσα, δεν πέρασε πολλή ώρα και ο πρίγκιπας Νικόλαος μου ζήτησε τη δικογραφία».
Μετά τον θάνατο του Αλ. Σχινά, το τελευταίο στοιχείο που απέμενε και θα μπορούσε να οδηγήσει στους ηθικούς αυτουργούς -οι φάκελοι με το ανακριτικό υλικό- καταστράφηκε ολοσχερώς. Εκείνη την εποχή διαδόθηκε πως οι φάκελοι κάηκαν το 1914 όταν στο ατμόπλοιο «Ελευθερία», με το οποίο μεταφέρονταν στην Αθήνα, εκδηλώθηκε πυρκαγιά.
Αν και η πληροφορία δεν επιβεβαιώνεται από κανέναν έγκυρο ερευνητή ή ιστορικό, είναι βέβαιο ότι, σε κάθε περίπτωση, όλα τα σχετικά με τη δολοφονία έγγραφα εξαφανίστηκαν και έτσι χάθηκε κάθε αξιόπιστο στοιχείο που θα μπορούσε να διαλευκάνει την υπόθεση. Όσοι κρύβονταν στο σκοτάδι της υπόθεσης, μπορούσαν πλέον να είναι ήσυχοι…
Πριν το Τέλος του Σχινά
Η σορός του Γεωργίου ταριχεύθηκε και για πολλές μέρες εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στη Θεσσαλονίκη. Μεταφέρθηκε στον Πειραιά συνοδευόμενη από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο και τη Βασιλική Οικογένεια και στις 20 Μαρτίου κηδεύτηκε στο Βασιλικό ανάκτορο του Τατοΐου Την εκφορά της σορού, που έγινε με όλες τις τιμές, παρακολούθησε πλήθος κόσμου. Ήταν η πρώτη φορά που η Αθήνα σαν πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους γνώριζε τέτοια κοσμοσυρροή.
Όλη η πρωτεύουσα είχε πλημμυρίσει από ανθρώπους οι οποίοι, παρά τη γενικότερη διάθεση χαράς μετά την πρόσφατη νίκη στους Βαλκανικούς πολέμους και την εμπιστοσύνη που τους ενέπνεε ο νέος Βασιλιάς, ο Κωνσταντίνος δεν μπορούσαν να κρύψουν τη θλίψη τους για την απώλεια ενός συνετού και σώφρονος εστεμμένου, ο οποίος γνώριζε άριστα τους Έλληνες και πάσχισε για το καλό της χώρας, αν και συχνά παρεξέκλινε από το αυστηρό πνεύμα της κοινοβουλευτικής Βασιλείας.
Αρχικά όλοι πίστεψαν ότι πίσω από το δολοφόνο του Βασιλιά Αλέξανδρο Σχινά κρυβόταν η Βουλγαρία. Λιγότεροι έβλεπαν Γερμανικό δάκτυλο, ενώ υπήρχαν και άλλοι που πίστευαν ότι ο Σχινάς ήταν απλά παράφρων. Το μυστήριο που σκέπαζε τη δολοφονία του Γεωργίου, δεν έμελε να ξεδιαλύνει στα χρόνια που ακολούθησαν. Στην αρχή ο Σχινάς, το μόνο που δήλωσε, ήταν ότι ήταν σοσιαλιστής.
Μετά άρχισε να κάνει διάφορους υπαινιγμούς. Ενοχοποιούσε Γερμανούς πράκτορες και τον ίδιο το Γερμανό πρεσβευτή. Αλλά δεν προχωρούσε σε αποκαλύψεις κι ας έλεγε πως υπήρχαν άλλα πιο σπουδαία, πιο τρανά και πιο υψηλά πρόσωπα πίσω από τη δολοφονία. Δέχτηκε να αποκαλύψει τα πρόσωπα αυτά μόνο στη βασίλισσα Όλγα, η οποία ήρθε στο Διοικητήριο κι έμεινε ώρες μαζί του.
Τον επισκέφτηκε δύο ή τρεις φορές και την τελευταία φορά που έβγαινε από το δωμάτιο που ο Σχινάς κρατούνταν, λένε όσοι τη συνάντησαν, πως ήταν ιδιαίτερα ταραγμένη. Ακόμα κι αν ο Σχινάς της είχε αποκαλύψει ποιοι ήταν οι ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας του συζύγου της, εκείνη με τη σειρά της δεν το αποκάλυψε ποτέ και σε κανέναν.
Οι Ελληνικές αρχές είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο δολοφόνος δεν ήταν παράφρων, αντίθετα ήταν πολύ καλά στα μυαλά του, το αντίθετο δηλαδή απ’ ό,τι υποστήριζε ο Αυστριακός πρόξενος που είχε χαρακτηρίσει το Σχινά σαν ψυχονευρωτικό, ανισόρροπο και ηθικά διεφθαρμένο. Λίγη ώρα μετά την αναχώρηση της Βασίλισσας, σ’ εκείνη την τελευταία συνάντησή τους, ο Σχινάς πήδησε από ένα παράθυρο του Διοικητηρίου και σκοτώθηκε. Δόθηκε η επίσημη εξήγηση ότι αυτοκτόνησε.
Οι Πολιτικές Συνέπειες
Εν κατακλείδι και σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, η κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου επιδίωξε από την αρχή να «κλείσει» την υπόθεση της δολοφονίας στη βάση της θεωρίας του «μοναχικού και παράφρονα» δολοφόνου που έδρασε από, αποκλειστικώς, προσωπικά κίνητρα, προκειμένου να μην αποκαλυφθεί ο ρόλος των Γερμανών και των Αυστριακών.
Σε αυτή την περίπτωση, ήταν πολύ πιθανό να προκληθεί αναταραχή στον ευαίσθητο χώρο της Μακεδονίας και της βαλκανικής χερσονήσου, με την Θεσσαλονίκη να κινδυνεύει άμεσα. Οι Τούρκοι και οι Βούλγαροι θα έσπευδαν να επωφεληθούν, ενώ οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής (πολεμικά πλοία των οποίων είχαν καταπλεύσει, εκείνη την εποχή, στο λιμάνι της πόλης), χωρίς προσχήματα πλέον, δεν θα δίσταζαν να επιβάλλουν τη θέλησή τους με τη «λογική των κανονιοφόρων».
Έτσι, ο Ελ. Βενιζέλος προτίμησε να κερδίσει την Θεσσαλονίκη και να χάσει ένα Βασιλιά. Όμως, η στάση αυτή του Έλληνα πρωθυπουργού πρόσφερε μόνο προσωρινά πολιτικά και διπλωματικά οφέλη. Οι περισσότεροι ιστορικοί συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως αν ζούσε ο μετριοπαθής Γεώργιος, ο οποίος στο παρελθόν είχε καταφέρει να αντιμετωπίσει επιτυχώς εθνικές κρίσεις, ενδεχομένως να μην είχε οδηγηθεί η χώρα στον Εθνικό Διχασμό και να ήταν διαφορετικές οι μετέπειτα εξελίξεις στο χώρο της Μικράς Ασίας.
Ο Αλέξανδρος Σχινάς
Ο Αλέξανδρος Σχινάς ήταν Έλληνας αναρχικός. Η καταγωγή του είναι ασαφής. Πιθανότατα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1870 από πατέρα παντοπώλη από το Λιτόχωρο που άλλοτε λεγόταν Φλόκας. Η μητέρα του ήταν μάλλον Βουλγάρα από τις Σέρρες. Η εμφάνισή του δεν συμβάδιζε με το μορφωτικό του επίπεδο. Είχε κάνει σπουδές Ιατρικής στο Καποδιστριακό πανεπιστήμιο της Αθήνας, για τις οποίες ήταν περήφανος και είχε και θείο γιατρό. Μιλούσε πολύ καλά την καθαρεύουσα, η σκέψη του ήταν διαυγής και ήξερε πολύ καλά τα Γαλλικά. Είχε ταξιδέψει αρκετά και στο εξωτερικό.
Είχε μόνιμη μανία καταδιώξεως και νόμιζε ότι συνεχώς τον κυνηγούσαν να τον σκοτώσουν. Όντας ομοφυλόφιλος, είχε συνάψει σχέσεις με άνδρες από ποικίλες κοινωνικές τάξεις, τους οποίους εκβίαζε για να βγάζει τα προς το ζην. Για τον ίδιο λόγο είχε κάνει μικροαπάτες και χαρτόπαιζε. Δήλωνε σοσιαλιστής και διεθνιστής. Μια Τουρκική εφημερίδα έγραψε ότι ήταν και κομιτατζής, γνωστός ως Αλέξιος Κνιάζωφ, καταδικασθείς ερήμην εις θάνατον το 1902 από το Κακουργιοδικείο Μοναστηρίου.
Στις 5 του Μάρτη του 1913, γύρω στις 5 και τέταρτο το απόγευμα, ο Σχινάς, που τότε ήταν περίπου 40 ετών, πυροβόλησε, χωρίς καμία προηγούμενη προειδοποίηση το Βασιλιά Γεώργιο Α΄ μία φορά, καθώς αυτός έκανε τη συνηθισμένη απογευματινή του βόλτα στην περιοχή του Λευκού Πύργου. Η σφαίρα έπληξε την καρδιά και τους πνεύμονες του μονάρχη, πληγώνοντάς τον θανάσιμα. Μέχρι να μεταφερθεί στο νοσοκομείο ήταν ήδη νεκρός.
Ο Σχινάς συνελήφθει αμέσως από τον Φραγκούδη κι ας προσπάθησε να πυροβολήσει και εναντίον του, αρνήθηκε όμως να πει οτιδήποτε για τους λόγους της ενέργειάς του στους χωροφύλακες. Όταν ρωτήθηκε από έναν αξιωματικό «αν δεν λυπάται καθόλου την πατρίδα του», αυτός απάντησε πως «είναι ενάντια στα κράτη και τις κυβερνήσεις».
Στις ανακρίσεις έδειχνε ευφυΐα και θόλωνε τα νερά. Έφαγε πολύ ξύλο, μα δεν αποκάλυψε τίποτα, συνέχεια αποκάλυπτε διάφορα ονόματα εραστών του. Κάποια στιγμή ειπώθηκε ότι το όπλο τού το έδωσε Βούλγαρος αξιωματικός. Μετά ισχυρίστηκε ότι είχε συνάψει ερωτική σχέση και με τον υπασπιστή του Βασιλιά, αντισυνταγματάρχη Ιωάννη Φραγκούδη!
Ο Σχινάς -ο οποίος υπέφερε από φυματίωση- βασανίστηκε κατά την διάρκεια της νύχτας που ακολούθησε, στο τότε κτίριο του διοικητηρίου όπου κρατούνταν, αρνούμενος όμως να αποκαλύψει ονόματα τυχόν συνεργών του. Κατά κάποιο τρόπο υπερηφανευόταν για τη δολοφονία, η οποία θα του χάριζε έλεγε, μια θέση στην Ιστορία και δήλωσε ότι θα πει την αλήθεια μόνο στη Βασίλισσα Όλγα. Εκείνη πήγε να τον βρει στη φυλακή. Ο Σχινάς της είπε, θολώνοντας ακόμα περισσότερο τα νερά, ότι ιθύνων νους της δολοφονίας ήταν ο ίδιος ο… Γεώργιος!
Η Ελληνική κυβέρνηση ισχυρίστηκε πως ο δράστης ήταν αλκοολικός και πυροβόλησε το Βασιλιά με μοναδικό κίνητρο τη ληστεία. Στις 6 Μαΐου, λίγες βδομάδες μετά τη σύλληψή του και λίγο πριν οδηγηθεί στο δικαστήριο, ο Σχινάς αυτοκτόνησε πηδώντας από το ανοιχτό παράθυρο του διοικητηρίου. Αυτή ήταν η επίσημη δικαιολογία. Ο Σχινάς εκείνη τη μέρα «εκπαραθυρώθηκε» από τη χωροφυλακή από το ανοιχτό παράθυρο.
Αυτός που τον έσπρωξε έξω, σύμφωνα με μια μαρτυρία του ανακριτή της υπόθεσης Βασίλη Κανταρέ, ήταν ένας ανώτατος αξιωματικός της χωροφυλακής. Οι φάκελοι της ανάκρισης της υπόθεσης από την άλλη καταστράφηκαν, όταν στο ατμόπλοιο ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ το οποίο βρίσκονταν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και στο οποίο φυλασσόταν για να μεταφερθούν στον Πειραιά, εκδηλώθηκε πυρκαγιά.
Η πυρκαγιά κατέστρεψε κυρίως την καμπίνα όπου φυλάσσονταν οι προανακριτικοί φάκελοι. Εικάζεται πως πίσω από αυτή την ενέργεια βρισκόταν η κυβέρνηση σε μια προσπάθειά της να καλύψει τα πολιτικά κίνητρα της υπόθεσης.
Η Εκπαραθύρωση του Σχινά
Μέσα σε αυτό το κλίμα που επικρατούσε τις πρώτες εβδομάδες ύστερα από τη δολοφονία του Γεώργιου Α΄ και καθώς η υπόθεση ήταν ιδιαζόντως σοβαρή, τις ανακρίσεις για τη δολοφονία ανέλαβαν ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάμπρου, ο πρόεδρος Πρωτοδικών Βάσης και ο εισαγγελέας Εφετών Ρωμανός. Την κρισιμότητα της κατάστασης υπογράμμισε και το γεγονός ότι η βασίλισσα Όλγα επισκέφθηκε δύο ή τρεις φορές τον Αλ. Σχινά στο κελί του.
Και μια Διαφορετική… Μεταφυσική Ερμηνεία
Για το θάνατο του Γεωργίου, αμέσως επικράτησε και μια μεταφυσική ερμηνεία, συνδεδεμένη με τη δεισιδαιμονία περί τον αριθμό 13. Ο ίδιος ο Μονάρχης, απέφευγε να ορκίζει στις 13 κάθε μηνός κυβερνήσεις και υπουργούς αλλά και να παίρνει σοβαρές αποφάσεις. Το έτος της δολοφονίας του έληγε σε 13. Τα χρόνια που βασίλεψε ήταν 49 και η πρόσθεση των αριθμών 4 συν 9 μας δίνει άθροισμα 13 !!.
Δεν λίγοι και εκείνοι, που πιστεύουν, πώς αν δεν εξέλιπε τότε ο Βασιλιάς Γεώργιος, δεν θα ακολουθούσε η σύγκρουση Βενιζέλου- Κωνσταντίνου, που οδήγησε τη χώρα στον Διχασμό με όλες τις τραγικές συνέπειες που ακόμη τις πληρώνει η Ελλάδα.
Το Συμβάν από Περιγραφές του Τύπου της Εποχής
Σφράγισε την Ενότητα Μεταξύ των Εθνοτήτων της Θεσσαλονίκης
Aν για τον Οθωμανό σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ (1842-1918) η Θεσσαλονίκη ήταν τόπος εξορίας και ονείδους, για τον Βασιλιά Γεώργιο Α' (1845-1913) η πρωτεύουσα της Μακεδονίας ήταν τόπος μεγαλείου και δόξας, δυστυχώς όμως και μαρτυρίου.
Ενώ λοιπόν ο Αβδούλ Χαμίτ, ο αποκαλούμενος και "Κόκκινος Σουλτάνος", δηλαδή αιμοσταγής, εκθρονίστηκε από τους Νεότουρκους και απεστάλη "πακεταρισμένος" σε σφραγισμένο βαγόνι τον Απρίλιο του 1909 στη Θεσσαλονίκη, ώστε να βρίσκεται μακριά από την πρωτεύουσα, για τον Βασιλιά Γεώργιο η έλευσή του στην πόλη ήταν το απόγειο ολόκληρης της ζωής και της Βασιλείας του.
Ο Γεώργιος, μόλις τρία χρόνια μετά την έλευση του Αβδούλ Χαμίτ στην πόλη, μπήκε στη Θεσσαλονίκη ως απελευθερωτής και θριαμβευτής αλλά και ως εγγυητής της ελευθερίας της. (Ο Αβδούλ Χαμίτ φυγαδεύτηκε από τη Θεσσαλονίκη λίγες μέρες πριν από την είσοδο του Γεωργίου στην πόλη μαζί με τους δύο γιους του και καμιά δεκαπενταριά χανούμισσες του χαρεμιού του.)
Συν τοις άλλοις, η Ελλάδα είχε καταδικαστεί να αποζημιώσει την Τουρκία και να τεθεί η χώρα υπό Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, επειδή είχε πτωχεύσει. Μέσα σε αυτό το σκηνικό μπορούμε να εντάξουμε την απόπειρα δολοφονίας κατά του Βασιλιά.
Συγκεκριμένα, το απόγευμα της 14ης Φεβρουαρίου 1898, ο Βασιλιάς και η κόρη του Μαρία επέστρεφαν με τη Βασιλική άμαξα στην Αθήνα, μετά από περίπατό τους στην περιοχή του Παλαιού Φαλήρου. Καθώς βρισκόταν στη θέση Ανάλατος, κατά μήκος της λεωφόρου Φαλήρου – Αθηνών (σημερινής λεωφόρου Συγγρού), η άμαξα δέχτηκε πυροβολισμούς από τον δημοτικό υπάλληλο Γ. Καρδίτση και τον Ι. Γεωργίου ή Κυριακό, που παραφυλούσαν στο σημείο. Οι σφαίρες δεν βρήκαν τον στόχο τους και τραυμάτισαν ελαφρά στο πόδι μόνο τον συνοδό της άμαξας.
Σαν από θαύμα γλίτωσε ο Βασιλιάς. Η μια σφαίρα πέρασε ξυστά από το κεφάλι του. Η άλλη πλήγωσε στο πόδι τον ενωμοτάρχη ακόλουθο Βασίλειο Νέρη. Χαρακτηριστικό είναι το δίστηλο ρεπορτάζ, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εμπρός» την επόμενη μέρα:
«Χθες περί την 3.30 μετά μεσημβρίαν ώραν η Α.Μ. ο Βασιλεύς μετά της πριγκιπίσσης Μαρίας ανελθών εφ’ αμάξης ανακτορικής, με τον γνωστόν κυνηγόν του κ. Περικλή Νέρην επί της θέσεως του λακκέ, διηυθύνθη εις το Παλαιόν Φάληρον˙ εκεί κατελθών της αμάξης εντεύθεν του ξενοδοχείου Ξηροταγάρου, διηυθύνθη πεζή μετά της πριγκιπίσσης μέχρι Πιρνόπουλου, όπου ο συνήθης περίπατος της Α. Μεγαλειότητος, ένθα συνήντησε την κυρίαν Κοντοσταύλου μετά τινός άλλης κυρίας και παρέμεινε μετ΄ αυτών φαιδρώς συνδιαλεγόμενος μέχρι της 5 και 10’, καθ’ ην επανελθών εις το μέρος όπου είχεν εγκαταλείψει την άμαξάν του εισήλθε μετά της πριγκιπίσσης και διηυθύνθη προς Αθήνας, δια της αυτής οδού του Φαλήρου, ενώ η φέρουσα την κυρίαν Κοντοσταύλου άμαξα ηκολούθη εις απόστασιν ολίγων βημάτων.
Δεν είχε όμως υπερβή η βασιλική άμαξα, ήρεμα βαδίζουσα, το ήμισυ της οδού, ότε περά την θέσιν Ανάλατος, ευρισκομένη μεταξύ του πρώτου σταθμού (εγκαταλελειμμένου ήδη) και της μικράς παράγκας της κειμένης επί της μεγάλης οδού και της διακλαδώσεως αυτής, ήτις οδηγεί εις το παρακείμενον νηματουργείον του κ. Μ. Καψάνη, δύο άνδρες φέροντες όπλα Γκρα, και κατερχόμενοι προς το δεξιόν της ανερχομένης αμάξης μέρος (το λεγόμενον της Κατσιποδούς), έστησαν αίφνης αποτόμως και λαβόντες στάσιν πυροβολούντος επυροβόλησαν αμφότεροι κατά της βασιλικής αμάξης, ανεπιτυχώς μεν κατ’ ευτυχίαν, κατά του Βασιλέως και της πριγκιπίσσης, επιτυχόντες όμως δια δευτέρας και τρίτης επαναλήψεως των πυροβολισμών των, τον επί του εμπροσθίου μέρους καθήμενον κυνηγόν της Α. Μεγαλειότητος κ. Νέρην».
Οι δράστες συνελήφθησαν την επόμενη μέρα και στις 19 Μαρτίου καταδικάστηκαν σε θάνατο. Η ποινή εκτελέστηκε στις 27 Απριλίου του ίδιου έτους στις φυλακές Παλαμηδίου, στο Ναύπλιο. Ήταν δύο: ο δημοτικός υπάλληλος Γεώργιος Καρδίτσης, που είχε πολεμήσει ως εθελοντής στην Κρήτη και ο Ιωάννης Γεωργίου από τη Μακεδονία. Και οι δυο τους δεν είχαν απασχολήσει στο παρελθόν τη Χωροφυλακή και υποστήριξαν ότι θέλησαν να σκοτώσουν τον Βασιλιά γιατί ήταν ο αίτιος της ήττας.
Όπως ήταν φυσικό, η απόπειρα συνοδεύτηκε από πλήθος διαδόσεων και φημών. Στην κοινή γνώμη της εποχής δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ήταν σκηνοθετημένη, ώστε ο Βασιλιάς να ελκύσει εκ νέου τη συμπάθεια του λαού, καθώς μετά την στρατιωτική ήττα του προηγούμενου έτους είχε αναπτυχθεί ένα βίαιο αντιδυναστικό ρεύμα ανάμεσα στους πολίτες και τους αξιωματικούς του στρατού, που θεωρούσαν υπεύθυνη για την εξέλιξη αυτή την πολιτική των ανακτόρων.
Τις φήμες αυτές, υιοθέτησε και μερίδα του Τύπου της εποχής, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως ο Π. Κανελλίδης, ιδιοκτήτης της εφημερίδας «Καιροί» που δημοσίευσε τη συγκεκριμένη θεωρία, διώχθηκε δικαστικά «επί εξυβρίσει του Βασιλέως δια του Τύπου». Μάλιστα, ο ίδιος ο Γεώργιος, προκειμένου να διασκεδάσει αυτές τις αιτιάσεις, αρνήθηκε να απονείμει χάρη στους δύο δράστες, αν και η ποινή τους είχε θεωρηθεί από όλους τους παράγοντες ως ιδιαιτέρως αυστηρή.
Από την πλευρά τους, οι δράστες απέκρουσαν την κατηγορία ότι ήταν μέλη συνωμοτικής ομάδας και υποστήριξαν σθεναρά πως έδρασαν μεμονωμένα από αποκλειστικώς πατριωτικό φανατισμό (θεωρείται η εγκυρότερη ιστορική εκδοχή). «Ο Τύπος και ολόκληρος η κοινή γνώμη εγνώριζεν και έλεγεν ότι ο βασιλεύς και οι υπουργοί του ήσαν οι αίτιοι του επαίσχυντου πολέμου. Απεφάσισα να εκδικήσω την προσβληθείσαν τιμήν της πατρίδος μου και δια τούτο εξετέλεσα την πράξιν», είπε ο Γ. Καρδίτσης κατά την απολογία του στη δίκη.
Αντίθετα, ο ιστορικός Γ. Κορδάτος, όπως και στην περίπτωση της δολοφονίας του Γεωργίου, το 1913, υποστήριξε την άποψη της συνωμοσίας από εξωελληνικά κέντρα. Συγκεκριμένα, αναφέρει πως οι δύο δράστες έδρασαν σύμφωνα με τις οδηγίες αξιωματικών του Γερμανικού Επιτελείου, έχοντας λάβει διαβεβαιώσεις πως δεν θα έχουν συνέπειες για την πράξη τους. Ο Γ. Κορδάτος συμπληρώνει, ακόμα, ότι τις φήμες για σκηνοθετημένη απόπειρα διέδωσαν οι ίδιοι κύκλοι, επιδιώκοντας να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη και τις διωκτικές αρχές.
Σε κάθε περίπτωση, η απόπειρα αυτή έδωσε την αφορμή να ξεκινήσουν διώξεις σε βάρος προσώπων που είχαν αντιμοναρχικές απόψεις και να επιβληθεί λογοκρισία στον Τύπο. Πάντως, ο Γεώργιος, πραγματοποιώντας συστηματική εκστρατεία, κατάφερε στο τέλος να ανατρέψει το εις βάρος του κλίμα, να επιρρίψει τις ευθύνες για την ήττα στους πολιτικούς και να αποκαταστήσει το κύρος του στα μάτια των πολιτών.
-Ναι, θελήσαμε να σκοτώσουμε τον Βασιλέα, δήλωσαν κατηγορηματικά.
-Διά ποιόν λόγον; ρώτησε ο πρόεδρος εφέτης Σπιθάκης. Είσθε αναρχικοί;
-Όχι, δεν είμεθα δεν γνωρίζομε καν τι ακριβώς σημαίνει η λέξις αυτή, είπε ο Καρδίτσης. Ηθελήσαμε να σκοτώσωμε τον Βασιλέα, διότι αυτός είναι ο υπαίτιος της ήττης.
Οι δύο κατηγορούμενοι καταδικάσθηκαν σε θάνατο, απόφαση που κρίθηκε πολύ αυστηρή. Ο Βασιλιάς δεν απένειμε χάρη στους δύο μελλοθανάτους, λόγω των φημών για σκηνοθετημένη απόπειρα και η ποινή εκτελέστηκε στις 27 Απριλίου 1898 στις φυλακές του Παλαμηδίου. Η απόπειρα κατά του Γεωργίου Α’ έγινε αφορμή να αρχίσουν διώξεις εναντίον όσων είχαν αντιδυναστικές απόψεις. Μεταξύ αυτών και οι πρώτοι αναρχικοί, που είχαν κάνει δειλά την εμφάνισή τους στις περιοχές της Ηλείας και της Πάτρας.
Αξίζει να σημειωθεί, τέλος, ότι μία εβδομάδα μετά την απόπειρα,
τοποθετήθηκε ο θεμέλιος λίθος για την ανέγερση ναού στο σημείο, αφού
όπως ανέφεραν ανακτορικοί κύκλοι «ο Θεός σώζει τον Βασιλέα και το
Έθνος». Για την χρηματοδότηση του έργου, διενεργήθηκε από τους
μητροπολίτες όλης της Ελλάδας έρανος μεταξύ των πιστών, με αποτέλεσμα ως
τον Ιούνιο του 1901 να συγκεντρωθεί το ποσό των 74 χιλ. δραχμών και ο
ναός να εγκαινιαστεί τον Νοέμβριο του 1902. Πρόκειται για τη γνωστή,
σήμερα, εκκλησία του Αγίου Σώστη (Σωτήρος), που βρίσκεται στην περιοχή
του Νέου κόσμου, στη λεωφόρο Συγγρού.
γ. Ο Βασιλεύς Γεώργιος και η Δολοφονία του σε Σπάνιες Φωτογραφίες
Φωτογραφικό Υλικό
ΠΗΓΕΣ :
(1) : http://eglima.wordpress.com/2007/12/01/george_1/
(2) : http://www.greekroyalfamily.gr/timeline/king-george-a-birth.html
(3) : http://pireorama.blogspot.gr/2012/10/1913.html
(4) : http://rthodoxiapatridavasileia.blogspot.gr/2013/01/blog-post_2459.html
(5) : http://kozanimedia.gr/?p=132072
(6) : http://www.makthes.gr/filestore/docs/koukos/Bassilias%20Georgios%2010-03-2013%20mikro.pdf
(7) : http://aienaristeyein.com/2011/01/26/%CE%B7-%CE%B4%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%AC-%CE%B3%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%84/
(8) : http://www.greekhotel.com/sterea/attica/athens/history/king-georges-period-gr.htm
Για το θάνατο του Γεωργίου, αμέσως επικράτησε και μια μεταφυσική ερμηνεία, συνδεδεμένη με τη δεισιδαιμονία περί τον αριθμό 13. Ο ίδιος ο Μονάρχης, απέφευγε να ορκίζει στις 13 κάθε μηνός κυβερνήσεις και υπουργούς αλλά και να παίρνει σοβαρές αποφάσεις. Το έτος της δολοφονίας του έληγε σε 13. Τα χρόνια που βασίλεψε ήταν 49 και η πρόσθεση των αριθμών 4 συν 9 μας δίνει άθροισμα 13 !!.
Δεν λίγοι και εκείνοι, που πιστεύουν, πώς αν δεν εξέλιπε τότε ο Βασιλιάς Γεώργιος, δεν θα ακολουθούσε η σύγκρουση Βενιζέλου- Κωνσταντίνου, που οδήγησε τη χώρα στον Διχασμό με όλες τις τραγικές συνέπειες που ακόμη τις πληρώνει η Ελλάδα.
Το Συμβάν από Περιγραφές του Τύπου της Εποχής
Σφράγισε την Ενότητα Μεταξύ των Εθνοτήτων της Θεσσαλονίκης
Aν για τον Οθωμανό σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ (1842-1918) η Θεσσαλονίκη ήταν τόπος εξορίας και ονείδους, για τον Βασιλιά Γεώργιο Α' (1845-1913) η πρωτεύουσα της Μακεδονίας ήταν τόπος μεγαλείου και δόξας, δυστυχώς όμως και μαρτυρίου.
Ενώ λοιπόν ο Αβδούλ Χαμίτ, ο αποκαλούμενος και "Κόκκινος Σουλτάνος", δηλαδή αιμοσταγής, εκθρονίστηκε από τους Νεότουρκους και απεστάλη "πακεταρισμένος" σε σφραγισμένο βαγόνι τον Απρίλιο του 1909 στη Θεσσαλονίκη, ώστε να βρίσκεται μακριά από την πρωτεύουσα, για τον Βασιλιά Γεώργιο η έλευσή του στην πόλη ήταν το απόγειο ολόκληρης της ζωής και της Βασιλείας του.
Ο Γεώργιος, μόλις τρία χρόνια μετά την έλευση του Αβδούλ Χαμίτ στην πόλη, μπήκε στη Θεσσαλονίκη ως απελευθερωτής και θριαμβευτής αλλά και ως εγγυητής της ελευθερίας της. (Ο Αβδούλ Χαμίτ φυγαδεύτηκε από τη Θεσσαλονίκη λίγες μέρες πριν από την είσοδο του Γεωργίου στην πόλη μαζί με τους δύο γιους του και καμιά δεκαπενταριά χανούμισσες του χαρεμιού του.)
Αυτό προφανώς σήμαινε η παρατεταμένη, τετράμηνη παραμονή του στην πόλη,
δηλαδή την εμπέδωση από φίλους και εχθρούς πως η Θεσσαλονίκη μετά από
482 χρόνια σκλαβιάς ήταν πλέον ενσωματωμένη στον Ελληνικό κορμό, στο νέο
Ελληνικό κράτος. Και περαιτέρω, η προσωρινή έστω εγκατάστασή του αυτή
στην πόλη κατά κάποιον τρόπο μετέτρεπε τη Θεσσαλονίκη σε πρωτεύουσα της
Ελλάδας. Το αρχοντικό μάλιστα Χατζηλαζάρου, στην περιοχή της Ανάληψης,
στο οποίο εγκαταστάθηκε ο βασιλιάς Γεώργιος, χαρακτηρίστηκε αμέσως
"Ανάκτορα".
Σε καμιά όμως περίπτωση δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αντίστοιχα η βίλα Αλλατίνη, στην οποία κατέλυσε ο Αβδούλ Χαμίτ και η λοιπή συνοδεία του. Άλλωστε ο εγκλεισμός και ο περιορισμός του στον χώρο αυτό ουσιαστικά σηματοδοτούσε τη φυλάκιση και τα όρια της φυλακής του.
Αντίθετα ο Γεώργιος κυκλοφορούσε ελεύθερος μέσα στην πόλη και μάλιστα χωρίς τις ενδεδειγμένες προφυλάξεις και αρνούμενος να δεχθεί περαιτέρω προστασία, αρκούμενος στον υπασπιστή του και σε μια διακριτική επιτήρηση δύο κρητικών χωροφυλάκων. Έτσι, στις 5 Μαρτίου 1913 ο Αλέξανδρος Σχοινάς βρήκε σχεδόν ανυπεράσπιστο τον Γεώργιο μετά το πέρας της απογευματινής του βόλτας και κατά την επιστροφή του από τον Λευκό Πύργο στα "Ανάκτορα".
Η απρόσμενη δολοφονία του ελευθερωτή Βασιλιά πριν ακόμη κοπάσουν οι πανηγυρισμοί για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων (23 Φεβρουαρίου 1913) και την ενσωμάτωσή τους στον διευρυμένο πλέον εθνικό κορμό ήταν πράγματι μια απροσδόκητη τραγωδία.
Στο άκουσμα της δολοφονίας του Βασιλιά οι πιο θερμόαιμοι θεώρησαν πως το ανοσιούργημα αυτό ήταν έργο των Μουσουλμάνων, κι έτσι εννέα άτομα της Οθωμανικής κοινότητας σκοτώθηκαν. Αμέσως όμως ο πρίγκιπας Νικόλαος διέταξε να διαδοθεί πως ο δολοφόνος του πατέρα του ήταν Έλληνας, ενώ συγχρόνως απαγόρευσε και τη ρίψη πυροβολισμών. Και τότε η κατάσταση εξομαλύνθηκε αμέσως.
Βεβαίως για πολλούς ερευνητές παραμένουν ακόμη αδιευκρίνιστα τα αίτια της ενέργειας του "αναρχικού", "σοσιαλιστή" ή "κολοκυνθιστή" (όπως δήλωσε ο ίδιος στη "Μακεδονία") Αλέξανδρου Σχοινά. Ο Βασιλοκτόνος αυτοκτόνησε ή "εκπαραθυρώθηκε" στις αρχές Απριλίου του ίδιου έτους από το Διοικητήριο, στο οποίο ήταν φυλακισμένος, ενώ κάηκαν και τα αρχεία της ανάκρισης, τα οποία μεταφέρονταν με πλοίο στην Αθήνα. Επίσης δεν έγινε ποτέ γνωστό τι διημείφθη κατά τη συνάντηση του Βασιλοκτόνου και της Βασίλισσας Όλγας, χήρας του Γεωργίου Α'.
Έτσι, οι θεωρίες συνωμοσίας για την εμπλοκή Βουλγάρων και Γερμανών ακόμη αιωρούνται. Όσο για την ατμόσφαιρα στην πόλη από την ημέρα της δολοφονίας μέχρι τη μεταφορά της σορού του Βασιλιά Γεωργίου στην Αθήνα, μπορείτε να διαβάσετε τα κείμενα που ακολουθούν, τα οποία προέρχονται από την αρθρογραφία και ειδησεογραφία της εφημερίδας "Μακεδονία", από τις 6 έως τις 13 Μαρτίου του 1913.
Σε καμιά όμως περίπτωση δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αντίστοιχα η βίλα Αλλατίνη, στην οποία κατέλυσε ο Αβδούλ Χαμίτ και η λοιπή συνοδεία του. Άλλωστε ο εγκλεισμός και ο περιορισμός του στον χώρο αυτό ουσιαστικά σηματοδοτούσε τη φυλάκιση και τα όρια της φυλακής του.
Αντίθετα ο Γεώργιος κυκλοφορούσε ελεύθερος μέσα στην πόλη και μάλιστα χωρίς τις ενδεδειγμένες προφυλάξεις και αρνούμενος να δεχθεί περαιτέρω προστασία, αρκούμενος στον υπασπιστή του και σε μια διακριτική επιτήρηση δύο κρητικών χωροφυλάκων. Έτσι, στις 5 Μαρτίου 1913 ο Αλέξανδρος Σχοινάς βρήκε σχεδόν ανυπεράσπιστο τον Γεώργιο μετά το πέρας της απογευματινής του βόλτας και κατά την επιστροφή του από τον Λευκό Πύργο στα "Ανάκτορα".
Η απρόσμενη δολοφονία του ελευθερωτή Βασιλιά πριν ακόμη κοπάσουν οι πανηγυρισμοί για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων (23 Φεβρουαρίου 1913) και την ενσωμάτωσή τους στον διευρυμένο πλέον εθνικό κορμό ήταν πράγματι μια απροσδόκητη τραγωδία.
Στο άκουσμα της δολοφονίας του Βασιλιά οι πιο θερμόαιμοι θεώρησαν πως το ανοσιούργημα αυτό ήταν έργο των Μουσουλμάνων, κι έτσι εννέα άτομα της Οθωμανικής κοινότητας σκοτώθηκαν. Αμέσως όμως ο πρίγκιπας Νικόλαος διέταξε να διαδοθεί πως ο δολοφόνος του πατέρα του ήταν Έλληνας, ενώ συγχρόνως απαγόρευσε και τη ρίψη πυροβολισμών. Και τότε η κατάσταση εξομαλύνθηκε αμέσως.
Βεβαίως για πολλούς ερευνητές παραμένουν ακόμη αδιευκρίνιστα τα αίτια της ενέργειας του "αναρχικού", "σοσιαλιστή" ή "κολοκυνθιστή" (όπως δήλωσε ο ίδιος στη "Μακεδονία") Αλέξανδρου Σχοινά. Ο Βασιλοκτόνος αυτοκτόνησε ή "εκπαραθυρώθηκε" στις αρχές Απριλίου του ίδιου έτους από το Διοικητήριο, στο οποίο ήταν φυλακισμένος, ενώ κάηκαν και τα αρχεία της ανάκρισης, τα οποία μεταφέρονταν με πλοίο στην Αθήνα. Επίσης δεν έγινε ποτέ γνωστό τι διημείφθη κατά τη συνάντηση του Βασιλοκτόνου και της Βασίλισσας Όλγας, χήρας του Γεωργίου Α'.
Έτσι, οι θεωρίες συνωμοσίας για την εμπλοκή Βουλγάρων και Γερμανών ακόμη αιωρούνται. Όσο για την ατμόσφαιρα στην πόλη από την ημέρα της δολοφονίας μέχρι τη μεταφορά της σορού του Βασιλιά Γεωργίου στην Αθήνα, μπορείτε να διαβάσετε τα κείμενα που ακολουθούν, τα οποία προέρχονται από την αρθρογραφία και ειδησεογραφία της εφημερίδας "Μακεδονία", από τις 6 έως τις 13 Μαρτίου του 1913.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συμμετοχή των διαφόρων εθνοτήτων της
πόλης στο πένθος, η διεθνής συμμετοχή και πάνω απ' όλα η θλίψη των
μουσουλμάνων προσφύγων για την απώλεια του προστάτη τους. Έτσι, ο
Αγαθότατος -όπως χαρακτηρίστηκε- Βασιλιάς Γεώργιος Α' σφράγισε με το
αίμα του την ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα, όπως και
τη σφυρηλάτηση της ενότητας μεταξύ των εθνοτήτων της πόλης. Αντιθέτως, ο
εκθρονισθείς Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ έμεινε γνωστός για τη σφαγή των
Αρμενίων.
Η Μεγάλη Συμφορά
Η Στυγερά Δολοφονία της Α. Μεγαλειότητος του Βασιλέως Γεωργίου Αι Τελευταίαι Στιγμαί της Α.Μ. - Πώς Εξέπνευσεν
Η χθεσινή ημέρα υπήρξεν αποφράς ημέρα διά τον Ελληνισμόν. Έπληξεν αυτόν συμφορά εξ εκείνων, αι οποίαι προξενούν κεραυνοβόλον κατάπληξιν και γεννούν την βαθυτέραν οδύνην. Εδολοφονήθη η Α.Μ. (Αυτού Μεγαλειότης) ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Α' ενώ αμέριμνος και φιλομειδής περιεπάτει, και εξέπνευσεν εν μέσω δύο στρατιωτών σφίγγων την χείρα του ενός εξ αυτών. Απέθανεν η Α.Μ. ο Βασιλεύς τον τραγικώτερον μεν αλλά και τον ωραιότερον θάνατον. Υπό την σφαίρα μεν ενός δολοφόνου αλλ' εν τω μέσω δύο εκ των γενναίων και νικηφόρων τέκνων του.
Την 8ην εσπερινήν ώρα της χθες κατ' εντολήν των Αρχών εξεδώσαμεν εν παραρτήματι το εξής επίσημον ανακοινωθέν:
''Σήμερον περί ώραν 5½ μ.μ. η Α.Μ. ο Βασιλεύς Γεώργιος επλήγη υπό δολοφόνου χειρός παρά την θέσιν Πασά Λιμάν-Κερίμ Εφέντη - καθ' ον χρόνον είχεν εξέλθει εις περίπατον. Ο φονεύς συνελήφθη και είναι δυστυχώς Έλλην έκφυλος ονόματι Αλέξανδρος Σχοινάς (Σχινάς).
Ο θανάσιμος περίπατος Περί την 3ην μ.μ. ώρα η Α.Μ. ο Βασιλεύς εξήλθεν εκ των Ανακτόρων συνοδεία του υπασπιστού Του Φραγκούδη πεζή εις περίπατον, ο οποίος φευεπέπρωτο να είναι ο τελευταίος Του περίπατος. Είχε μεταβή μέχρι Λευκού Πύργου η Α.Μ. ο Βασιλεύς και ενώ επέστρεφεν εις τα Ανάκτορα παρά την θέσιν Πασά Λιμάν εύρε το μοιραίον τέλος''.
Αι Τελευταίαι Ώραι του Βασιλέως
Η Α.Μ. ο Βασιλεύς κατά τον θανάσιμον περίπατόν του μετέβη εις την πλατείαν του Λευκού Πύργου, ως είπομεν. Εκεί η Α.Μ. έμεινεν επί τινα λεπτά και ενώ ήκουσε την παιανίζουσαν μουσικήν της φρουράς συνωμίλει, φιλομειδέστατος και ροδαλότατος, με στρατιώτας κάμνων θεωρίαν εις αυτούς περί χαιρετισμού εις τον Βασιλέα.
Ολίγα λεπτά προ της δολοφονίας και εις απόστασιν ολίγων βημάτων από του τόπου αυτής ένα Τουρκόπουλο μικρό, έτεινε την χείρα προς την Α.Μ. τον Βασιλέα. Ο Βασιλεύς εσταμάτησεν, είπε τω υπασπιστή του να δώση εν κερμάτιον και εθώπευσε το μικρό Τουρκόπουλο.
Είχε φθάσει η Α.Μ. ο Βασιλεύς ακριβώς εις την θέσιν όπου η οδός των Πύργων διασταυρούται μετά της οδού Αγίας Τριάδος, βαδίζων επί του δεξιού τω μεταβαίνοντι πεζοδρομίου ότε άνθρωπός τις ενεδρεύων εκεί από πολλού, ως εξηκριβώθη κατόπιν, επλησίασεν εκ των όπισθεν, και εξαγαγών αστραπιαίως περίστροφον επυροβόλησεν εκ των όπισθεν κατά της Α.Μ. του Βασιλέως, όστις έπεσεν αμέσως κατά γης.
Και κατά του υπασπιστού Ακολούθως ο δολοφόνος έστρεψε το περίστροφόν του κατά του υπασπιστού κ. Φραγκούδη και επίεσε την σκανδάλην. Αλλά η σφαίρα έπαθεν εξ αφλογιστίας και ο κ. Φραγκούδης εσώθη, ενώ ο δολοφόνος ετρέπετο εις φυγήν προς την αδιέξοδον πάροδον της Αγίας Τριάδος, κλειομένην από της θαλάσσης.
Και ενώ οι δύο Κρήτες χωροφύλακες, οίτινες παρηκολούθουν τον Βασιλέα εξ αποστάσεως βοηθούμενοι υπό τινων παρατυχόντων στρατιωτών συνέλαβον και αφώπλισαν τον δολοφόνον, ο υπασπιστής κ. Φραγκούδης μετέφερε την Α.Μ. τον Βασιλέα εις το παντοπωλείον του Ισραηλίτου Ισχά, προ του οποίου εγένετο η δολοφονία, και ενώ ο παντοπώλης υπεβάσταζε την Α. Μεγαλειότητα, ο κ. Φραγκούδης ο οποίος ενόμιζεν ότι το τραύμα είνε επιπόλαιον παρέσχε τας πρώτας βοηθείας.
Αυτόπτης μάρτυς ως εξής αφηγείται τα της δολοφονίας του Βασιλέως
''Μετά τον πυροβολισμόν του δολοφόνου ο υπασπιστής κ. Φραγκούδης στρέψας αντελήφθη άνθρωπον κρατούντα υψωμένον περίστροφον και ετοιμαζόμενον να πυροβολήσει εκ δευτέρου. Δι' ενός πηδήματος ο κ. Φραγκούδης ευρέθη επί του δολοφόνου του οποίου ήρπασε την χείρα δι' ης εκράτει το περίστροφον. Ο δολοφόνος προσεπάθησε τότε να πυροβολήση και κατά του κ. Φραγκούδη, στηρίζων την κάνην του περιστρόφου επί του στήθους του.
Η Μεγάλη Συμφορά
Η Στυγερά Δολοφονία της Α. Μεγαλειότητος του Βασιλέως Γεωργίου Αι Τελευταίαι Στιγμαί της Α.Μ. - Πώς Εξέπνευσεν
Η χθεσινή ημέρα υπήρξεν αποφράς ημέρα διά τον Ελληνισμόν. Έπληξεν αυτόν συμφορά εξ εκείνων, αι οποίαι προξενούν κεραυνοβόλον κατάπληξιν και γεννούν την βαθυτέραν οδύνην. Εδολοφονήθη η Α.Μ. (Αυτού Μεγαλειότης) ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Α' ενώ αμέριμνος και φιλομειδής περιεπάτει, και εξέπνευσεν εν μέσω δύο στρατιωτών σφίγγων την χείρα του ενός εξ αυτών. Απέθανεν η Α.Μ. ο Βασιλεύς τον τραγικώτερον μεν αλλά και τον ωραιότερον θάνατον. Υπό την σφαίρα μεν ενός δολοφόνου αλλ' εν τω μέσω δύο εκ των γενναίων και νικηφόρων τέκνων του.
Την 8ην εσπερινήν ώρα της χθες κατ' εντολήν των Αρχών εξεδώσαμεν εν παραρτήματι το εξής επίσημον ανακοινωθέν:
''Σήμερον περί ώραν 5½ μ.μ. η Α.Μ. ο Βασιλεύς Γεώργιος επλήγη υπό δολοφόνου χειρός παρά την θέσιν Πασά Λιμάν-Κερίμ Εφέντη - καθ' ον χρόνον είχεν εξέλθει εις περίπατον. Ο φονεύς συνελήφθη και είναι δυστυχώς Έλλην έκφυλος ονόματι Αλέξανδρος Σχοινάς (Σχινάς).
Ο θανάσιμος περίπατος Περί την 3ην μ.μ. ώρα η Α.Μ. ο Βασιλεύς εξήλθεν εκ των Ανακτόρων συνοδεία του υπασπιστού Του Φραγκούδη πεζή εις περίπατον, ο οποίος φευεπέπρωτο να είναι ο τελευταίος Του περίπατος. Είχε μεταβή μέχρι Λευκού Πύργου η Α.Μ. ο Βασιλεύς και ενώ επέστρεφεν εις τα Ανάκτορα παρά την θέσιν Πασά Λιμάν εύρε το μοιραίον τέλος''.
Αι Τελευταίαι Ώραι του Βασιλέως
Η Α.Μ. ο Βασιλεύς κατά τον θανάσιμον περίπατόν του μετέβη εις την πλατείαν του Λευκού Πύργου, ως είπομεν. Εκεί η Α.Μ. έμεινεν επί τινα λεπτά και ενώ ήκουσε την παιανίζουσαν μουσικήν της φρουράς συνωμίλει, φιλομειδέστατος και ροδαλότατος, με στρατιώτας κάμνων θεωρίαν εις αυτούς περί χαιρετισμού εις τον Βασιλέα.
Ολίγα λεπτά προ της δολοφονίας και εις απόστασιν ολίγων βημάτων από του τόπου αυτής ένα Τουρκόπουλο μικρό, έτεινε την χείρα προς την Α.Μ. τον Βασιλέα. Ο Βασιλεύς εσταμάτησεν, είπε τω υπασπιστή του να δώση εν κερμάτιον και εθώπευσε το μικρό Τουρκόπουλο.
Είχε φθάσει η Α.Μ. ο Βασιλεύς ακριβώς εις την θέσιν όπου η οδός των Πύργων διασταυρούται μετά της οδού Αγίας Τριάδος, βαδίζων επί του δεξιού τω μεταβαίνοντι πεζοδρομίου ότε άνθρωπός τις ενεδρεύων εκεί από πολλού, ως εξηκριβώθη κατόπιν, επλησίασεν εκ των όπισθεν, και εξαγαγών αστραπιαίως περίστροφον επυροβόλησεν εκ των όπισθεν κατά της Α.Μ. του Βασιλέως, όστις έπεσεν αμέσως κατά γης.
Και κατά του υπασπιστού Ακολούθως ο δολοφόνος έστρεψε το περίστροφόν του κατά του υπασπιστού κ. Φραγκούδη και επίεσε την σκανδάλην. Αλλά η σφαίρα έπαθεν εξ αφλογιστίας και ο κ. Φραγκούδης εσώθη, ενώ ο δολοφόνος ετρέπετο εις φυγήν προς την αδιέξοδον πάροδον της Αγίας Τριάδος, κλειομένην από της θαλάσσης.
Και ενώ οι δύο Κρήτες χωροφύλακες, οίτινες παρηκολούθουν τον Βασιλέα εξ αποστάσεως βοηθούμενοι υπό τινων παρατυχόντων στρατιωτών συνέλαβον και αφώπλισαν τον δολοφόνον, ο υπασπιστής κ. Φραγκούδης μετέφερε την Α.Μ. τον Βασιλέα εις το παντοπωλείον του Ισραηλίτου Ισχά, προ του οποίου εγένετο η δολοφονία, και ενώ ο παντοπώλης υπεβάσταζε την Α. Μεγαλειότητα, ο κ. Φραγκούδης ο οποίος ενόμιζεν ότι το τραύμα είνε επιπόλαιον παρέσχε τας πρώτας βοηθείας.
Αυτόπτης μάρτυς ως εξής αφηγείται τα της δολοφονίας του Βασιλέως
''Μετά τον πυροβολισμόν του δολοφόνου ο υπασπιστής κ. Φραγκούδης στρέψας αντελήφθη άνθρωπον κρατούντα υψωμένον περίστροφον και ετοιμαζόμενον να πυροβολήσει εκ δευτέρου. Δι' ενός πηδήματος ο κ. Φραγκούδης ευρέθη επί του δολοφόνου του οποίου ήρπασε την χείρα δι' ης εκράτει το περίστροφον. Ο δολοφόνος προσεπάθησε τότε να πυροβολήση και κατά του κ. Φραγκούδη, στηρίζων την κάνην του περιστρόφου επί του στήθους του.
Αλλ' ήδη είχε κατορθώση ο κ.
Φραγκούδης να παραλύση την χείρα του δολοφόνου και του αρπάση το όπλον,
συγχρόνως δε περισφίγγων αυτόν εκ του λαιμού τον παρέδωκε ο ίδιος εις
τους πρώτους καταφθάσαντας στρατιώτας και χωροφύλακας με την διαταγήν να
τον προστατεύσουν από το εκμανέν πλήθος. Ταύτα πάντα εγένοντο
αστραπιαίως.''
Όταν ο κ. Φραγκούδης εστράφη προς τον Βασιλέα, ελπίζων ότι η ριφθείσα
σφαίρα είχεν αστοχήσει, είδε την Α.Μ. υποβασταζομένην υπό στρατιωτών,
εκάλεσε δε πάραυτα την πρώτην διερχομένην άμαξαν εφ' ης ετοποθέτησε τον
Βασιλέα, την κεφαλήν του οποίου υπεστήριζε μέχρι του Νοσοκομείου διά των
βραχιόνων του.
Τις προέλαβεν η εκ μέρους του κ. Φραγκούδη ασφαλής παράδοσις του δολοφόνου εις χείρας των στρατιωτών, είνε εύκολον να το μαντεύση τις, αρκεί να υπολογίση την κρισιμότητα της στιγμής εκείνης, καθ' ην πάντες είχον εκμανή κατά του οικτρού δολοφόνου, χωρίς να έχη εξακριβωθή η ιδιότης του.
Το τραύμα της Α.Μ. του Βασιλέως είνε διαμπερές. Η σφαίρα, ριφθείσα εξ αποστάσεως ενός μόλις μέτρου, εισήλθεν εκ της αριστεράς ωμοπλάτης και εξήλθε άνωθεν του στομάχου. Το περίστροφον του δολοφόνου ήτο μεγάλο και ασφαλές, συστήματος "Καραντά" (Μαυροβουνιωτικού) πεντάσφαιρον δε. Ο βασιλεύς εκπνέων Τρία λεπτά μετά τον τραυματισμόν του η Α.Μ. ο Βασιλεύς αναίσθητος πάντοτε μετεφέρθη επί αμάξης διά να οδηγηθή εις το νοσοκομείον.
Αλλ' αμέσως σχεδόν η Α.Μ. εξέπνευσε. Δεν επρόφθασεν η Α.Μ. να προφέρη ουδέ λέξιν. Ήνοιξε μόνον ολίγον τους οφθαλμούς και ενώ έσφιγγεν την χείρα του ενός των δύο υποβασταζόντων αυτόν στρατιωτών ευχαριστών τρόπον τινα αυτόν παρέδωκε την λευκήν ψυχήν του εις τον Πλάστην. Το ιερόν και τετιμημένον σκήνος του Βασιλέως μετεφέρθη εις το Παπάφειον Ορφανοτροφείον το μεταβεβλημένον εις Νοσοκομείον και εναπετέθη εκεί.
Εις το Ορφανοτροφείον Ο νεκρός του Βασιλέως εναπετέθη εις την αίθουσαν της υποδοχής, οι δε παρατυχόντες εκεί ιατροί επιστοποίησαν τον θάνατον. Αμέσως δε ενώ ο κόσμος άπειρος και στρατιώται πολλοί και αξιωματικοί έσπευδον και περιεκύκλουν το Ορφανοτροφείον (είχε διαμορφωθεί σε στρατιωτικό νοσοκομείο), εις αυτό έσπευδον ειδοποιηθέντες τηλεφωνικώς η Α.Β.Υ. (Αυτού Βασιλική Υψηλότης) ο πρίγκηψ Νικόλαος, οι μέραρχοι κ.κ. Μανουσογιαννάκης και Σωτήλης, ο κ. Ρακτιβάν, ο Νομάρχης και πολιτικοί και στρατιωτικοί υπάλληλοι.
Κατά την γενομένην ταρίχευσιν του σεπτού νεκρού ευρέθη εις τα ασπρόρρουχα η επιφέρασα τον θάνατον σφαίρα αρκετού μεγέθους.
Ο Βασιλεύς Απέθανε, Ζήτω ο Βασιλεύς
Περί την 6:30 ώραν η Α.Β.Υ. ο Πρίγκιψ Νικόλαος καλέσας από του εξώστου τους εκεί (στο Παπάφειο Ορφανοτροφείο) συγκεντρωμένους αξιωματικούς και πολιτικούς υπαλλήλους με λυγμούς κρατών μανδήλιον εις την χείρα είπε:
"Με βαθύν πόνον εις την ψυχήν και την καρδίαν σας αναγγέλλω τον θάνατον του Σεπτού Βασιλέως μας και πεφιλημένου μου πατρός. Σας προσκαλώ να ορκισθήτε πίστιν εις τον νέον μας Βασιλέα Κωνσταντίνον".
Και ενώ ο Πρίγκιψ λέγων τας τελευταίας του λέξεις επνίγετο υπό λυγμών και εκλονίζετο, οι αξιωματικοί και πολιτικοί ύψωσαν την δεξιάν χείρα και ωρκίσθησαν. Το Σεπτόν του Βασιλέως σκήνος εταριχεύθη διά διάρκειαν ενός μηνός. Ο δε νεκρικός θάλαμος επληρώθη από άφθονα μυροβόλα άνθη.
Η θλιβερωτάτη είδησις της δολοφονίας της Α.Μ. του Βασιλέως αστραπιαίως διεδόθη εις την πόλιν, πλήθος δε κόσμου, αξιωματικοί, στρατιώται και πολίται πεζή επί των τροχιοδρόμων και εφ' αμαξών έσπευδον εις τον τόπον του εγκλήματος ωχροί πάντες και συγκεκινημένοι, πολλοί δε κλαίοντες και ηρώτων αν ζη ή απέθανεν η Α. Μεγαλειότης και πώς συνέβη ο φόνος. Αμέσως δε έφθασε και ισχυρά δύναμις χωροφυλακής, ήτις εφρούρησε μεν το κατάστημα εν τω οποίω εφυλάσσετο ο δολοφόνος, κατελάμβανε δε τας πέριξ παρόδους.
Ευθύς ως εγνώσθη η απαισία είδησις της στυγεράς δολοφονίας, άπασα η αγορά έκλεισεν αμέσως εις ένδειξιν πένθους, γενική κατήφεια και άφατον πένθος ηπλώθη εφ' όλης της πόλεως, εις όλων δε τα πρόσωπα διεχύθη αμέσως έκφρασις βαθυτάτης θλίψεως.
Μόλις έλαβον γνώσιν του θανάτου του Βασιλέως πάντες οι πρόξενοι της πόλεώς μας μετέβησαν εν σώματι εις το Νοσοκομείον, όπου συνελυπήθησαν την Α.Υ. (Αυτού Υψηλότητα) τον Πρίγκηπα Νικόλαον. Επίσης μετέβη και ο Σέρβος αντισυνταγματάρχης κ. Βάσιτς εκφράσας τα θερμά του συλλυπητήρια εις την Α.Υ. τον Πρίγκιπα Νικόλαον.
Ο Σεπτός Νεκρός εις τα Ανάκτορα
Την 9:30 εσπερινήν ώραν ο σεπτός νεκρός της Α.Μ. του Βασιλέως, αφού προηγουμένως εταριχεύθη μετεφέρθη από του Ορφανοτροφείου εις τα ανάκτορα. Ο σεπτός νεκρός ετοποθετήθη επί ιδιαιτέρου φορείου, το οποίον εκράτουν η Α.Β.Υ. ο Πρίγκηψ Νικόλαος και ανώτεροι αξιωματικοί ασκεπείς πάντες, παρηκολούθουν δε οι επίσημοι πολλοί αξιωματικοί, ο εν τη πόλει μας Γεν. Πρόξενος της Ρωσσίας κ. Μπελάγιεφ, στρατιωτικόν απόσπασμα και η ανακτορική φρουρά με ανεστραμμένα τα όπλα εις ένδειξιν πένθους.
Ο σεπτός νεκρός μεταφερθείς εις τα ανάκτορα ετοποθετήθη εις την εν τω κάτω πατώματι αίθουσαν και ο Παναγιώτατος Μητροπολίτης έψαλλε το Τρισάγιον, ακολούθως δε η Α.Β.Υ. ο Πρίγκηψ Νικόλαος εδέχθη τα συλλυπητήρια της Α.Π. (Αυτού Παναγιότητος) του Μητροπολίτου (Γενναδίου), του κ. υπουργού, του κ. Νομάρχου, του Ρώσσου Προξένου κ. Μπελάγιεφ και όλων των ανωτέρων πολιτικών και στρατιωτικών. Κατόπιν ο Σεπτός Νεκρός μετεφέρθη εις μίαν αίθουσαν του άνω πατώματος, τέσσαρες δε ιερείς καθ' όλην την νύκτα ηγρύπνησαν αναγινώσκοντες το ψαλτήριον.
Ο Σεπτός Νεκρός της Α.Μ. του Βασιλέως είναι τοποθετημένος εις την μεγάλην αίθουσαν του άνω πατώματος. Φέρει μικράν στολή στρατηγού και είνε κεκαλυμμένος μέχρι της κεφαλής διά της Ελληνικής σημαίας. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου της Α.Μ. δεν είναι διόλου σχεδόν ηλλοιωμένα, η δε ωχρότης, η οποία καλύπτει το σεπτόν πρόσωπον είναι σχετικώς μικρά. Ένα μειδίαμα πλανάται εις τα χείλη του Μεγάλου νεκρού, το μειδίαμα δια του οποίου αντίκρυσε τον θάνατον.
Παρά τον νεκρόν μένουν πάντοτε τέσσαρες ιερείς οι οποίοι ψάλλουν (διαβάζουν) το ψαλτήριον, δις δε χθες μετέβη η Α.Π. ο μητροπολίτης και ανέγνωσε νεκρωσίμους ευχάς.
Την Παραμονήν του Στυγερού Εγκλήματος
Εγνώσθη ότι την παραμονήν της δολοφονίας κατά την νύκτα της Δευτέρας εδίδετο εις τα Ανάκτορα ιδιαιτέρα κινηματογραφική παράστασις καθ' ην προεβλήθη μια ταινία τραγική εν τη οποία το εγχειρίδιον (το μαχαίρι) και το περίστροφον έπαιζον μέγαν ρόλον. Ο Βασιλεύς μη αρεσκόμενος εις το θέαμα τούτο απεσύρθη λέγων: "Δεν αγαπώ το είδος τούτο των θεαμάτων". Και την επομένην ακριβώς έπιπτε θύμα της απαισίας δολοφονίας.
Ο Νεκρός Βασιλεύς
Η Α.Μ. ο Νεκρός Βασιλεύς Γεώργιος ο Α', Γόνος του Αρχαιοτάτου Ηγεμονικού Οίκου των Γκλούκσμπουργ, ήτο υιός τριτότοκος του Βασιλέως της Δανίας Χριστιανού. Εγεννήθη εν Κοπεγχάγη τη 12 Δεκεμβρίου τω 1845, εξελέγη δε Βασιλεύς των Ελλήνων υπό της Ελληνικής Εθνοσυνελεύσεως και απεδέχθη το Ελληνικόν Στέμμα δυνάμει πρωτοκόλλου υπογραφέντες εν Λονδίνω κατά Μάιον του 1863 υπό των τριών προστατίδων της Ελλάδος Δυνάμεων, της Γαλλίας, Αγγλίας και Ρωσσίας. Ανέλαβε δε την Βασιλείαν τη 25 Μαΐου τω 1863.
Τις προέλαβεν η εκ μέρους του κ. Φραγκούδη ασφαλής παράδοσις του δολοφόνου εις χείρας των στρατιωτών, είνε εύκολον να το μαντεύση τις, αρκεί να υπολογίση την κρισιμότητα της στιγμής εκείνης, καθ' ην πάντες είχον εκμανή κατά του οικτρού δολοφόνου, χωρίς να έχη εξακριβωθή η ιδιότης του.
Το τραύμα της Α.Μ. του Βασιλέως είνε διαμπερές. Η σφαίρα, ριφθείσα εξ αποστάσεως ενός μόλις μέτρου, εισήλθεν εκ της αριστεράς ωμοπλάτης και εξήλθε άνωθεν του στομάχου. Το περίστροφον του δολοφόνου ήτο μεγάλο και ασφαλές, συστήματος "Καραντά" (Μαυροβουνιωτικού) πεντάσφαιρον δε. Ο βασιλεύς εκπνέων Τρία λεπτά μετά τον τραυματισμόν του η Α.Μ. ο Βασιλεύς αναίσθητος πάντοτε μετεφέρθη επί αμάξης διά να οδηγηθή εις το νοσοκομείον.
Αλλ' αμέσως σχεδόν η Α.Μ. εξέπνευσε. Δεν επρόφθασεν η Α.Μ. να προφέρη ουδέ λέξιν. Ήνοιξε μόνον ολίγον τους οφθαλμούς και ενώ έσφιγγεν την χείρα του ενός των δύο υποβασταζόντων αυτόν στρατιωτών ευχαριστών τρόπον τινα αυτόν παρέδωκε την λευκήν ψυχήν του εις τον Πλάστην. Το ιερόν και τετιμημένον σκήνος του Βασιλέως μετεφέρθη εις το Παπάφειον Ορφανοτροφείον το μεταβεβλημένον εις Νοσοκομείον και εναπετέθη εκεί.
Εις το Ορφανοτροφείον Ο νεκρός του Βασιλέως εναπετέθη εις την αίθουσαν της υποδοχής, οι δε παρατυχόντες εκεί ιατροί επιστοποίησαν τον θάνατον. Αμέσως δε ενώ ο κόσμος άπειρος και στρατιώται πολλοί και αξιωματικοί έσπευδον και περιεκύκλουν το Ορφανοτροφείον (είχε διαμορφωθεί σε στρατιωτικό νοσοκομείο), εις αυτό έσπευδον ειδοποιηθέντες τηλεφωνικώς η Α.Β.Υ. (Αυτού Βασιλική Υψηλότης) ο πρίγκηψ Νικόλαος, οι μέραρχοι κ.κ. Μανουσογιαννάκης και Σωτήλης, ο κ. Ρακτιβάν, ο Νομάρχης και πολιτικοί και στρατιωτικοί υπάλληλοι.
Κατά την γενομένην ταρίχευσιν του σεπτού νεκρού ευρέθη εις τα ασπρόρρουχα η επιφέρασα τον θάνατον σφαίρα αρκετού μεγέθους.
Ο Βασιλεύς Απέθανε, Ζήτω ο Βασιλεύς
Περί την 6:30 ώραν η Α.Β.Υ. ο Πρίγκιψ Νικόλαος καλέσας από του εξώστου τους εκεί (στο Παπάφειο Ορφανοτροφείο) συγκεντρωμένους αξιωματικούς και πολιτικούς υπαλλήλους με λυγμούς κρατών μανδήλιον εις την χείρα είπε:
"Με βαθύν πόνον εις την ψυχήν και την καρδίαν σας αναγγέλλω τον θάνατον του Σεπτού Βασιλέως μας και πεφιλημένου μου πατρός. Σας προσκαλώ να ορκισθήτε πίστιν εις τον νέον μας Βασιλέα Κωνσταντίνον".
Και ενώ ο Πρίγκιψ λέγων τας τελευταίας του λέξεις επνίγετο υπό λυγμών και εκλονίζετο, οι αξιωματικοί και πολιτικοί ύψωσαν την δεξιάν χείρα και ωρκίσθησαν. Το Σεπτόν του Βασιλέως σκήνος εταριχεύθη διά διάρκειαν ενός μηνός. Ο δε νεκρικός θάλαμος επληρώθη από άφθονα μυροβόλα άνθη.
Η θλιβερωτάτη είδησις της δολοφονίας της Α.Μ. του Βασιλέως αστραπιαίως διεδόθη εις την πόλιν, πλήθος δε κόσμου, αξιωματικοί, στρατιώται και πολίται πεζή επί των τροχιοδρόμων και εφ' αμαξών έσπευδον εις τον τόπον του εγκλήματος ωχροί πάντες και συγκεκινημένοι, πολλοί δε κλαίοντες και ηρώτων αν ζη ή απέθανεν η Α. Μεγαλειότης και πώς συνέβη ο φόνος. Αμέσως δε έφθασε και ισχυρά δύναμις χωροφυλακής, ήτις εφρούρησε μεν το κατάστημα εν τω οποίω εφυλάσσετο ο δολοφόνος, κατελάμβανε δε τας πέριξ παρόδους.
Ευθύς ως εγνώσθη η απαισία είδησις της στυγεράς δολοφονίας, άπασα η αγορά έκλεισεν αμέσως εις ένδειξιν πένθους, γενική κατήφεια και άφατον πένθος ηπλώθη εφ' όλης της πόλεως, εις όλων δε τα πρόσωπα διεχύθη αμέσως έκφρασις βαθυτάτης θλίψεως.
Μόλις έλαβον γνώσιν του θανάτου του Βασιλέως πάντες οι πρόξενοι της πόλεώς μας μετέβησαν εν σώματι εις το Νοσοκομείον, όπου συνελυπήθησαν την Α.Υ. (Αυτού Υψηλότητα) τον Πρίγκηπα Νικόλαον. Επίσης μετέβη και ο Σέρβος αντισυνταγματάρχης κ. Βάσιτς εκφράσας τα θερμά του συλλυπητήρια εις την Α.Υ. τον Πρίγκιπα Νικόλαον.
Ο Σεπτός Νεκρός εις τα Ανάκτορα
Την 9:30 εσπερινήν ώραν ο σεπτός νεκρός της Α.Μ. του Βασιλέως, αφού προηγουμένως εταριχεύθη μετεφέρθη από του Ορφανοτροφείου εις τα ανάκτορα. Ο σεπτός νεκρός ετοποθετήθη επί ιδιαιτέρου φορείου, το οποίον εκράτουν η Α.Β.Υ. ο Πρίγκηψ Νικόλαος και ανώτεροι αξιωματικοί ασκεπείς πάντες, παρηκολούθουν δε οι επίσημοι πολλοί αξιωματικοί, ο εν τη πόλει μας Γεν. Πρόξενος της Ρωσσίας κ. Μπελάγιεφ, στρατιωτικόν απόσπασμα και η ανακτορική φρουρά με ανεστραμμένα τα όπλα εις ένδειξιν πένθους.
Ο σεπτός νεκρός μεταφερθείς εις τα ανάκτορα ετοποθετήθη εις την εν τω κάτω πατώματι αίθουσαν και ο Παναγιώτατος Μητροπολίτης έψαλλε το Τρισάγιον, ακολούθως δε η Α.Β.Υ. ο Πρίγκηψ Νικόλαος εδέχθη τα συλλυπητήρια της Α.Π. (Αυτού Παναγιότητος) του Μητροπολίτου (Γενναδίου), του κ. υπουργού, του κ. Νομάρχου, του Ρώσσου Προξένου κ. Μπελάγιεφ και όλων των ανωτέρων πολιτικών και στρατιωτικών. Κατόπιν ο Σεπτός Νεκρός μετεφέρθη εις μίαν αίθουσαν του άνω πατώματος, τέσσαρες δε ιερείς καθ' όλην την νύκτα ηγρύπνησαν αναγινώσκοντες το ψαλτήριον.
Ο Σεπτός Νεκρός της Α.Μ. του Βασιλέως είναι τοποθετημένος εις την μεγάλην αίθουσαν του άνω πατώματος. Φέρει μικράν στολή στρατηγού και είνε κεκαλυμμένος μέχρι της κεφαλής διά της Ελληνικής σημαίας. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου της Α.Μ. δεν είναι διόλου σχεδόν ηλλοιωμένα, η δε ωχρότης, η οποία καλύπτει το σεπτόν πρόσωπον είναι σχετικώς μικρά. Ένα μειδίαμα πλανάται εις τα χείλη του Μεγάλου νεκρού, το μειδίαμα δια του οποίου αντίκρυσε τον θάνατον.
Παρά τον νεκρόν μένουν πάντοτε τέσσαρες ιερείς οι οποίοι ψάλλουν (διαβάζουν) το ψαλτήριον, δις δε χθες μετέβη η Α.Π. ο μητροπολίτης και ανέγνωσε νεκρωσίμους ευχάς.
Την Παραμονήν του Στυγερού Εγκλήματος
Εγνώσθη ότι την παραμονήν της δολοφονίας κατά την νύκτα της Δευτέρας εδίδετο εις τα Ανάκτορα ιδιαιτέρα κινηματογραφική παράστασις καθ' ην προεβλήθη μια ταινία τραγική εν τη οποία το εγχειρίδιον (το μαχαίρι) και το περίστροφον έπαιζον μέγαν ρόλον. Ο Βασιλεύς μη αρεσκόμενος εις το θέαμα τούτο απεσύρθη λέγων: "Δεν αγαπώ το είδος τούτο των θεαμάτων". Και την επομένην ακριβώς έπιπτε θύμα της απαισίας δολοφονίας.
Ο Νεκρός Βασιλεύς
Η Α.Μ. ο Νεκρός Βασιλεύς Γεώργιος ο Α', Γόνος του Αρχαιοτάτου Ηγεμονικού Οίκου των Γκλούκσμπουργ, ήτο υιός τριτότοκος του Βασιλέως της Δανίας Χριστιανού. Εγεννήθη εν Κοπεγχάγη τη 12 Δεκεμβρίου τω 1845, εξελέγη δε Βασιλεύς των Ελλήνων υπό της Ελληνικής Εθνοσυνελεύσεως και απεδέχθη το Ελληνικόν Στέμμα δυνάμει πρωτοκόλλου υπογραφέντες εν Λονδίνω κατά Μάιον του 1863 υπό των τριών προστατίδων της Ελλάδος Δυνάμεων, της Γαλλίας, Αγγλίας και Ρωσσίας. Ανέλαβε δε την Βασιλείαν τη 25 Μαΐου τω 1863.
Η Α.Μ. ο Βασιλεύς παραλαβών υπό το σκήπτρον την Ελλάδα μικράν είδεν
αυτήν μεγαλυνθείσαν και πολλαπλασιασθείσαν, όπως δε υπήρξεν ευτυχέστατος
Βασιλεύς υπήρξε και αγαθότατος αλλά και δημοφιλέστατος.
Η Άφιξη της Σορού του Γεωργίου Α΄ στον Πειραιά
Στις 5 Μαρτίου του 1913 (ή 13 Μαρτίου με το νέο ημερολόγιο), ο Βασιλιάς Γεώργιος Α΄, συνοδευόμενος από τον υπασπιστή του Ταγματάρχη Φραγκούδη, ενώ βάδιζε από την οικία του, προκειμένου να πραγματοποιήσει εθιμοτυπική επίσκεψη στον Γερμανό Ναύαρχο Γκρόπφεν, στο πολεμικό πλοίο "ΓΚΕΜΠΕΝ" που βρίσκονταν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, δέχθηκε την βολή πυροβόλου όπλου από μικρή απόσταση από τον Γεώργιο Σχοινά. Αμέσως μεταφέρθηκε στο ιατρείο του "Παπάφειου Ιδρύματος" αλλά οι ιατροί δεν μπόρεσαν να προσφέρουν βοήθεια καθώς ήταν ήδη νεκρός.
Αφού η σωρός του παρέμεινε για λαϊκό προσκύνημα αρκετές μέρες στην Θεσσαλονίκη, τελικά μεταφέρθηκε στον Πειραιά, με την βασιλική θαλαμηγό "Αμφιτρίτη" στην οποία επενέβαιναν και τα άλλα μέλη της Βασιλικής Οικογένειας καθώς και πολλοί Αξιωματούχοι. Την "Αμφιτρίτη" συνόδευαν ο "Πάνθηρ" "Νέα Γενεά" και "Σφενδόνη" αλλά και πλοία των Μεγάλων Δυνάμεων.
Θυμίζουμε ότι λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1898 κατεβαίνοντας με άμαξα ο Γεώργιος στον Πειραιά (στην Περιοχή του Φαλήρου) είχε δεχθεί δολοφονική επίθεση στην θέση Ανάλατος στην Λεωφόρο Συγγρού, στο σημείο που βρίσκεται μέχρι σήμερα το εκκλησάκι του Άγιου Σώστη, το οποίο ανεγέρθηκε και έλαβε αυτό το όνομα για να θυμίζει την απόπειρα δολοφονίας του.
Κι αν η κάθοδος στον Πειραιά στάθηκε άτυχη για τον Γεώργιο στην περίπτωση της απόπειρας του 1898, ο Πειραιάς τελικά ήταν γραμμένο να τον υποδεχθεί νεκρό το 1913. Στις 20 Μαρτίου (ή 2 Απριλίου ν.η.) στην Βασιλική αποβάθρα λιμένος Πειραιά (που ευρίσκετο μπροστά από το παλαιό Δημαρχείο) φθάνει η σωρός του, ενώ όλο το λιμάνι είναι κατάμεστο από πλήθη κόσμου. Το παλαιό Δημαρχείο του Πειραιά που πρόσφερε και την καλύτερη θέα είχε γεμίσει τόσο ασφυκτικά που κάποιοι φοβόντουσαν για την αντοχή του κτηρίου.
Ήδη πολύ ώρα πρίν την άφιξη του πλοίου, είχε σχηματιστεί πομπή αγημάτων του Πολεμικού Ναυτικού, Ευζώνων, Ευελπίδων καθώς και της Κρητικής Χωροφυλακής που θεωρείτο σώμα πιστό στον Βασιλιά. Η σωρός του Γεωργίου αφού τέθηκε επί κιλλίβαντα πυροβόλου, άρχισε να βηματίζει πένθιμα υπό τους ήχους της Φιλαρμονικής του Πολεμικού Ναυτικού, με κατεύθυνση τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Πειραιά.
Η σωρός του Βασιλιά μεταφέρθηκε αρχικά στην Αθήνα για να αποδοθούν τιμές και εκεί και στην συνέχεια κηδεύτηκε στο βασιλικό ανάκτορο στο Τατόϊ. Στον τάφο του στο Τατόι η χήρα του, Βασίλισσα Όλγα ζήτησε να χαράξουν τα λόγια: «Έπεσεν υπέρ Πατρίδος. Γίνου πιστός άχρι θανάτου και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής».
Ο Βασιλιάς Γεώργιος Ε΄ της Αγγλίας, όταν πληροφορήθηκε τη δολοφονία Του, έγραψε: «…πολύ τρομερόν. Ήμουν αφοσιωμένος εις αυτόν, και θα είναι μεγάλη απώλεια για την Ελλάδα». Όποιες και αν είναι οι θεωρίες για τα κίνητρα του δολοφόνου του Γεωργίου του Α΄, του μακροβιότερου Βασιλιά της νεότερης Ελληνικής ιστορίας, δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ. Το γεγονός της δολοφονίας του ανώτατου άρχοντα της χώρας, ενός Βασιλιά ιδιαίτερα αγαπητού στον Ελληνικό λαό συντάραξε τους Έλληνες.
Από πολλούς ο θάνατος του θεωρήθηκε μεγάλη απώλεια για την Ελλάδα. Η εκτίμηση ότι, αν ζούσε ο Γεώργιος, κατά την έναρξη του A΄ Παγκόσμιου πολέμου, ίσως να είχε αποφευχθεί ο Διχασμός, αποτελεί μια εκ των υστέρων δικαίωση. Τα γεγονότα που ακολούθησαν επιβεβαίωσαν με τον πιο δραματικό τρόπο την έκβαση της Ελληνικής ιστορίας.
Η Πρώτη Απόπειρα Δολοφονίας του 1898
Η δολοφονική επίθεση της 5ης Μαρτίου 1913 δεν ήταν η μοναδική που εκδηλώθηκε εναντίον του Γεωργίου Α’, κατά τη διάρκεια της Βασιλείας του. Είχε προηγηθεί η αποτυχημένη απόπειρα του 1898, μερικούς μήνες μετά την ήττα των Ελληνικών στρατευμάτων στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.
Η ήττα στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 είχε ρίξει βαριά τη σκιά της πάνω στην Ελληνική κοινωνία. Η κοινή γνώμη «έβραζε» και αναζητούσε τους υπευθύνους της ταπείνωσης. Οι εφημερίδες ασκούσαν επιθετική αρθρογραφία κατά της δυναστείας και στους στρατώνες υπήρχε έντονη δυσφορία, κυρίως από τους νεώτερους αξιωματικούς.
Η Άφιξη της Σορού του Γεωργίου Α΄ στον Πειραιά
Στις 5 Μαρτίου του 1913 (ή 13 Μαρτίου με το νέο ημερολόγιο), ο Βασιλιάς Γεώργιος Α΄, συνοδευόμενος από τον υπασπιστή του Ταγματάρχη Φραγκούδη, ενώ βάδιζε από την οικία του, προκειμένου να πραγματοποιήσει εθιμοτυπική επίσκεψη στον Γερμανό Ναύαρχο Γκρόπφεν, στο πολεμικό πλοίο "ΓΚΕΜΠΕΝ" που βρίσκονταν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, δέχθηκε την βολή πυροβόλου όπλου από μικρή απόσταση από τον Γεώργιο Σχοινά. Αμέσως μεταφέρθηκε στο ιατρείο του "Παπάφειου Ιδρύματος" αλλά οι ιατροί δεν μπόρεσαν να προσφέρουν βοήθεια καθώς ήταν ήδη νεκρός.
Αφού η σωρός του παρέμεινε για λαϊκό προσκύνημα αρκετές μέρες στην Θεσσαλονίκη, τελικά μεταφέρθηκε στον Πειραιά, με την βασιλική θαλαμηγό "Αμφιτρίτη" στην οποία επενέβαιναν και τα άλλα μέλη της Βασιλικής Οικογένειας καθώς και πολλοί Αξιωματούχοι. Την "Αμφιτρίτη" συνόδευαν ο "Πάνθηρ" "Νέα Γενεά" και "Σφενδόνη" αλλά και πλοία των Μεγάλων Δυνάμεων.
Θυμίζουμε ότι λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1898 κατεβαίνοντας με άμαξα ο Γεώργιος στον Πειραιά (στην Περιοχή του Φαλήρου) είχε δεχθεί δολοφονική επίθεση στην θέση Ανάλατος στην Λεωφόρο Συγγρού, στο σημείο που βρίσκεται μέχρι σήμερα το εκκλησάκι του Άγιου Σώστη, το οποίο ανεγέρθηκε και έλαβε αυτό το όνομα για να θυμίζει την απόπειρα δολοφονίας του.
Κι αν η κάθοδος στον Πειραιά στάθηκε άτυχη για τον Γεώργιο στην περίπτωση της απόπειρας του 1898, ο Πειραιάς τελικά ήταν γραμμένο να τον υποδεχθεί νεκρό το 1913. Στις 20 Μαρτίου (ή 2 Απριλίου ν.η.) στην Βασιλική αποβάθρα λιμένος Πειραιά (που ευρίσκετο μπροστά από το παλαιό Δημαρχείο) φθάνει η σωρός του, ενώ όλο το λιμάνι είναι κατάμεστο από πλήθη κόσμου. Το παλαιό Δημαρχείο του Πειραιά που πρόσφερε και την καλύτερη θέα είχε γεμίσει τόσο ασφυκτικά που κάποιοι φοβόντουσαν για την αντοχή του κτηρίου.
Ήδη πολύ ώρα πρίν την άφιξη του πλοίου, είχε σχηματιστεί πομπή αγημάτων του Πολεμικού Ναυτικού, Ευζώνων, Ευελπίδων καθώς και της Κρητικής Χωροφυλακής που θεωρείτο σώμα πιστό στον Βασιλιά. Η σωρός του Γεωργίου αφού τέθηκε επί κιλλίβαντα πυροβόλου, άρχισε να βηματίζει πένθιμα υπό τους ήχους της Φιλαρμονικής του Πολεμικού Ναυτικού, με κατεύθυνση τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Πειραιά.
Η σωρός του Βασιλιά μεταφέρθηκε αρχικά στην Αθήνα για να αποδοθούν τιμές και εκεί και στην συνέχεια κηδεύτηκε στο βασιλικό ανάκτορο στο Τατόϊ. Στον τάφο του στο Τατόι η χήρα του, Βασίλισσα Όλγα ζήτησε να χαράξουν τα λόγια: «Έπεσεν υπέρ Πατρίδος. Γίνου πιστός άχρι θανάτου και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής».
Ο Βασιλιάς Γεώργιος Ε΄ της Αγγλίας, όταν πληροφορήθηκε τη δολοφονία Του, έγραψε: «…πολύ τρομερόν. Ήμουν αφοσιωμένος εις αυτόν, και θα είναι μεγάλη απώλεια για την Ελλάδα». Όποιες και αν είναι οι θεωρίες για τα κίνητρα του δολοφόνου του Γεωργίου του Α΄, του μακροβιότερου Βασιλιά της νεότερης Ελληνικής ιστορίας, δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ. Το γεγονός της δολοφονίας του ανώτατου άρχοντα της χώρας, ενός Βασιλιά ιδιαίτερα αγαπητού στον Ελληνικό λαό συντάραξε τους Έλληνες.
Από πολλούς ο θάνατος του θεωρήθηκε μεγάλη απώλεια για την Ελλάδα. Η εκτίμηση ότι, αν ζούσε ο Γεώργιος, κατά την έναρξη του A΄ Παγκόσμιου πολέμου, ίσως να είχε αποφευχθεί ο Διχασμός, αποτελεί μια εκ των υστέρων δικαίωση. Τα γεγονότα που ακολούθησαν επιβεβαίωσαν με τον πιο δραματικό τρόπο την έκβαση της Ελληνικής ιστορίας.
Η Πρώτη Απόπειρα Δολοφονίας του 1898
Η δολοφονική επίθεση της 5ης Μαρτίου 1913 δεν ήταν η μοναδική που εκδηλώθηκε εναντίον του Γεωργίου Α’, κατά τη διάρκεια της Βασιλείας του. Είχε προηγηθεί η αποτυχημένη απόπειρα του 1898, μερικούς μήνες μετά την ήττα των Ελληνικών στρατευμάτων στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.
Η ήττα στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 είχε ρίξει βαριά τη σκιά της πάνω στην Ελληνική κοινωνία. Η κοινή γνώμη «έβραζε» και αναζητούσε τους υπευθύνους της ταπείνωσης. Οι εφημερίδες ασκούσαν επιθετική αρθρογραφία κατά της δυναστείας και στους στρατώνες υπήρχε έντονη δυσφορία, κυρίως από τους νεώτερους αξιωματικούς.
Συν τοις άλλοις, η Ελλάδα είχε καταδικαστεί να αποζημιώσει την Τουρκία και να τεθεί η χώρα υπό Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, επειδή είχε πτωχεύσει. Μέσα σε αυτό το σκηνικό μπορούμε να εντάξουμε την απόπειρα δολοφονίας κατά του Βασιλιά.
Συγκεκριμένα, το απόγευμα της 14ης Φεβρουαρίου 1898, ο Βασιλιάς και η κόρη του Μαρία επέστρεφαν με τη Βασιλική άμαξα στην Αθήνα, μετά από περίπατό τους στην περιοχή του Παλαιού Φαλήρου. Καθώς βρισκόταν στη θέση Ανάλατος, κατά μήκος της λεωφόρου Φαλήρου – Αθηνών (σημερινής λεωφόρου Συγγρού), η άμαξα δέχτηκε πυροβολισμούς από τον δημοτικό υπάλληλο Γ. Καρδίτση και τον Ι. Γεωργίου ή Κυριακό, που παραφυλούσαν στο σημείο. Οι σφαίρες δεν βρήκαν τον στόχο τους και τραυμάτισαν ελαφρά στο πόδι μόνο τον συνοδό της άμαξας.
Σαν από θαύμα γλίτωσε ο Βασιλιάς. Η μια σφαίρα πέρασε ξυστά από το κεφάλι του. Η άλλη πλήγωσε στο πόδι τον ενωμοτάρχη ακόλουθο Βασίλειο Νέρη. Χαρακτηριστικό είναι το δίστηλο ρεπορτάζ, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εμπρός» την επόμενη μέρα:
«Χθες περί την 3.30 μετά μεσημβρίαν ώραν η Α.Μ. ο Βασιλεύς μετά της πριγκιπίσσης Μαρίας ανελθών εφ’ αμάξης ανακτορικής, με τον γνωστόν κυνηγόν του κ. Περικλή Νέρην επί της θέσεως του λακκέ, διηυθύνθη εις το Παλαιόν Φάληρον˙ εκεί κατελθών της αμάξης εντεύθεν του ξενοδοχείου Ξηροταγάρου, διηυθύνθη πεζή μετά της πριγκιπίσσης μέχρι Πιρνόπουλου, όπου ο συνήθης περίπατος της Α. Μεγαλειότητος, ένθα συνήντησε την κυρίαν Κοντοσταύλου μετά τινός άλλης κυρίας και παρέμεινε μετ΄ αυτών φαιδρώς συνδιαλεγόμενος μέχρι της 5 και 10’, καθ’ ην επανελθών εις το μέρος όπου είχεν εγκαταλείψει την άμαξάν του εισήλθε μετά της πριγκιπίσσης και διηυθύνθη προς Αθήνας, δια της αυτής οδού του Φαλήρου, ενώ η φέρουσα την κυρίαν Κοντοσταύλου άμαξα ηκολούθη εις απόστασιν ολίγων βημάτων.
Δεν είχε όμως υπερβή η βασιλική άμαξα, ήρεμα βαδίζουσα, το ήμισυ της οδού, ότε περά την θέσιν Ανάλατος, ευρισκομένη μεταξύ του πρώτου σταθμού (εγκαταλελειμμένου ήδη) και της μικράς παράγκας της κειμένης επί της μεγάλης οδού και της διακλαδώσεως αυτής, ήτις οδηγεί εις το παρακείμενον νηματουργείον του κ. Μ. Καψάνη, δύο άνδρες φέροντες όπλα Γκρα, και κατερχόμενοι προς το δεξιόν της ανερχομένης αμάξης μέρος (το λεγόμενον της Κατσιποδούς), έστησαν αίφνης αποτόμως και λαβόντες στάσιν πυροβολούντος επυροβόλησαν αμφότεροι κατά της βασιλικής αμάξης, ανεπιτυχώς μεν κατ’ ευτυχίαν, κατά του Βασιλέως και της πριγκιπίσσης, επιτυχόντες όμως δια δευτέρας και τρίτης επαναλήψεως των πυροβολισμών των, τον επί του εμπροσθίου μέρους καθήμενον κυνηγόν της Α. Μεγαλειότητος κ. Νέρην».
Οι δράστες συνελήφθησαν την επόμενη μέρα και στις 19 Μαρτίου καταδικάστηκαν σε θάνατο. Η ποινή εκτελέστηκε στις 27 Απριλίου του ίδιου έτους στις φυλακές Παλαμηδίου, στο Ναύπλιο. Ήταν δύο: ο δημοτικός υπάλληλος Γεώργιος Καρδίτσης, που είχε πολεμήσει ως εθελοντής στην Κρήτη και ο Ιωάννης Γεωργίου από τη Μακεδονία. Και οι δυο τους δεν είχαν απασχολήσει στο παρελθόν τη Χωροφυλακή και υποστήριξαν ότι θέλησαν να σκοτώσουν τον Βασιλιά γιατί ήταν ο αίτιος της ήττας.
Αμέσως κυκλοφόρησαν φήμες ότι η απόπειρα ήταν σκηνοθετημένη για να
κερδίσει ο Βασιλιάς τη συμπάθεια του λαού. Την άποψη υποστήριξε και
μερίδα του Τύπου, με αποτέλεσμα να διωχθεί δικαστικά ο εκδότης της
εφημερίδας «Καιροί», Πέτρος Κανελλίδης.
Όπως ήταν φυσικό, η απόπειρα συνοδεύτηκε από πλήθος διαδόσεων και φημών. Στην κοινή γνώμη της εποχής δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ήταν σκηνοθετημένη, ώστε ο Βασιλιάς να ελκύσει εκ νέου τη συμπάθεια του λαού, καθώς μετά την στρατιωτική ήττα του προηγούμενου έτους είχε αναπτυχθεί ένα βίαιο αντιδυναστικό ρεύμα ανάμεσα στους πολίτες και τους αξιωματικούς του στρατού, που θεωρούσαν υπεύθυνη για την εξέλιξη αυτή την πολιτική των ανακτόρων.
Τις φήμες αυτές, υιοθέτησε και μερίδα του Τύπου της εποχής, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως ο Π. Κανελλίδης, ιδιοκτήτης της εφημερίδας «Καιροί» που δημοσίευσε τη συγκεκριμένη θεωρία, διώχθηκε δικαστικά «επί εξυβρίσει του Βασιλέως δια του Τύπου». Μάλιστα, ο ίδιος ο Γεώργιος, προκειμένου να διασκεδάσει αυτές τις αιτιάσεις, αρνήθηκε να απονείμει χάρη στους δύο δράστες, αν και η ποινή τους είχε θεωρηθεί από όλους τους παράγοντες ως ιδιαιτέρως αυστηρή.
Από την πλευρά τους, οι δράστες απέκρουσαν την κατηγορία ότι ήταν μέλη συνωμοτικής ομάδας και υποστήριξαν σθεναρά πως έδρασαν μεμονωμένα από αποκλειστικώς πατριωτικό φανατισμό (θεωρείται η εγκυρότερη ιστορική εκδοχή). «Ο Τύπος και ολόκληρος η κοινή γνώμη εγνώριζεν και έλεγεν ότι ο βασιλεύς και οι υπουργοί του ήσαν οι αίτιοι του επαίσχυντου πολέμου. Απεφάσισα να εκδικήσω την προσβληθείσαν τιμήν της πατρίδος μου και δια τούτο εξετέλεσα την πράξιν», είπε ο Γ. Καρδίτσης κατά την απολογία του στη δίκη.
Αντίθετα, ο ιστορικός Γ. Κορδάτος, όπως και στην περίπτωση της δολοφονίας του Γεωργίου, το 1913, υποστήριξε την άποψη της συνωμοσίας από εξωελληνικά κέντρα. Συγκεκριμένα, αναφέρει πως οι δύο δράστες έδρασαν σύμφωνα με τις οδηγίες αξιωματικών του Γερμανικού Επιτελείου, έχοντας λάβει διαβεβαιώσεις πως δεν θα έχουν συνέπειες για την πράξη τους. Ο Γ. Κορδάτος συμπληρώνει, ακόμα, ότι τις φήμες για σκηνοθετημένη απόπειρα διέδωσαν οι ίδιοι κύκλοι, επιδιώκοντας να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη και τις διωκτικές αρχές.
Σε κάθε περίπτωση, η απόπειρα αυτή έδωσε την αφορμή να ξεκινήσουν διώξεις σε βάρος προσώπων που είχαν αντιμοναρχικές απόψεις και να επιβληθεί λογοκρισία στον Τύπο. Πάντως, ο Γεώργιος, πραγματοποιώντας συστηματική εκστρατεία, κατάφερε στο τέλος να ανατρέψει το εις βάρος του κλίμα, να επιρρίψει τις ευθύνες για την ήττα στους πολιτικούς και να αποκαταστήσει το κύρος του στα μάτια των πολιτών.
Ο Καρδίτσης, που ήταν ο κύριος αυτουργός της απόπειρας, υποστήριξε στην
απολογία του: «Ο Τύπος και ολόκληρος η κοινή γνώμη εγνώριζε και έλεγεν
ότι ο Βασιλεύς και οι υπουργοί του ήσαν αίτιοι του επαισχύντου πολέμου.
Απεφάσισα να εκδικήσω την προσβληθείσαν τιμήν της πατρίδος μου και δια
τούτο εξετέλεσα την πράξιν».
Στη δίκη τους υπήρξαν άφοβοι και προκλητικοί.
Στη δίκη τους υπήρξαν άφοβοι και προκλητικοί.
-Ναι, θελήσαμε να σκοτώσουμε τον Βασιλέα, δήλωσαν κατηγορηματικά.
-Διά ποιόν λόγον; ρώτησε ο πρόεδρος εφέτης Σπιθάκης. Είσθε αναρχικοί;
-Όχι, δεν είμεθα δεν γνωρίζομε καν τι ακριβώς σημαίνει η λέξις αυτή, είπε ο Καρδίτσης. Ηθελήσαμε να σκοτώσωμε τον Βασιλέα, διότι αυτός είναι ο υπαίτιος της ήττης.
Ο Καρδίτσης αναφερόταν στο Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 εις την δεινή
στρατιωτική ήττα που είχε υποστεί η Ελλάς. Και υπήρχε τότε εθνική έξαψη
και έξαλλη καταφορά κατά των υπευθύνων, που κορυφαίος θεωρούταν ο
βασιλιάς. Οι κατηγορούμενοι ισχυρίζονταν, ότι η εθνική εξέγερση τους
όπλισε τα χέρια τους.
Οι δύο κατηγορούμενοι καταδικάσθηκαν σε θάνατο, απόφαση που κρίθηκε πολύ αυστηρή. Ο Βασιλιάς δεν απένειμε χάρη στους δύο μελλοθανάτους, λόγω των φημών για σκηνοθετημένη απόπειρα και η ποινή εκτελέστηκε στις 27 Απριλίου 1898 στις φυλακές του Παλαμηδίου. Η απόπειρα κατά του Γεωργίου Α’ έγινε αφορμή να αρχίσουν διώξεις εναντίον όσων είχαν αντιδυναστικές απόψεις. Μεταξύ αυτών και οι πρώτοι αναρχικοί, που είχαν κάνει δειλά την εμφάνισή τους στις περιοχές της Ηλείας και της Πάτρας.
γ. Ο Βασιλεύς Γεώργιος και η Δολοφονία του σε Σπάνιες Φωτογραφίες
Φωτογραφικό Υλικό
ΠΗΓΕΣ :
(1) : http://eglima.wordpress.com/2007/12/01/george_1/
(2) : http://www.greekroyalfamily.gr/timeline/king-george-a-birth.html
(3) : http://pireorama.blogspot.gr/2012/10/1913.html
(4) : http://rthodoxiapatridavasileia.blogspot.gr/2013/01/blog-post_2459.html
(5) : http://kozanimedia.gr/?p=132072
(6) : http://www.makthes.gr/filestore/docs/koukos/Bassilias%20Georgios%2010-03-2013%20mikro.pdf
(7) : http://aienaristeyein.com/2011/01/26/%CE%B7-%CE%B4%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%AC-%CE%B3%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%84/
(8) : http://www.greekhotel.com/sterea/attica/athens/history/king-georges-period-gr.htm
2. ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
α. Η βασιλεία του Γεωργίου Α' -- ο Χαρίλαος Τρικούπης
Η βασιλεία του Γεωργίου Α' -- ο Χαρίλαος Τρικούπης.
Απόσπασμα από την εκπομπή "Μηχανή του χρόνου" και από ιστορικό ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ
https://www.youtube.com/watch?v=sNKDRANb2co
β. Ο Γεώργιος Α' στην Θεσσαλονίκη
Βαλκανικοί πόλεμοι.
https://www.youtube.com/watch?v=ReNDJdQWax0
γ. Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α'
https://www.youtube.com/watch?v=kDneGXtoOdI
δ. Ἡ δολοφονία τοῦ Βασιλέως ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α' ...
...καί ἡ ὁρκωμοσία τοῦ Διαδόχου ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Β'
Ἀπόσπασμα ἀπό τό 2ο ἐπεισόδιο τῆς τηλεοπτικῆς σειρᾶς ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ,παραγωγῆς CINETIC
Περισσλοτερα: http://www.ert-archives.gr/V3/public/...
https://www.youtube.com/watch?v=sFJDJZLUF_Aε. Η δολοφονία του Γεωργίου Α΄ στη Θεσσαλονίκη
https://www.youtube.com/watch?v=3At40jJstaU
στ. Η δολοφονία του Βασιλιά Γεωργίου του Α΄ στη Θεσσαλονίκη ~ Αληθινά σενάρια ΕΤ3 848x480
https://www.youtube.com/watch?v=U2jLV8AL2y0
3. Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΠΟΓΟΝΟΣ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΩΝ. ΣΤΟΙΧΕΙΑ.
Το ότι διόλου τυχαία δεν επιλέγει ο οίκος του Γεωργίου Α’ από την
Δανία, για να καταστεί Βασιλεύς των Ελλήνων, μπορούμε να το
διαπιστώσουμε από αυτή καθ’ εαυτή την καταγωγή του, στην οποία είχε
συμπερασματικά φθάσει ο ιερομόναχος, διδάσκαλος, σχολάρχης και
συγγραφέας εξ’ Ίμβρου, Βαρθολομαίος ο Κουτλουμουσιανός. Πολύ πριν
επιλεγεί ως Βασιλεύς ο Γεώργιος Α’, ο Βαρθολομαίος μετά από πολύ
προσεκτική και εμπεριστατωμένη έρευνα την οποία είχε κάνει σε χειρόγραφα
και συγγράμματα της Μονής Κουτλουμουσίου Ίμβρου, είχε διαπιστώσει ότι ο
οίκος του Γεωργίου Α’ της Δανίας, από την πατρική πλευρά είχε καταγωγή ΑΠ’ ΕΥΘΕΙΑΣ
από τον οίκο των Παλαιολόγων ! Το γιατί δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε
την εγκυρότητα του συμπεράσματος του Βαρθολομαίου είναι καταφανές αν
ανατρέξει κανείς στην χρονιά του θανάτου του. Το 1851 συνέβει ο θάνατος
του μεγάλου σχολάρχου, κληρικού και συγγραφέως, δηλαδή δώδεκα ολόκληρα
χρόνια πριν την επιλογή του Χριστιανού – Γουλιέλμου – Φερδινάνδου – Αδόλφου – Γεωργίου,ως δεύτερου Βασιλέως του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους και επί βασιλείας Όθωνος ακόμη !
Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός |
Το ότι δεν υπήρχε ΚΑΜΜΙΑ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ στην έρευνα του Βαρθολομαίου,
αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι την σχέση αυτής της καταγωγής έφερε
στο φως της δημοσιότητος ο καθηγητής Μαθηματικών και Λογοτέχνης
Θρασύβουλος Ζωϊόπουλος ή γνωστός με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Στέφανος
Δάφνης (1882-1947), σχεδόν 70 χρόνια μετά τον θάνατο του Βαρθολομαίου!
Επομένως θα έπρεπε με ιδιαίτερη προσοχή να σταθούμε στο γεγονός αυτό και
ίσως κάπου εδώ να ψάξουμε και την ΜΑΝΙΑ και ΜΙΣΟΣ εκείνων που ΠΟΛΕΜΟΥΝ
τόσο πολύ τον οίκο του Κωνσταντίνου και με την πάση θυσία κατάργηση της
Βασιλείας στην Ελλάδα !
Γεώργιος ο Α’ |
Καλό είναι πριν εκθέσουμε το συμπέρασμα της ελληνικής καταγωγής του
Γεωργίου Α’ από την έρευνα του Βαρθολομαίου, να προσθέσουμε μια ακόμη
έρευνα εκ μέρους του Δανού ιστορικού ερευνητή Λάγκορν, η οποία επίσης
κατέληξε συμπερασματικά στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ του οίκου του Γεωργίου Α΄
και σύμφωνα με τον οποίο οι Βυζαντινές ρίζες της Δανικής Βασιλικής
Οικογένειας είναι ΑΝΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΕΣ ! Στον γενεαλογικό πίνακα τον οποίο
συνέταξε ο Λάγκορν το 1863, οι ρίζες αυτές οδηγούν στον Αυτοκράτορα
Μιχαήλ, επίσης του οίκου των Παλαιολόγων ( 1263-1283). Με τις απόψεις
του Λάγκορν επίσης συμφωνεί και ο Αυστριακός ευγενής Ντούγκερν ο οποίος
το 1912 έγραψε μονογραφία αφιερωμένη στο γενεαλογικό δένδρο του Γεωργίου
Α’. Το έργο του αυστριακού Ντούγκερν είναι καταχωρημένο στον τόμο Α’ :
Νέα Σειρά του Δελτίου της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρίας , 1928 (
σελ. 137-144).
Τι λέει λοιπόν ο Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός στην έρευνα του;
Αποκαλύπτεται ότι το νόμιμο υιό του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου από την
κόρη του Νοταρά, μετέφερε στην Βενετία η θαλαμηπόλος Ειρήνη, γράφοντας
σε πάπυρο το όνομα Χριστιανός, αντί του Ιωάννης Παλαιολόγος, ενώ
αργότερα πήγε μαζί του στην Βιέννη. Μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου
Παλαιολόγου, ο Ιωάννης Χριστιανός υπηρέτησε ως αξιωματικός στο γαλλικό
ιππικό, για να καταλήξει υπασπιστής του Βασιλέως Καρόλου και να
μετακινηθεί στην συνέχεια στον δανικό στρατό. Εκεί προήχθη σε στρατηγό,
υπέταξε χωρίς αιματοχυσία τους Σουηδούς στασιαστές και παντρεύφθηκε την
κόρη του βασιλιά της Δανίας Μαρία, αφού στο μεταξύ απεδείχθη η βασιλική
του καταγωγή. Ανέβηκε στον Δανικό θρόνο με το όνομα Ιωάννης Χριστιανός
και απόγονός του, σε ευθεία γραμμή είναι ο Γεώργιος ο Α’ Βασιλεύς των
Ελλήνων.
Να σημειώσουμε επίσης πως ο Σκαρλάτος Βυζάντιος (1798 – 1878 λόγιος
και διευθυτής δημοτικής εκπαίδευσης με τεράστιο έργο και προσφορά στον
τομέα αυτό) υποστήριξε στο σύγγραμά του ” Κωνσταντινούπολις” ότι σχεδόν
όλες οι ευρωπαϊκές δυναστείες έχουν βυζαντινές ρίζες! οι Χόεντσόλερν
-από τους οποίους προερχόταν η Βασίλισσα Σοφία, σύζυγος του Στρατηλάτη
Κωνσταντίνου ΙΒ’- καταγόταν από την Βυζαντινή Πριγκίπισσα Θεοφανία,
σύζυγο του Γερμανού Βασιλέως Όθωνα Β’ και το ίδιο ισχύει για τον οίκο
των Χόχενστάουφεν στον οποίο ανήκε η Βασίλισσα Φρειδερίκη σύζυγος του
Βασιλέως Παύλου, πατέρα του σημερινού Κωνσταντίνου. Επίσης ο οίκος των
Βουρβόνων έχει στις φλέβες του αίμα προερχόμενο από τις βυζαντινές
δυναστείες των Μακεδόνων και των Αρσακιδών. ( Σπ. Β. Τριανταφύλλου, “Η
Βασιλεία εν Ελλάδι και οι παραδόσεις περί καταγωγής του Ελληνικού
Βασιλικού Οίκου”, και Κώστα Ν. Μπαρμπή, ” Η Ελλάδα ξανασταυρώνεται
-Πικρά χρόνια εξορίας” ).
Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς γιατί τόση λύσσα από μέρους εκείνων
που μισούν τόσο πολύ τον βασιλικό οίκο του Γεωργίου Α’ αλλά και τον
λασσαλέο “αγώνα” τους κατά του θεσμού της Βασιλευομένης στην Ελλάδα !
Είναι αυτό που τους ενοχλεί και θα τους ενοχλεί μέχρι να ψοφήσουν, πως
ακόμη και εδώ όπου και να ψάξουν θα βρούν πίσω, στο βάθος των
χιλιετηρίδων τον Ελληνισμό! Αυτός ο κάρφος στον οφθαλμό τους δεν θα
πάψει όσο και να προσπαθούν με κάθε βρώμιμο μέσο ( γιατί μόνον τέτοια
όπλα ξέρουν να χρησιμοποιούν αφού τους ταιριάζουν απόλυτα με την ρυπαρή
ύπαρξή τους) να αφανίσουν το Ελληνικό Στίγμα σ’οτιδήποτε έχει αξία στον
πλανήτη Γή !!!
Πληροφορίες για το θέμα από το 4τομο έργο του Κώστα Μπαρμπή :
“Τσακάλια και Ύαινες της ελληνικής πολιτικής”, τόμος Γ’ ( 1922-1949)
σελ. 14-15.
Από “Ελλάς Αιώνιον…”http://pneymatiko.wordpress.com/2014/01/13/%CE%BF-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%83-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%83-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%83-%CF%84%CF%89%CE%BD/
4. Βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων: η ξεχασμένη πριγκίπισσα / της Γιούλια Πετρουνίτσκινα
Ήταν προφανώς βούληση της μοίρας και του ουρανού, να συνδυάσει η βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων τη ζωή της με δυο χώρες (την Ελλάδα και τη Ρωσία). Η Όλγα βρέθηκε από 16 χρονών στην Ελλάδα κι έγινε βασίλισσα των Ελλήνων. Για την Όλγα
ήταν ευλογία να ζουν σε αρμονία ο ελληνικός και ο ρωσικός λαός. Ήθελε
να νιώθει την αγάπη του λαού και την αφοσίωση του και να ξέρει ότι στις
δύσκολες στιγμές ο λαός δε θα την προδώσει και θα σταθεί δίπλα της. Η Όλγα προσπάθησε να συνδέσει την Ελλάδα και την Ρωσία με ακατάλυτους δεσμούς φιλίας.
Η Όλγα ήταν κόρη του μεγάλου δούκα Κονσταντίν Νικολάγιεβιτς Ρομανόφ (Константин Николаевич Романов) -γιου του τσάρου Νικολάου Α' (Николай I Павлович) και αδελφού του τσάρου Αλεξάνδρου Β' (Александр II Николаевич).
Ο πατέρας της Κονσταντίν Νικολάγιεβιτς ήταν υπουργός ναυτικών και δεύτερος στην ιεραρχία στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Το 1861 ο Κονσταντίν Νικολάγιεβιτς,
ως μέλος της σχετικής επιτροπής, ήταν υπεύθυνος για την απελευθέρωση
των αγροτών από την δουλοπαροικία. Ήταν επίσης ένας από τους βασικούς
συντάκτες του ρωσικού συντάγματος. Έδωσε μεγάλη προσοχή και φροντίδα στα
σχολεία, στα εκπαιδευτικά και στρατιωτικά ιδρύματα. Έγινε πολύ
γνωστός για τη φιλανθρωπική του δραστηριότητα (βοήθησε στην ίδρυση
πανεπιστημίων, θεάτρων, κ.ά). Προστάτευε τους Ρώσους επιστήμονες,
μουσικούς, συγγραφείς, ζωγράφους.
Το 1848 (όταν ήταν 19 χρονών) παντρεύτηκε τη Γερμανίδα Αλεξάνδρα (Alexandra Iosifovna). Η Αλεξάνδρα έγινε βοηθός του άνδρα της και συμμετείχε ενεργά σε ποικίλες κοινωνικές δραστηριότητες.
Απέκτησαν 6 κόρες, που από τα παιδικά τους χρόνια έμαθαν ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά από εκείνη προς την πατρίδα.
Η Όλγα
γεννήθηκε το 1851 και ήταν το δεύτερο παιδί της οικογένειας. Ήταν
γοητευτική, φρόνιμη, λογική. Μεγάλωσε και ωρίμασε από πολύ νωρίς σαν
προσωπικότητα. Από όλα τα παιδιά στην οικογένεια, η Όλγα είχε τα περισσότερα κοινά με τον πατέρα της. Έμοιαζε πολύ με τον Κονσταντίν Νικολάγιεβιτς. Η Όλγα αφιέρωνε πολύ χρόνο στις αδελφές της. Τις φρόντιζε, τις πρόσεχε με αληθινή μητρική φροντίδα. Η Όλγα
είχε πάθος με τη γνώση, υψηλές μαθητικές επιδόσεις και πολλά ταλέντα.
Τη διέκρινε ιδιαίτερη έφεση στις ξένες γλώσσες. Από τα παιδικά της
χρόνια κόρπιζε αγάπη σε όλους και δημιουργούσε γύρω της ένα αίσθημα
εμπιστοσύνης στους ανθρώπους. Επίλυσε συγκρούσεις και λογομαχίες στην οικογένεια των Ρομανόφ. Με τα χρόνια η Όλγα
κατάλαβε ότι η οικογένεια είναι κάτι πολύ σημαντικό στην ζωή κάθε
γυναίκας, ακόμη και στην τσαρική-βασιλική οικογένεια. Η καθημερινότητα
της οικογένειας των Ρομανόφ ήταν αρκετά λιτή. Για τους Ρομανόφ η έννοια της τιμής είχε πολύ μεγάλη σημασία και πάντα ήταν ένα ουσιαστικό κριτήριο της αξιοπρέπειας.
Όπως έλεγε η ίδια η Όλγα, η τιμή είναι η βάση στην οποία χτίζεται η προσωπικότητα του ανθρώπου. Ο γενικός στόχος της βασίλισσας Όλγας ήταν να κάνει το καλό στους ανθρώπους, και να ανακουφίζει τα βάσανα τους. Η αγαπημένη φράση της ήταν το βιβλικό: «τὸ ἀπολωλὸς ζητήσω καὶ τὸ πλανώμενον ἐπιστρέψω καὶ τὸ συντετριμμένον καταδήσω καὶ τὸ ἐκλεῖπον ἐνισχύσω» (Ἰεζεκιὴλ 34:16)
Στην Ελλάδα η οθωμανική κυριαρχία συνεχίστηκε μέχρι το 1821, οπότε οι Έλληνες κήρυξαν την ανεξαρτησία τους. Η ελληνική επανάσταση του 1821 έληξε το 1828. Το 1830 αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία του νέου ελληνικού κράτους, που το 1832 ανακηρύχτηκε μοναρχία.
Ο βασιλιάς Γεώργιος Α' της Ελλάδας ήταν ο δεύτερος κατά σειρά μονάρχης της νεότερης Ελλάδας μετά τον Όθωνα
και εγκαινίασε νέο βασιλικό οίκο. Γεννήθηκε στην Κοπεγχάγη και ήταν
δευτερότοκος γιος του πρίγκιπα και μετέπειτα βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ'
(Christian IX). Ενθρονίστηκε ως βασιλέας της Ελλάδας υπό την πίεση των
μεγάλων δυνάμεων (Γαλλίας, Αγγλίας και Ρωσίας). Ο νέος βασιλικός οίκος
του Γεωργίου Α' υπήρξε ο βασιλικός οίκος της Ελλάδας
για τα επόμενα 110 χρόνια, από το 1863 έως την αλλαγή του πολιτεύματος
σε προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία, με τα δημοψηφίσματα του 1973 και του 19741. Ο Γεώργιος Α'
στέφθηκε βασιλέας των Ελλήνων σε ηλικία 17 χρονών. Κατά τη διάρκεια
ενός ταξιδιού του στη Ρωσία γνώρισε την δεκατετράχρονη μεγάλη δούκισσα Όλγα Κωνσταντίνοβνα της Ρωσίας. Αυτή η συνάντηση επηρέασε πολύ το βασιλιά Γεώργιο, που νυμφεύθηκε δύο χρόνια αργότερα στην Αγία Πετρούπολη την δεκαεξάχρονη πια Όλγα Κωνσταντίνοβνα. Έτσι η Όλγα έγινε βασίλισσα των Ελλήνων.
Αυτός
ο γάμος ήταν ευεργετικός για την Ελλάδα, η οποία έτυχε της πολιτικής
και οικονομικής υποστήριξης της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Η ορθόδοξη
βασίλισσα με τις ρωσικές ρίζες εξασφάλισε στον λουθηρανό βασιλιά τη
συμπάθεια των ορθόδοξων Ελλήνων. Αυτός ο γάμος δεν ήταν απλά μία
δυναστική συμφωνία, αλλά βασιζόταν στην αγάπη και τον αμοιβαίο σεβασμό
μεταξύ των δύο ευγενών. Αυτός ο συνδυασμός προσωπικών και κρατικών
ενδιαφερόντων ήταν τότε μάλλον σπάνιος. Η δεκαεξάχρονη Όλγα ανέλαβε το θρόνο και την εξουσία με υψηλό αίσθημα ευθύνης. Η επαφή της Όλγας με την Ρωσία δεν σταμάτησε ποτέ.
Κάποτε ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α' είπε ότι η επιτυχία του στον ελληνικό θρόνο όφειλε πολλά στην προσωπικότητα της συζύγου του Όλγας,
Η βασίλισσα Όλγα
ασχολήθηκε πάρα πολύ με φιλανθρωπικά έργα και πολιτικές παρεμβάσεις που
άφησαν βαθύ ίχνος στην ελληνική κοινωνική και πολιτική ζωή ως σήμερα:
Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός»
Μόλις βρέθηκε στη Ελλάδα η Όλγα Κωνσταντίνοβνα
αφιέρωσε όλες της δυνάμεις της ψυχής της στο φιλανθρωπικό έργο υπέρ της
ανακούφισης του ελληνικού λαού. Το 1875 έθεσε υπό την προστασία της το
σύλλογο «υπέρ της γυναικείας παιδεύσεως» και στη συνέχεια ίδρυσε σχολή
αδελφών νοσοκόμων. Για τις ανάγκες της σχολής η βασίλισσα Όλγα
χρηματοδότησε από προσωπικούς της πόρους και έχτισε ένα μικρό κτίριο,
καλώντας ταυτόχρονα τόσο την τσαρική οικογένεια της Ρωσίας όσο και τους
Έλληνες του εξωτερικού να συνεισφέρουν οικονομικά στην οικοδόμηση του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», που έγινε σύντομα το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια. Η βασίλισσα Όλγα
συχνά επισκεπτόταν το νοσοκομείο για να περιποιηθεί η ίδια τους
αρρώστους -μεριμνώντας ιδιαίτερα για τους βαριά ασθενείς- και για να
συμπαρασταθεί στο ιατρικό προσωπικό. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της η
βασίλισσα Όλγα ίδρυσε τον «οίκο της αγίας Όλγας».
Γηροκομείο Αθηνών
Παρατηρώντας την αδράνεια του εποπτικού συμβουλίου του γηροκομείου Αθηνών, η βασίλισσα Όλγα
ανέλαβε προσωπικά τη μέριμνα του ιδρύματος αυτού. Σε σύντομα χρονικό
διάστημα χτίστηκαν επτά νέα κτίρια και επιλύθηκαν τα οικονομικά
προβλήματα του.
Ερυθρός Σταυρός
Το 1877 η βασίλισσα Όλγα ίδρυσε τον «Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό»
(ΕΕΣ). Σε μια χώρα που τη σάρωναν πολλές επικίνδυνες ασθένειες και
υπήρχαν πολύ λίγα νοσοκομεία για την αντιμετώπιση τους ο φορέας αυτός
έπαιξε έναν γιγάντιο ρόλο, παρέχοντας υπηρεσίες ιατρικής περίθαλψης σε
όλη την Ελλάδα.
Δράσεις υπέρ της ορθοδοξίας
Βαθειά θρησκευόμενη, η βασίλισσα Όλγα
αφιέρωσε πολλές δυνάμεις και σημαντικούς οικονομικούς της πόρους στην
αναγέννηση των παλιών βυζαντινών μνημείων στην Ελλάδα και στην
οικοδόμηση νέων ορθόδοξων ναών. Η Όλγα συνέχισε έτσι την παράδοση του παππού της Ρώσου αυτοκράτορα Νικολάου Α'. Η Ρωσίδα πριγκίπισσα ανέλαβε υπό την προστασία της την εκκλησία της αγίας Όλγας, που βρισκόταν στους χώρους του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» και το εκκλησάκι του αγίου Γεωργίου στο Λυκαβηττό. Η βασίλισσα Όλγα ανέλαβε και το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων για την οικοδόμηση της εκκλησίας του Αγίου Κωνσταντίνου. Όπως ειπώθηκε, «η Όλγα
αντιλαμβανόταν τον δρόμο του ορθόδοξου ανθρώπου ως πορεία προς την
τελειοποίηση του εαυτού του. Και η δική της ζωή αποτέλεσε έναν δρόμο
χριστιανικής αγάπης και αυτοθυσίας». Το 1898, στην περιοχή του Νέου Κόσμου, στο μέρος που έγινε η απόπειρα κατά της ζωής του βασιλιά Γεωργίου Α' και της κόρης του Μαρίας, η Όλγα Κωνσταντίνοβνα έχτισε σε ανάμνηση της σωτηρίας τους εκκλησία αφιερωμένη στη μεταμόρφωση του Σωτήρος και τον άγιο Σώστη. Επί βασίλισσας Όλγας μεταφέρθηκαν το 1871 στην Ελλάδα από τη Ρωσία τα λείψανα του Έλληνα ενθομάρτυρα πατριάρχη Κωνσταντινούπολης Γρηγορίου Ε', που είχε βασανιστεί και θανατωθεί από τους Οθωμανούς. Είναι τέλος γνωστή η κίνηση της Όλγας να
αναθέσει -και να θέσει υπό την προστασία της- την πρώτη μετάφραση του
κειμένου της Αγίας Γραφής στην καθομιλουμένη, κίνηση που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις.
Καλλιέργεια εθνικής συνείδησης
Στις 6 Απριλίου 1896 ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α' κήρυξε στην Αθήνα τους πρώτους σύγχρονους ολυμπιακούς αγώνες.
Χωρίς την έμπρακτη υποστήριξη της ελληνικής βασιλικής οικογένειας, οι
αγώνες αυτοί κατά πάσα πιθανότητα δεν θα είχε σταθεί μπορετό να
διοργανωθούν.
Η ελληνική βασιλική οικογένεια συνέβαλε δραστήρια και στην αναγέννηση της εθνικής συνείδησης τον ελληνικού λαού. Η βασίλισσα Όλγα βοηθούσε προσωπικά τον «αρχαιολογικό σύλλογο» και συνεισέφερε στην ίδρυση του «βυζαντινού μουσείου». Το 1921 διοργανώθηκαν σε όλη την Ελλάδα εκδηλώσεις αφιερωμένες την 100ή επέτειο της ελληνικής επανάστασης του 1821.
Ανάπτυξη του πολεμικού ναυτικού
Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα κληρονόμησε από τον πατέρα της στρατηγό-ναύαρχο μεγάλο δούκα Κωνσταντίν Νικολάγιεβιτς, την αγάπη προς το ναυτικό. Δεν ήταν καθόλου τυχαίο που το 1902 χτίστηκε στον Πειραιά το ναυτικό νοσοκομείο Πειραιά, χάρη και στη δραστηριοποίηση της βασίλισσας Όλγας. Εκτός από το νοσοκομείο το ίδρυμα διέθετε και μια πολυκλινική, η οποία την ίδια περίοδο προσέφερε ιατρική περίθαλψη σε πάνω από ένα εκατομμύριο ασθενείς. Στα χρόνια των βαλκανικών πολέμων και του Α' παγκόσμιου πολέμου, το νοσοκομείο δέχτηκε πάνω από 1,500 τραυματισμένους Έλληνες στρατιώτες.
Εκτιμώντας την ειλικρινή αγάπη της Όλγας προς το ναυτικό, ο θείος της Ρώσος Αυτοκράτορας Αλέξανδρος Β' την ανακήρυξε το 1879 «κηδεμόνα» της 2ης μονάδας του ρωσικού ναυτικού. Αργότερα, η Όλγα έγινε βασιλική προστάτιδα του ρωσικού καταδρομικού «ναύαρχος Μακάρωφ». Η βασίλισσα «φρόντιζε όχι μόνο τους αξιωματικούς, αλλά και τους ναύτες» των ρωσικών πλοίων που αγκυροβολούσαν στο λιμάνι του Πειραιά «αποστέλλοντας ακόμα και συστατικές επιστολές για να τους βοηθήσει». Η αυτού υψηλότης Όλγα Κωνσταντίνοβνα
απέδιδε πολύ μεγάλη σημασία στην διατήρηση της μνήμης των Ρώσων
πεσόντων για την ελευθερία την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Το 1872
δημιουργήθηκε στη Σφακτηρία με προσωπικά της έξοδα μία σαρκοφάγος πάνω στον τάφο των Ρώσων ναυτικών που είχαν πέσει κατά την ναυμαχία του Ναβαρίνου. Χάρη σε προσπάθειες της Όλγας, δημιουργήθηκε δίπλα στο λιμάνι του Πειραιά μια ωραία νεκρόπολη για τους Ρώσους που πέθαναν μακριά από την πατρίδα τους.
y
Τον
Οκτώβριο του 1912 ξέσπασε πόλεμος κατά της Τουρκίας στον οποίο
συμμετείχε και η Ελλάδα, προκαλώντας μεγάλο ενθουσιασμό των ευρέων
κοινωνικών στρωμάτων, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στη Ρωσία. Οι
στρατιωτικές δυνάμεις της Ελλάδας της Βουλγαρίας, της Σερβίας και του
Μαυροβουνίου βρέθηκαν σε απόσταση λίγων δεκάδων χιλιομέτρων από την
Κωνσταντινούπολη. Αρχηγός του ελληνικού στρατού ήταν ο διάδοχος Κωνσταντίνος και κοντά του, δίπλα στον ελληνικό στρατό, βρισκόταν όλη η βασιλική οικογένεια. Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα
μαζί με τις νύφες της χρηματοδότησαν και ίδρυσαν πολλά στρατιωτικά
νοσοκομεία. Τους βαριά τραυματισμένους περιποιόταν συχνά η ίδια η
βασίλισσα Όλγα. Στις 5 Μαρτίου του 1913 ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α',
πυροβολήθηκε θανάσιμα στη Θεσσαλονίκη από έναν πληρωμένο δολοφόνο, ενώ
περπατούσε στο δρόμο χωρίς προσωπικούς φρουρούς και σωματοφύλακες.
Μετά τον θάνατο του άνδρα της, η Όλγα επέστρεψε στη Ρωσία, όπου άνοιξε ένα νοσοκομείο στο παλάτι του Πάβλοβσκ και περνούσε εκεί πολλές ώρες κάθε μέρα. Στην Ρωσία τη βρήκε και η οκτωβριανή επανάσταση του 1917. Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα εγκατέλειψε ξανά τη Ρωσία, αυτή την φορά για πάντα. Το 1920 η Όλγα
ανέλαβε για σύντομο χρονικό διάστημα την αντιβασιλεία της Ελλάδας. Το
1924 έφυγε από την Ελλάδα για την Ιταλία όπου και πέθανε το 1926,
εξακολουθώντας να αγαπά τον ελληνικό λαό. Στις 17 Νοεμβρίου του 1936
μεταφέρθηκαν από την Ιταλία στον Πειραιά οι σαρκοφάγοι με τα οστά της
βασίλισσα των Ελλήνων Όλγας, του γιου της Κωνσταντίνου, και της νύφης της βασιλίσσης Σοφίας. Δέκα χρόνια μετά τον θάνατό της, η Όλγα βρήκε το τελευταίο της καταφύγιο στο βασιλικό κοιμητήριο του Τατοΐου, δίπλα στον πολυαγαπημένο της σύζυγο.
Η Όλγα,
βασίλισσα των Ελλήνων, ήταν εξαιρετική και εξέχουσα προσωπικότητα, που
το φιλανθρωπικό της έργο προηγήθηκε κατά έναν ολόκληρο αιώνα της εποχής
της.
Σημείωση
-
Με ένα σύντομο διάλειμμα, μεταξύ 1924-1935
Πηγές
-
Королева Эллинов Ольга Константиновна. Русская Морская зарубежная библиотека Νο 44. Декабрь 1937 г. Прага 1937
-
О королеве Эллинов Ольге Константиновне (ντοκιμαντέρ)
Η Julia Petrunitskina είναι Εσθονή θεατρολόγος, που ζει κι εργάζεται στην Ελλάδα
http://ppol.gr/cm/index.php?Datain=7368http://ppol.gr/cm/index.php?Datain=7368
5. Την εποχή του Γεωργίου Α΄ (1863 - 1913)
ο Γεώργιος Α΄το 1863
Ο Χριστιανός-Γουλιέλμος-Φερδινάνδος-Αδόλφος-Γεώργιος, που αναγορεύτηκε στις 18-3-1863 από τη Β΄ Εθνική των Ελλήνων Συνέλευση με το όνομα "Γεώργιος Α΄, Βασιλεύς των Ελλήνων", υπήρξε ο μακροβιότερος βασιλιάς της Ελλάδας, από 30-3-1863 μέχρι 5-3-1913. Ήταν ο δεύτερος κατά σειρά Βασιλιάς της Ελλάδας μετά τον Όθωνα. Γεννήθηκε στην Κοπεγχάγη στις 24-12-1845 και ήταν δευτερότοκος γιος του Βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ΄. Δολοφονήθηκε στις 5-3-1913 στη Θεσσαλονίκη.
Στον
πίνακα της εποχής η άφιξη του Γεωργίου Α΄στο Φάληρο στις 10-10-1863 με
τη Φρεγάτα "Ελλάς" που τη συνοδεύουν τιμητικά δύο πολέμικά πλοία της
Γαλλίας και της Μεγάλης Βρεττανίας.
Το
Σύνταγμα του 1864 είναι έργο της Β΄Εθνοσυνέλευσης που συγκροτήθηκε για
την αναθεώρηση του συντάγματος μετά την έξωση του Όθωνα. Το νέο
σύνταγμα, που αποτελείται από 110 άρθρα, είναι δηλαδή εκτενέστερο
εκείνου του 1844, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 17 Νοεμβρίου 1864. Σύμφωνα με αυτό, εγκαθιδρύεται το πολίτευμα της βασιλευομένης δημοκρατίας. Πηγή και φορέας της πολιτικής εξουσίας αναγνωρίζεται αντί του μονάρχη το ελληνικό έθνος. Όπως σημειώνεται στο άρθρο 21: "ʼπασαι αι εξουσίαι πηγάζουν εκ του Έθνους,
ενεργούνται δε καθ' ον τρόπον ορίζει το Σύνταγμα." Σε άλλα άρθρα
προβλέπεται ότι η εκτελεστική εξουσία ασκείται από το βασιλιά, ενώ η
νομοθετική εξουσία από το βασιλιά και τη βουλή (το σώμα της γερουσίας
δεν επανασυστήνεται). Η βουλή απαρτίζεται από 150 -το ελάχιστο-
βουλευτές που αναδεικνύονται μέσω εκλογών με θητεία τέσσερα χρόνια.
Καθιερώνεται δε η άμεση, καθολική, μυστική ψηφοφορία και ορίζεται σαφώς
ότι οι εκλογές θα διοργανώνονται ταυτόχρονα σε όλη την
επικράτεια.{Εργασία της μαθήτριας της Στ΄τάξης Χριστίνας Τσ.}
Η Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα, 21-5-1864{από την εργασία του μαθητή της Στ΄τάξης Κοσμά Γ. Παπαδόπουλου}
Ιονική Τράπεζα 1839
Ιδρύθηκε στις 17/1/1839 με έδρα το Λονδίνο και με κεφάλαια Βρετανών για τις συναλλαγές της Μεγάλης Βρετανίας με τα Ιόνια νησιά Το 1ο Κατάστημά της και κεντρικό γραφείο της λειτούργησε στις 2/3/1840 στην Κέρκυρα.
Το Μάη και τον Αύγουστο του 1840 άνοιξαν τα υποκαταστήματά της στη
Ζάκυνθο και στην Κεφαλονιά και το 1845 άνοιξαν τα πρακτορεία της στην
Αθήνα και στην Πάτρα. Το 1873 τα κεντρικά γραφεία της μεταφέρθηκαν στην Αθήνα
ενώ η έδρα της παρέμεινε στο Λονδίνο. Το 1864 μετά την ένωση των
Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα, η τράπεζα επεκτείνεται και στην υπόλοιπη
Ελλάδα. Διατήρησε επίσης έως και το 1920 το προνόμιο να εκδίδει και να
διακινεί χαρτονομίσματα, που το κληρονόμησε από την Ιόνιο Πολιτεία.
Ακαδημία Αθηνών 1859-1885
Το μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών οικοδομήθηκε χάρις σε δωρεές του ομογενούς επιχειρηματία της Βιέννης βαρώνου Σίμωνος Σίνα με σχέδια του αρχιτέκτονα Theophil Hansen, ενώ στην επίβλεψη συνεργάστηκε και ο Ernst Ziller. Η "Σιναία" Ακαδημία θεμελιώθηκε το 1859 και ολοκληρώθηκε μόλις το 1885 και η δαπάνη κατασκευής της έφθασε τις 2.843.319 χρυσές δραχμές. Το κτίριο είναι ιωνικού ρυθμού και είναι κατασκευασμένο με πεντελικό μάρμαρο, ενώ σε δύο υψηλές ιωνικές κολώνες εκατέρωθεν τοποθετήθηκαν τα αγάλματα της Αθηνάς και του Απόλλωνα, και τα καθήμενα αγάλματα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη πάνω από την εξωτερική κλίμακα
Το μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών οικοδομήθηκε χάρις σε δωρεές του ομογενούς επιχειρηματία της Βιέννης βαρώνου Σίμωνος Σίνα με σχέδια του αρχιτέκτονα Theophil Hansen, ενώ στην επίβλεψη συνεργάστηκε και ο Ernst Ziller. Η "Σιναία" Ακαδημία θεμελιώθηκε το 1859 και ολοκληρώθηκε μόλις το 1885 και η δαπάνη κατασκευής της έφθασε τις 2.843.319 χρυσές δραχμές. Το κτίριο είναι ιωνικού ρυθμού και είναι κατασκευασμένο με πεντελικό μάρμαρο, ενώ σε δύο υψηλές ιωνικές κολώνες εκατέρωθεν τοποθετήθηκαν τα αγάλματα της Αθηνάς και του Απόλλωνα, και τα καθήμενα αγάλματα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη πάνω από την εξωτερική κλίμακα
Μεταξουργείο 1834-1901
Το οικόπεδο του κτιριακού συγκροτήματος αγοράστηκε το 1833 από τον εύπορο Φαναριώτη Γ. Καντακουζηνό για να οικοδομηθεί εκεί η ιδιωτική του οικία του και ένα γωνιακό οικοδόμημα με κατοικίες και καταστήματα, προς ενοικίαση. Η ανέγερση των αρχικών κτισμάτων βασίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Δανού Hans Christian Hansen.. Το 1852 το συγκρότημα αγοράστηκε από την αγγλική εταιρεία "Wrampe", η οποία, έκανε πολλές μετατροπές και προσθήκες με σχέδια του αρχιτέκτονα Christian Siegel, για την εγκατάσταση εκεί μεταξουργείου. Όμως η "Wrampe" πτώχευσε το 1853 και το κτίριο το αγόρασε η "Σηρική Εταιρεία της Ελλάδος" με κύριο μέτοχο τον έμπορο Αθ. Δουρούτη που το λειτούργησε ως μεταξουργείο από το 1855 ως το 1885. Ήταν το πρώτο ατμοκίνητο εργοστάσιο της χώρας. Το συγκρότημα μετατράπηκε σε κατοικίες και καταστήματα μεταξύ των ετών 1892-1901. Το 1993 περιήλθε στον Δήμο Αθηναίων, και ξεκίνησε διαδικασία αξιοποίησής του.
Το οικόπεδο του κτιριακού συγκροτήματος αγοράστηκε το 1833 από τον εύπορο Φαναριώτη Γ. Καντακουζηνό για να οικοδομηθεί εκεί η ιδιωτική του οικία του και ένα γωνιακό οικοδόμημα με κατοικίες και καταστήματα, προς ενοικίαση. Η ανέγερση των αρχικών κτισμάτων βασίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Δανού Hans Christian Hansen.. Το 1852 το συγκρότημα αγοράστηκε από την αγγλική εταιρεία "Wrampe", η οποία, έκανε πολλές μετατροπές και προσθήκες με σχέδια του αρχιτέκτονα Christian Siegel, για την εγκατάσταση εκεί μεταξουργείου. Όμως η "Wrampe" πτώχευσε το 1853 και το κτίριο το αγόρασε η "Σηρική Εταιρεία της Ελλάδος" με κύριο μέτοχο τον έμπορο Αθ. Δουρούτη που το λειτούργησε ως μεταξουργείο από το 1855 ως το 1885. Ήταν το πρώτο ατμοκίνητο εργοστάσιο της χώρας. Το συγκρότημα μετατράπηκε σε κατοικίες και καταστήματα μεταξύ των ετών 1892-1901. Το 1993 περιήλθε στον Δήμο Αθηναίων, και ξεκίνησε διαδικασία αξιοποίησής του.
Νεώριον Σύρου. Η 1η βαρειά βιομηχανία (κατασκευής πλοίων : ναυπηγείο) στην Ελλάδα {1861}
που έφερε πλούτο στο νησί και κοινωνική ευημερία (Δημαρχείο Σύρου-1876 και Θέατρο Σύρου 1864-1881)
"Γκάζι" (Εργοστασιακό συγκρότημα Φωταερίου Αθηνών) 1862-1914
Οι πρώτες εγκαταστάσεις του εργοστασίου παραγωγής φωταερίου, που έδωσε το όνομά του στην περιοχή "Γκάζι" των Αθηνών, χτίστηκαν το έτος 1862, για τον Φραγκίσκο Φεράλδη, που είχε αποκτήσει το αποκλειστικό προνόμιο εκμετάλλευσης για πενήντα χρόνια. Το εργοστάσιο συνέχισε να επεκτείνεται, το 1862-1887, και το 1896-1914, εξελισσόμενο σε ένα βιομηχανικό συγκρότημα που περιλάμβανε ξυλουργεία, σιδηρουργεία, μηχανουργεία, επισκευαστικά συνεργεία, αεροφυλάκια, φούρνους, κτίρια υπηρεσιών και διοικήσεως. Η μορφή ενέργειας που παρήγε κρίθηκε "ξεπερασμένη", και αυτό οδήγησε στην παύση της λειτουργίας του στα 1984. Ο Δήμος Αθηναίων έκανε ανάπλαση του συγκροτήματος, Ως "Τεχνόπολις - Γκάζι", λειτουργεί από το 1999, φιλοξενώντας ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Οι πρώτες εγκαταστάσεις του εργοστασίου παραγωγής φωταερίου, που έδωσε το όνομά του στην περιοχή "Γκάζι" των Αθηνών, χτίστηκαν το έτος 1862, για τον Φραγκίσκο Φεράλδη, που είχε αποκτήσει το αποκλειστικό προνόμιο εκμετάλλευσης για πενήντα χρόνια. Το εργοστάσιο συνέχισε να επεκτείνεται, το 1862-1887, και το 1896-1914, εξελισσόμενο σε ένα βιομηχανικό συγκρότημα που περιλάμβανε ξυλουργεία, σιδηρουργεία, μηχανουργεία, επισκευαστικά συνεργεία, αεροφυλάκια, φούρνους, κτίρια υπηρεσιών και διοικήσεως. Η μορφή ενέργειας που παρήγε κρίθηκε "ξεπερασμένη", και αυτό οδήγησε στην παύση της λειτουργίας του στα 1984. Ο Δήμος Αθηναίων έκανε ανάπλαση του συγκροτήματος, Ως "Τεχνόπολις - Γκάζι", λειτουργεί από το 1999, φιλοξενώντας ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 1866-1891
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κτίστηκε μεταξύ των ετών 1866-1891, με αρχικά σχέδια του αρχιτέκτονα Ludwig Lange και κατόπιν του Ernst Ziller, που τροποποίησε την πρόσοψη, προσθέτοντας το ιωνικό πρόπυλο και τις εκατέρωθεν στοές. Η ανέγερση έγινε με κληροδότημα των ομογενών από την Πετρούπολη της Ρωσίας Δημ. & Νικ. Μπερναρδάκη σε οικόπεδο που δώρησε η Ελένη Τοσίτσα. Το 1900 και το 1938, το μουσείο επεκτάθηκε σε 2 φάσεις προς την οδό Μπουμπουλίνας, προκειμένου να περιλάβει τον ολοένα αυξανόμενο πλούτο των συλλογών του.
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο κτίστηκε μεταξύ των ετών 1866-1891, με αρχικά σχέδια του αρχιτέκτονα Ludwig Lange και κατόπιν του Ernst Ziller, που τροποποίησε την πρόσοψη, προσθέτοντας το ιωνικό πρόπυλο και τις εκατέρωθεν στοές. Η ανέγερση έγινε με κληροδότημα των ομογενών από την Πετρούπολη της Ρωσίας Δημ. & Νικ. Μπερναρδάκη σε οικόπεδο που δώρησε η Ελένη Τοσίτσα. Το 1900 και το 1938, το μουσείο επεκτάθηκε σε 2 φάσεις προς την οδό Μπουμπουλίνας, προκειμένου να περιλάβει τον ολοένα αυξανόμενο πλούτο των συλλογών του.
1869 Η 1η σιδηροδρομική γραμμή στην Ελλάδα {Πειραιάς - Αθήνα} (9 χλμ)
Κινηματοθέατρο «Αττικόν» 1870 - 1880
Το
διώροφο εκλεκτικιστικό κτίριο που βρίσκεται επί της Σταδίου 9-21,
χτίστηκε μεταξύ των ετών 1870-1880, με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst
Ziller, για τον Χιώτη τραπεζίτη Σταμάτη Δεκόζη Βούρο, ενώ το 1914 φιλοξένησε για ένα διάστημα το νεοσύστατο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας.
Μεταξύ των ετών 1914-1920 έγιναν προσθήκες σε ρυθμό "Νεομπαρόκ", όταν
χτίστηκε σε τμήμα του κτιρίου το κινηματοθέατρο «Αττικόν». Αργότερα
έγινε και η 2η κινηματογραφική αίθουσα «Απόλλων» στο υπόγειο του
κτιρίου,
Δημαρχείο Αθηνών: 1872-1874
Η ανέγερση δημοτικού μεγάρου στην πρωτεύουσα αποφασίστηκε το 1871. Η μελέτη και τα σχέδια εκπονήθηκαν το 1872 από τον αρχιτέκτονα Παναγιώτη Κάλκο και η οικοδομή είχε ολοκληρωθεί το 1874. Επρόκειτο για ένα διώροφο (αρχικά) κεραμοσκεπές κτίριο, με συμμετρική μορφολογική οργάνωση και δωρικό πρόπυλο, αυστηρού νεοκλασικού ρυθμού, έντονα επηρεασμένο από την αρχιτεκτονική των Ανακτόρων (σημερινής Βουλής). Οι πρώτες μεταρρυθμίσεις πραγματοποιήθηκαν ήδη το 1901, ενώ το 1935-1937, προστέθηκε ο τρίτος όροφος, αφαιρέθηκαν μια σειρά από διακοσμητικά στοιχεία των όψεων και επενδύθηκε η βάση του κτιρίου με μαρμάρινες πλάκες.
Η ανέγερση δημοτικού μεγάρου στην πρωτεύουσα αποφασίστηκε το 1871. Η μελέτη και τα σχέδια εκπονήθηκαν το 1872 από τον αρχιτέκτονα Παναγιώτη Κάλκο και η οικοδομή είχε ολοκληρωθεί το 1874. Επρόκειτο για ένα διώροφο (αρχικά) κεραμοσκεπές κτίριο, με συμμετρική μορφολογική οργάνωση και δωρικό πρόπυλο, αυστηρού νεοκλασικού ρυθμού, έντονα επηρεασμένο από την αρχιτεκτονική των Ανακτόρων (σημερινής Βουλής). Οι πρώτες μεταρρυθμίσεις πραγματοποιήθηκαν ήδη το 1901, ενώ το 1935-1937, προστέθηκε ο τρίτος όροφος, αφαιρέθηκαν μια σειρά από διακοσμητικά στοιχεία των όψεων και επενδύθηκε η βάση του κτιρίου με μαρμάρινες πλάκες.
Μέγαρο Συγγρού (Υπουργείο Εξωτερικών) 1872-1873
Το νεοκλασικό μέγαρο επί της οδού Βασιλίσσης Σοφίας που στεγάζει σήμερα το Υπουργείο Εξωτερικών, οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1872-1873, για λογαριασμό του επιχειρηματία Ανδρέα Συγγρού (1828-1899) με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Μετά τον θάνατο και της συζύγου του ιδιοκτήτη, Ιφιγένειας Συγγρού το 1921, το μέγαρο κληροδοτήθηκε στο Ελληνικό Δημόσιο "για να χρησιμεύει διαρκώς ως κατάστημα του Υπουργείου Εξωτερικών" Το κτίριο μετασκευάστηκε ριζικά την δεκαετία 1930-1940, και επιστεγάστηκε με τριγωνικό αέτωμα, στοχεύοντας σε μια πιο "κλασικιστική" εμφάνιση. Αργότερα ανεγέρθηκε και προσθήκη ορόφου, σε εσοχή.
Το νεοκλασικό μέγαρο επί της οδού Βασιλίσσης Σοφίας που στεγάζει σήμερα το Υπουργείο Εξωτερικών, οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1872-1873, για λογαριασμό του επιχειρηματία Ανδρέα Συγγρού (1828-1899) με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Μετά τον θάνατο και της συζύγου του ιδιοκτήτη, Ιφιγένειας Συγγρού το 1921, το μέγαρο κληροδοτήθηκε στο Ελληνικό Δημόσιο "για να χρησιμεύει διαρκώς ως κατάστημα του Υπουργείου Εξωτερικών" Το κτίριο μετασκευάστηκε ριζικά την δεκαετία 1930-1940, και επιστεγάστηκε με τριγωνικό αέτωμα, στοχεύοντας σε μια πιο "κλασικιστική" εμφάνιση. Αργότερα ανεγέρθηκε και προσθήκη ορόφου, σε εσοχή.
Θέατρο Απόλλων Πάτρας 1872
Το θέατρο Απόλλων της Πάτρας και χτίστηκε το 1872 σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλλερ. Η χωρητικότητά του είναι στην πλατεία 156 θέσεις και άλλες τόσες στα 53 θεωρεία σε δύο ορόφους
και συνολικά 220-300 άτομα. Η σκηνή του είναι 13,5 μέτρα πλάτος και 7,5
μέτρα βάθος. Η πρώτη παράσταση στο θέατρο Απόλλων έγινε στις 10/10/1872.
Tο 1873 εγκαταστάθηκε το Σχολείο Τεχνών στα κτίρια της οδού Πατησίων και ονομάστηκε "Eθνικό Mετσόβιο Πολυτεχνείο", συντετμημένα ΕΜΠ προς
τιμή των μεγάλων ευεργετών Γ. Aβέρωφ, N. Στουρνάρη, E. Tοσίτσα. Το 1887
το έως τότε Σχολείο Τεχνών προάγεται σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα.
Στο Mετσόβιο Πολυτεχνείο ιδρύονται 3 Σχολές τετραετούς φοίτησης. για
δομικούς μηχανικούς, για αρχιτέκτονες μηχανικούς και για μηχανολόγους
μηχανικούς. Από τότε κυρίως αρχίζει η ανάπτυξη κι εξέλιξη του Ιδρύματος
που συμβαδίζει με την τεχνική και οικονομική πρόοδο της χώρας.
Μέγαρο Μελά 1874
Το 1873 ο μεγαλέμπορος Βασίλειος Μελάς αγόρασε το οικοδομικό τετράγωνο στη νοτιοανατολική γωνία της πλατείας Δημαρχείου και ανέθεσε στον γνωστό αρχιτέκτονα Ernst Ziller τη μελέτη οικοδόμησης διώροφου μεγάρου με υπόγειο. Επρόκειτο για το μεγαλύτερο Αθηναϊκό ιδιωτικό κτίριο της εποχής, του οποίου η ανέγερση κόστισε το υπέρογκο ποσό του 1.000.000 δραχμών. Αρχικά λειτούργησε ως ξενοδοχείο "Grand Hotel d’Αthenes". Το 1881-1887 στεγάστηκε εκεί το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών και αργότερα η Αθηναϊκή Λέσχη (1888-1894). Μεταξύ των ετών 1900-1973, στέγασε το κεντρικό Ταχυδρομείο των Αθηνών. Το κτίριο κηρύχθηκε το 1974 διατηρητέο και το 1979 μισθώθηκε από την Εθνική Τράπεζα.
Το 1873 ο μεγαλέμπορος Βασίλειος Μελάς αγόρασε το οικοδομικό τετράγωνο στη νοτιοανατολική γωνία της πλατείας Δημαρχείου και ανέθεσε στον γνωστό αρχιτέκτονα Ernst Ziller τη μελέτη οικοδόμησης διώροφου μεγάρου με υπόγειο. Επρόκειτο για το μεγαλύτερο Αθηναϊκό ιδιωτικό κτίριο της εποχής, του οποίου η ανέγερση κόστισε το υπέρογκο ποσό του 1.000.000 δραχμών. Αρχικά λειτούργησε ως ξενοδοχείο "Grand Hotel d’Αthenes". Το 1881-1887 στεγάστηκε εκεί το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών και αργότερα η Αθηναϊκή Λέσχη (1888-1894). Μεταξύ των ετών 1900-1973, στέγασε το κεντρικό Ταχυδρομείο των Αθηνών. Το κτίριο κηρύχθηκε το 1974 διατηρητέο και το 1979 μισθώθηκε από την Εθνική Τράπεζα.
Ζάππειο Μέγαρο 1874-1888
Το Ζάππειο μέγαρο οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1874-1888, χάρις σε κληροδότημα του πλουσίου ομογενούς στη Ρουμανία Ευαγγέλη Ζάππα. Τα αρχικά σχέδια εκπονήθησαν από τον Γάλλο αρχιτέκτονα François Boulanger, αλλά αναμορφώθηκαν από τον Δανό αρχιτέκτονα Theophil Hansen. Πρόκειται για ένα επιβλητικό ημικυκλικό νεοκλασικό κτίριο με πρόπυλο κορινθιακού ρυθμού, και κυκλικό περιστύλιο το οποίο εξαρχής προοριζόταν ως χώρος εκθέσεων σχετιζόμενων με την αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων.
Ξενοδοχείο "Μεγάλης Βρεττανίας" 1874
Το κτίριο στην πλατεία Ανακτόρων (Συντάγματος) που χτίστηκε το Ι842, από τον Αντώνιο Δημητρίου, με 90 δωμάτια, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Θεόφιλου Χάνσεν ήταν
η πρώτη μορφή του σημερινού ξενοδοχείου Μεγάλης Βρετανίας. Τριάντα
χρόνια μετά, το 1874, ο ξενοδόχος Σάββας Κέντρος με τον Ευστάθιο Λάμψα
αγόρασαν το μέγαρο Δημητρίου και με 1 υπέρογκο για την εποχή εκείνη
δάνειο 800.000 δραχμών το μετέτρεψαν στο Ξενοδοχείο Μεγάλης Βρεταννίας.
Με την άνευ προηγουμένου χλιδή του το ξενοδοχείο έγινε ένα από τα
εμβλήματα της πόλης των Αθηνών.
Ιλίου Μέλαθρον 1878-1880
Το τριώροφο μέγαρο της οδού Πανεπιστημίου που είναι γνωστό ως "Ιλίου Μέλαθρον", χτίστηκε μεταξύ των ετών 1878-1880, για τον ανασκαφέα της Τροίας και των Μυκηνών Ερρίκου Schliemann. Ήταν το πλουσιότερο μέχρι εκείνη την περίοδο ιδιωτικό κτίριο των Αθηνών και είναι το σημαντικότερο έργο του αρχιτέκτονα Ernst Ziller, εμπνευσμένο από την ιταλική νεοαναγεννησιακή αρχιτεκτονική (τοξοστοιχίες της πρόσοψης), και από τον αθηναϊκό νεοκλασικισμό (παραστάδες, αετώματα, φουρούσια. Το 1927 το μέγαρο πωλήθηκε στο Ελληνικό Δημόσιο, και στέγασε διαδοχικά το Συμβούλιο Επικρατείας (1929-1934) και τον Άρειο Πάγο (1934-1982). Το 1935 αφαιρέθηκαν τα αγάλματα αρχαίων θεών που υπήρχαν στη στέψη του κτιρίου. Από το 1984 στεγάζει τους θησαυρούς του Νομισματικού Μουσείου.
Το τριώροφο μέγαρο της οδού Πανεπιστημίου που είναι γνωστό ως "Ιλίου Μέλαθρον", χτίστηκε μεταξύ των ετών 1878-1880, για τον ανασκαφέα της Τροίας και των Μυκηνών Ερρίκου Schliemann. Ήταν το πλουσιότερο μέχρι εκείνη την περίοδο ιδιωτικό κτίριο των Αθηνών και είναι το σημαντικότερο έργο του αρχιτέκτονα Ernst Ziller, εμπνευσμένο από την ιταλική νεοαναγεννησιακή αρχιτεκτονική (τοξοστοιχίες της πρόσοψης), και από τον αθηναϊκό νεοκλασικισμό (παραστάδες, αετώματα, φουρούσια. Το 1927 το μέγαρο πωλήθηκε στο Ελληνικό Δημόσιο, και στέγασε διαδοχικά το Συμβούλιο Επικρατείας (1929-1934) και τον Άρειο Πάγο (1934-1982). Το 1935 αφαιρέθηκαν τα αγάλματα αρχαίων θεών που υπήρχαν στη στέψη του κτιρίου. Από το 1984 στεγάζει τους θησαυρούς του Νομισματικού Μουσείου.
Μέγαρο Σερπιέρη (Αγροτική Τράπεζα) 1880
Το νεοκλασικό αρχοντικό που στεγάζει σήμερα τα κεντρικά γραφεία της Αγροτικής Τράπεζας, χτίστηκε το 1880 – 1881 στη γωνία των οδών Πανεπιστημίου και Εδουάρδου Λω, ενώ στο υπόλοιπο οικόπεδο, διαμορφώθηκε εσωτερική αυλή με μεγάλο κήπο, με σχέδια του μηχανικού Αν. Θεοφιλά. Ιδιοκτήτης του ήταν ο Ιταλός μεταλλειολόγος και επιχειρηματίας Giovanni Baptista Serpieri, ιδρυτής της Γαλλικής Εταιρείας των Μεταλλίων του Λαυρίου. Στην απέναντι πλευρά της οδού παρατασσόταν η μνημειώδης "Αθηναϊκή Τριλογία" (Βιβλιοθήκη, Πανεπιστήμιο, Ακαδημία). Το μέγαρο αγοράστηκε το 1929 από τη νεοσύστατη τότε Αγροτική Τράπεζα Το μέγαρο ανακαινίστηκε κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Το νεοκλασικό αρχοντικό που στεγάζει σήμερα τα κεντρικά γραφεία της Αγροτικής Τράπεζας, χτίστηκε το 1880 – 1881 στη γωνία των οδών Πανεπιστημίου και Εδουάρδου Λω, ενώ στο υπόλοιπο οικόπεδο, διαμορφώθηκε εσωτερική αυλή με μεγάλο κήπο, με σχέδια του μηχανικού Αν. Θεοφιλά. Ιδιοκτήτης του ήταν ο Ιταλός μεταλλειολόγος και επιχειρηματίας Giovanni Baptista Serpieri, ιδρυτής της Γαλλικής Εταιρείας των Μεταλλίων του Λαυρίου. Στην απέναντι πλευρά της οδού παρατασσόταν η μνημειώδης "Αθηναϊκή Τριλογία" (Βιβλιοθήκη, Πανεπιστήμιο, Ακαδημία). Το μέγαρο αγοράστηκε το 1929 από τη νεοσύστατη τότε Αγροτική Τράπεζα Το μέγαρο ανακαινίστηκε κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Νοσοκομείο "Ευαγγελισμός" 1881-1884
Ο αρχικός πυρήνας του κτιριακού συγκροτήματος του Θεραπευτηρίου "Ευαγγελισμός" χτίστηκε τπ 1881-1884, με σχέδια του Αν. Θεοφιλά Το 1888 προστέθηκε το Α΄ Χειρουργείο. Το θεραπευτήριο ιδρύθηκε με πρωτοβουλία της βασίλισσας Όλγας, ενώ στην ανέγερση και στη συμπλήρωση των διαφόρων πτερύγων, συνεισέφεραν οικονομικά ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος ο Β', η Μονή Ασωμάτων (Πετράκη) και γνωστοί Έλληνες επιχειρηματίες όπως ο Ανδρέας Συγγρός, ο Γεώργιος Δρομοκαΐτης, ο Μ. Κοργιαλένιος, ο Δ. Θεοδωρίδης, κ.ά. Για πάνω από μισό αιώνα, παρέμεινε το μεγαλύτερο νοσοκομείο της πρωτεύουσας, δυνάμεως 425 κλινών.
Ο αρχικός πυρήνας του κτιριακού συγκροτήματος του Θεραπευτηρίου "Ευαγγελισμός" χτίστηκε τπ 1881-1884, με σχέδια του Αν. Θεοφιλά Το 1888 προστέθηκε το Α΄ Χειρουργείο. Το θεραπευτήριο ιδρύθηκε με πρωτοβουλία της βασίλισσας Όλγας, ενώ στην ανέγερση και στη συμπλήρωση των διαφόρων πτερύγων, συνεισέφεραν οικονομικά ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος ο Β', η Μονή Ασωμάτων (Πετράκη) και γνωστοί Έλληνες επιχειρηματίες όπως ο Ανδρέας Συγγρός, ο Γεώργιος Δρομοκαΐτης, ο Μ. Κοργιαλένιος, ο Δ. Θεοδωρίδης, κ.ά. Για πάνω από μισό αιώνα, παρέμεινε το μεγαλύτερο νοσοκομείο της πρωτεύουσας, δυνάμεως 425 κλινών.
Ξενοδοχείο «Hôtel d'Egypte» 1880-1890
Το ξενοδοχείο που βρίσκεται στη γωνία των οδών Σταδίου και Κοραή, χτίστηκε το 1880-89 Το 1890 καταγράφεται στον τουριστικό οδηγό Joanne ως ξενοδοχείο «Αίγυπτος» «Hôtel d'Egypte», Β' κατηγορίας.. Πρόκειται για ένα κομψό τριώροφο κτίριο με μια χαρακτηριστική τοξοστοιχία στα ανοίγματα του ισογείου και θεωρείται δείγμα του ώριμου νεοκλασικισμού
Το ξενοδοχείο που βρίσκεται στη γωνία των οδών Σταδίου και Κοραή, χτίστηκε το 1880-89 Το 1890 καταγράφεται στον τουριστικό οδηγό Joanne ως ξενοδοχείο «Αίγυπτος» «Hôtel d'Egypte», Β' κατηγορίας.. Πρόκειται για ένα κομψό τριώροφο κτίριο με μια χαρακτηριστική τοξοστοιχία στα ανοίγματα του ισογείου και θεωρείται δείγμα του ώριμου νεοκλασικισμού
Αθήνα 1881 εξάπλωση της πόλης μετά από 50 χρόνια ως πρωτεύουσας του κράτους
Προσάρτηση της Θεσσαλίας (1881)
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία και οι Μεγάλες Δυνάμεις οι οποίες το 1878
είχαν υπογράψει τη Συνθήκη του Βερολίνου, υπέγραψαν στις 24/5/1881 και
νέα σύμβαση με την οποία η Θεσσαλία και η περιοχή της Άρτας
παραχωρούνταν στην Ελλάδα. Ακολούθως η Ελλάδα και η Τουρκία υπέγραψαν
στις 20/6/1881 τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης, που καθόριζε επακριβώς
τα νέα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας.
Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας 1882-1899
Ήταν
ελληνική τράπεζα που λειτούργησε από το 1882 έως το 1899 με έδρα τον
Βόλο. Με την προσάρτηση της Θεσσαλίας και της Άρτας στην Ελλάδα το 1881 ιδρύθηκε η Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας το 1882 για να καλύψει την ανάγκη της οικονομικής ανάπτυξης των «Νέων Χωρών». Τα κεφάλαια για την ίδρυσή ήταν του τραπεζίτη Ανδρέα Συγγρού,
που ήταν και ο κύριος μέτοχος, και της Εθνικής Τράπεζας και άλλων
Ελλήνων και Γάλλων επενδυτών. Ήταν κι αυτή προνομιούχος, είχε δηλαδή το
δικαίωμα της έκδοσης και κυκλοφορίας χαρτονομίσματος στις «Νέες Χώρες». Η
έδρα της ήταν σε νεοκλασικό μέγαρο στο Βόλο, στο ισόγειο του οποίου
ήταν οι αίθουσες συναλλαγών Ίδρυσε 6 υποκαταστήματα: Άρτα, Λάρισα,
Τρίκαλα, Καλαμπάκα, Αλμυρό και Αθήνα. Δεν πρόλαβε να αναπτυχθεί γιατί υπέστη σημαντικές καταστροφές
κατά τη διάρκεια του πολέμου του 1897 με αποτέλεσμα να διακόψει τη
λειτουργία της. Αυτό κλόνισε την αξιοπιστία της και κατέρρευσε. Το 1899
και μετά τον θάνατο του Ανδρέα Συγγρού, απορροφήθηκε από την Εθνική
Τράπεζα της Ελλάδος.
Χαρίλαος Τρικούπης
O Χαρίλαος Τρικούπης (1832-1896) ήταν διπλωμάτης, πολιτικός και Πρωθυπουργός. Γεννήθηκε στο Ναύπλιο. Ήταν γιος του Σπυρίδωνα Τρικούπη επίσης πρωθυπουργού της Ελλάδας. Το 1862 εκλέχτηκε πληρεξούσιος της Β΄ Εθνικής Συνέλευσης της ελληνικής παροικίας του Λονδίνου και αποσυρθέντος του πατέρα του ανέλαβε ως επιτετραμμένος της πρεσβείας μας στο Λονδίνο.
Ο
Τρικούπης κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας από το 1875 έως το
1895, παίρνοντας τη θέση του πρωθυπουργού 7 συνολικά φορές και
κυβέρνησε τη χώρα για σχεδόν 11 χρόνια από τα 20 αυτής της περιόδου [1875-1895]. Για τη χρηματοδότηση των έργων του αλλά και την εξόφληση παλιών χρεών της Ελλάδας πήρε πέντε μεγάλα δάνεια 560 εκατομμυρίων δραχμών {ως εξής: 1880 - 120 εκ., 1884 - 100 εκ., 1887 - 185 εκ., 1888 - 30 εκ., 1889 - 125 εκ.} και έβαλε φόρους στον καπνό και το κρασί.
(ομόλογα δανείων για την κάλυψη και την εξυπηρέτηση τρεχουσών δημοσίων δαπανών)
Το
1893 στην τελευταία του κυβέρνηση δεν μπόρεσε να αντεπεξέλθει στις
οικονομικές υποχρεώσεις που είχε δημιουργήσει έναντι των ξένων δανειστών
με συνέπεια να επέλθει η πτώχευση της Ελλάδας με την ιστορική φράση του
‘’δυστυχώς επτωχεύσαμεν’’.
Έργα του:
Απαίτησε από το βασιλιά Γεώργιο Α΄ και τον δέσμευσε να διορίζει
πρωθυπουργούς μόνο εκείνους που είχαν την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας
της Βουλής {Αρχή της δεδηλωμένης - 1875}. Κατάργησε το φόρο της δεκάτης στα δημητριακά προϊόντα, μείωσε τη στρατιωτική θητεία σε 1 έτος, αντί 3 που ήταν ως τότε. Αναδιοργάνωσε την αστυνομία, την αγροφυλακή και τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, Θέσπισε νόμους για τα προσόντα, την μονιμότητα και την προαγωγή των δημοσίων υπαλλήλων. Έδωσε ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη της παιδείας, μείωσε τον αριθμό των βουλευτών από 240 σε 150.
Αποφάσισε την αποξήρανση της λίμνης Κωπαΐδας.
Κατασκεύασε σιδηροδρομικό δίκτυο. Ενώ το 1882 υπήρχαν σε λειτουργία μόνο 9 περίπου χιλιόμετρα σιδηροδρομικής γραμμής που συνέδεαν την Αθήνα (Θησείο) με τον Πειραιά, το 1893 λειτουργούσαν 914 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών (πλάτους 1 μέτρου) και άλλα 490 χιλιόμετρα ήταν υπό κατασκευή.
Για την κατασκευή του σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου και της Θεσσαλίας λήφθηκαν τρία δάνεια
Η διάνοιξη της Διώρυγας της Κορίνθου που εγκαινίαστηκε στις 25/7/1893 ήταν επίτευγμα του Τρικούπη
(Για την κάλυψη του κόστους κατασκευής της διώρυγας εκτός από τα κεφάλαιά της, 5 εκατομμυρίων γαλλικών φράγκων, η Εταιρεία Διώρυγας Κορίνθου πήρε και ομολογιακό δάνειο 23 εκατομμυρίων φράγκων.)
Επίσης ο Τρικούπης ενίσχυσε το Βασιλικό (πολεμικό) Ναυτικό αγοράζοντας το 1889 από Γαλλικά ναυπηγεία, με κόστος 26 εκατομμύρια δραχμές τρία μεγάλα πλοία, τα θωρηκτά Ύδρα, Σπέτσαι και Ψαρά.
Για τη χρηματοδότηση των εξοπλισμών αναγκάστηκε να πάρει και 6ο δάνειο το 1890: 45 εκατομμυρίων δρχ. Μετά την αδυναμία από το 1893 αποπληρωμής των δόσεων όλων αυτών των δανείων η χώρα αναγκάστηκε να τεθεί από το 1898 σε Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, αφού όλες οι υποχρεώσεις της από τα παλιά δάνεια καλύφθηκαν από ένα νέο δάνειο σε χρυσό ύψους 150 εκατομμυρίων χρυσών φράγκων
με την κοινή εγγύηση των 3 Μεγάλων Δυνάμεων (Γαλλίας, Μεγάλης
Βρεττανίας και Ρωσίας) και για την εξόφληση των δόσεων αυτού του δανείου
η
χώρα εκχώρησε στους δανειστές της : τις προσόδους από όλα τα μονοπώλια,
(καπνού, άλατος, πετρελαίου, κλπ), και από τα τέλη χαρτοσήμου και τους
δασμούς του τελωνείου Πειραιά.
{ Εργασία του μαθητή της Στ΄τάξης Θανάση Β.}
Εθνική Βιβλιοθήκη 1887-1902
Το
μέγαρο της Εθνικής Βιβλιοθήκης οικοδομήθηκε χάρις σε δωρεές των
ομογενών επιχειρηματιών αδελφών Βαλλιάνου, με σχέδια του αρχιτέκτονα
Theophil Hansen. Θεμελιώθηκε το 1887 και ολοκληρώθηκε το 1902. Το κτίριο
είναι δωρικού ρυθμού, συνδυαζόμενο με αναγεννησιακού ύφους κλίμακες,
και κατασκευάστηκε με πεντελικό μάρμαρο.
Δημοτικό Θέατρο Αθηνών 1887-1888
Το 1887 ο
ευεργέτης Ανδρέας Συγγρός προσφέρθηκε να ανεγείρει πλήρως το Δημοτικό
Θέατρο Αθηνών με σχέδια Ερν. Τσίλερ, χωρητικότητας 1500 θέσεων με τον
όρο το ισόγειο να στεγάζει καταστήματά του και στον πρώτο όροφο να
στεγαστεί η Τράπεζα του Συγγρού. Εξ'αιτίας αυτού η σκηνή είχε μόλις 12.5
μέτρα βάθος, και οι βοηθητικοί χώροι ήταν ελάχιστοι. Είχε όμως καλή
ακουστική και καλές συνθήκες θέας.
Το 1939 κατεδαφίστηκε το Δημοτικό Θέατρο Αθηνών για να μεγαλώσει η πλατεία Δημαρχείου.
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά 1887-1895
Η κατασκευή του έγινε από το 1887 ως το 1895
με σχέδια του αρχιτέκτονα Ι. Λαζαρίμου. Έχει ορθογώνιο σχήμα, με
διαστάσεις 34μ.Χ45 μ. Το πρόπυλο της εισόδου του αποτελείται από
τέσσερεις κορινθιακούς κίονες και αέτωμα. Στη στέγη του κτιρίου υπάρχει
δώμα με στέγη, η οποία έχει κι αυτή αέτωμα. Στο εσωτερικό, η πεταλόσχημη
αίθουσα κοινού, με πλατεία, θεωρεία και εξώστες σε τέσσερα επίπεδα,
χωράει 1.300 θεατές. Έχει άνετα καμαρίνια και ένα πολυτελές καθιστικό. Η
σκηνή του θεάτρου: έχει διαστάσεις 20μ.Χ14 μ., διαθέτει προσκήνιο και
χώρο ορχήστρας. Γύρω από το πέταλο της αίθουσας βρίσκεται διώροφο
φουαγιέ.
Εθνικό Θέατρο 1891-1901
Το Εθνικό (τότε Βασιλικό) Θέατρο, προήλθε από πρωτοβουλία του Γεωργίου Α', και οικονομικές συνεισφορές του ιδίου αλλά και Ελλήνων ομογενών, όπως ο Στέφανος Ράλλης, ο Μ. Κοργιαλένιος, ο Ευγένιος Ευγενίδης. Το μεγαλοπρεπές εκλεκτικιστικό κτίριο της οδού Αγίου Κωνσταντίνου χτίστηκε μεταξύ των ετών 1891-1901, με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller, στο πνεύμα του Γερμανικού νεομπαρόκ Το κτίριο υπέστη πολλές διασκευές στη διάρκεια του 20ού αιώνα, όπου αφαιρέθηκαν τα έξι αρχαία αγάλματα που υπήρχαν στη στέψη του. Το 1961-1963 επεκτάθηκε, με σχέδια του αρχιτέκτονα Βασ. Δούρου, ενώ πρόσφατα ξεκίνησε μια ακόμη εκτεταμένη ανακαίνιση του.
Το Εθνικό (τότε Βασιλικό) Θέατρο, προήλθε από πρωτοβουλία του Γεωργίου Α', και οικονομικές συνεισφορές του ιδίου αλλά και Ελλήνων ομογενών, όπως ο Στέφανος Ράλλης, ο Μ. Κοργιαλένιος, ο Ευγένιος Ευγενίδης. Το μεγαλοπρεπές εκλεκτικιστικό κτίριο της οδού Αγίου Κωνσταντίνου χτίστηκε μεταξύ των ετών 1891-1901, με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller, στο πνεύμα του Γερμανικού νεομπαρόκ Το κτίριο υπέστη πολλές διασκευές στη διάρκεια του 20ού αιώνα, όπου αφαιρέθηκαν τα έξι αρχαία αγάλματα που υπήρχαν στη στέψη του. Το 1961-1963 επεκτάθηκε, με σχέδια του αρχιτέκτονα Βασ. Δούρου, ενώ πρόσφατα ξεκίνησε μια ακόμη εκτεταμένη ανακαίνιση του.
Νέα Ανάκτορα - Προεδρικό Μέγαρο της Ηρώδου Αττικού 1891-1897
Το
Προεδρικό Μέγαρο άρχισε να κτίζεται με δαπάνη του Ελληνικού Δημοσίου το
1891 και τελείωσε το 1897, ως ανάκτορο του διαδόχου (τότε) Κωνσταντίνου,
με σχέδια
του αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Μοιάζει με τις μεγαλοαστικές αθηναϊκές
κατοικίες της εποχής, παρά με τα μεγαλοπρεπή ανάκτορα της Ευρώπης. Είναι
ένα τριώροφο νεοκλασικό κτίριο, με λιτή και αυστηρή συμμετρική πρόσοψη,
πλαισιωμένο από δύο πτέρυγες, με μοναδική προεξοχή το πρόπυλο ιωνικού
ρυθμού στην είσοδο, προς την οδό Ηρώδου Αττικού. Όταν το 1909 πυρκαγιά
κατέστρεψε ένα μεγάλο μέρος των Παλαιών Ανακτόρων (σημερινής Βουλής), το
ανάκτορο της Ηρώδου Αττικού χρησιμοποιήθηκε προσωρινά και ως έδρα του
βασιλιά Γεώργιου Α'. Μετά τη δολοφονία του τελευταίου και την διαδοχή
του από τον Κωνσταντίνο Α' το 1913, μετατράπηκε και επισήμως σε βασιλικά
ανάκτορα ("Νέα Ανάκτορα"). Με την εγκαθίδρυση της 1ηςδημοκρατίας
το 1924, το κτίριο χρησιμοποιήθηκε ως έδρα του Προέδρου της Δημοκρατίας
("Κυβερνείο") μέχρι το 1935, οπότε με την «παλινόρθωση» οι βασιλείς
εγκαταστάθηκαν και πάλι στην Ηρώδου Αττικού.
Μετά τη μεταπολίτευση του 1974. και την οριστική εγκαθίδρυση της δημοκρατίας, είναι πλέον το Προεδρικό Μέγαρο.
Προσθήκες έγιναν: το 1909 η μονώροφη αίθουσα χορού προς βορρά, (η
σημερινή αίθουσα διαπιστευτηρίων) και το 1960 η αίθουσα δεξιώσεων.
Ξενοδοχεία "Μπάγκειον" και "Μέγας Αλέξανδρος" 1889-1894
Τα τετραώροφα δίδυμα ξενοδοχεία "Μπάγκειον" και "Μέγας Αλέξανδρος"που δεσπόζουν στην πλατεία Ομονοίας, χτίστηκαν το 1889-1894, με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Η ανέγερσή τους εγκαινίασε, μια νέα εποχή για τα λαικά αθηναϊκά ξενοδοχεία, από πλευράς μεγέθους, εσωτερικής διάταξης και εξωτερικής μορφής. Στο σημείο που χτίστηκε το Μπάγκειον υπήρχε οικία, στην οποία διέμενε η οικογένεια του Χαρίλαου Τρικούπη, μέχρι το 1883. Σε αντίθεση με τα άλλα ξενοδοχεία της Ομόνοιας, που παρήκμασαν μεταπολεμικά, το "Μπάγκειον" λειτουργούσε μέχρι το 1969 (ως Γ' κατηγορίας). Πρόσφατα ανακαινίστηκαν.
Τα τετραώροφα δίδυμα ξενοδοχεία "Μπάγκειον" και "Μέγας Αλέξανδρος"που δεσπόζουν στην πλατεία Ομονοίας, χτίστηκαν το 1889-1894, με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Η ανέγερσή τους εγκαινίασε, μια νέα εποχή για τα λαικά αθηναϊκά ξενοδοχεία, από πλευράς μεγέθους, εσωτερικής διάταξης και εξωτερικής μορφής. Στο σημείο που χτίστηκε το Μπάγκειον υπήρχε οικία, στην οποία διέμενε η οικογένεια του Χαρίλαου Τρικούπη, μέχρι το 1883. Σε αντίθεση με τα άλλα ξενοδοχεία της Ομόνοιας, που παρήκμασαν μεταπολεμικά, το "Μπάγκειον" λειτουργούσε μέχρι το 1969 (ως Γ' κατηγορίας). Πρόσφατα ανακαινίστηκαν.
Παναθηναϊκό Στάδιο 1894-1896
Το αρχαίο Στάδιο των Αθηνών διαμορφώθηκε ήδη από τον 4ο π.Χ. αιώνα, αλλά έλαβε την τελική του μορφή (το σχήμα πετάλου με την προσθήκη σφενδόνης και με τις μαρμάρινες κερκίδες των θεατών) κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα, από τον Ηρώδη τον Αττικό. Με την πάροδο των αιώνων, ο χώρος εγκαταλείφθηκε, ενώ μέγα τμήμα των υλικών του αφαιρέθηκε για να χρησιμοποιηθεί σε άλλες χρήσεις. Όταν αποφασίστηκε το 1894 η τέλεση των πρώτων στα νεότερα χρόνια διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα για το 1896. η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων απέβλεψε στην αναβίωση του Σταδίου με μερική έστω αναμαρμάρωση του αρχαίου Σταδίου.
Το αρχαίο Στάδιο των Αθηνών διαμορφώθηκε ήδη από τον 4ο π.Χ. αιώνα, αλλά έλαβε την τελική του μορφή (το σχήμα πετάλου με την προσθήκη σφενδόνης και με τις μαρμάρινες κερκίδες των θεατών) κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα, από τον Ηρώδη τον Αττικό. Με την πάροδο των αιώνων, ο χώρος εγκαταλείφθηκε, ενώ μέγα τμήμα των υλικών του αφαιρέθηκε για να χρησιμοποιηθεί σε άλλες χρήσεις. Όταν αποφασίστηκε το 1894 η τέλεση των πρώτων στα νεότερα χρόνια διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα για το 1896. η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων απέβλεψε στην αναβίωση του Σταδίου με μερική έστω αναμαρμάρωση του αρχαίου Σταδίου.
Τη
μελέτη έκανε ο αρχιτέκτονας Αν. Μεταξάς, βασιζόμενος στην υπάρχουσα
θεμελίωση και τα ευρήματα των ανασκαφών Το κόστος καλύφθηκε από δωρεά
του Γεωργίου Αβέρωφ, ενώ το συνολικό έργο αποπερατώθηκε το 1900.
Η 1η Πολυκατοικία της Αθήνας «Πεσμαζόγλου» 1900
Το επιβλητικό τετραώροφο μέγαρο εκλεκτικιστικού ρυθμού επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, και Ηρώδου Αττικού, οικοδομήθηκε στα 1900, με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Ανήκε στον Ι. Πεσμαζόγλου και η πολυκατοικία χτίστηκε για εκμετάλλευση, δηλαδή ενοικίαση πολυτελών διαμερισμάτων σε ξένους εγκατεστημένους πρόσκαιρα στην Αθήνα.
Ξενοδοχείο 'Ακταίον' 1903
Το
ξενοδοχείο Ακταίο στο Παλ. Φάληρο του τραπεζίτη Ι. Πεσμαζόγλου κτίστηκε
το 1903 με σχέδιο του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ, κατά τα πρότυπα των
«Palace» των ευρωπαϊκών λουτροπόλεων. Ήταν ένα από τα πιο εντυπωσιακά
κτίρια της εποχής, με 160 υπνοδωμάτια και μεγάλες πολυτελέστατες
αίθουσες υποδοχής και δεξιώσεων. Για την ανέγερση, την εσωτερική
διακόσμηση και τον εξοπλισμό του δαπανήθηκε το τεράστιο για την εποχή
ποσό των 2.000.000 δραχμών. Υπήρξε για αρκετά χρόνια το επίκεντρο της
κοσμικής ζωής της Αθήνας και του Πειραιά. Εκεί δίνονταν επίσημοι χοροί
όλο τον χρόνο. Στη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου εγκαταλείφθηκε,
για να ακολουθήσει μετά η κατεδάφισή του.
Σχολή Ευελπίδων 1900-1904
Το κτιριακό συγκρότημα της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων χτίστηκε μεταξύ των ετών 1900-1904, σε ερημική τότε τοποθεσία, στα ανατολικά του Πεδίου του Άρεως, με δωρεά του Γεωργίου Αβέρωφ και με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Με την μεταφορά της Σχολής στα νέα της κτίρια στη Βάρη, το συγκρότημα ανακαινίστηκε, το 1983-1985, και λειτουργεί ως χώρος δικαστηρίων {Πρωτοδικείο Αθηνών} εκτός από το δυτικό κτίριο, το "Αβερώφειο", που στεγάζει τη Σχολή Εθνικής Αμύνης.
Το κτιριακό συγκρότημα της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων χτίστηκε μεταξύ των ετών 1900-1904, σε ερημική τότε τοποθεσία, στα ανατολικά του Πεδίου του Άρεως, με δωρεά του Γεωργίου Αβέρωφ και με σχέδια του αρχιτέκτονα Ernst Ziller. Με την μεταφορά της Σχολής στα νέα της κτίρια στη Βάρη, το συγκρότημα ανακαινίστηκε, το 1983-1985, και λειτουργεί ως χώρος δικαστηρίων {Πρωτοδικείο Αθηνών} εκτός από το δυτικό κτίριο, το "Αβερώφειο", που στεγάζει τη Σχολή Εθνικής Αμύνης.
Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι {ΣΕΚ} 1900-1909
Το δίκτυο «διεθνούς» γραμμής (πλάτους 1,44μ.), με διαδρομή Πειραιάς-Αθήνα-Σχηματάρι-Θήβα -Λειβαδιά-Λιανοκλάδι-Δομοκός-Φάρσαλα-Λάρισα-Παπαπούλι κατασκευάστηκε από το 1900 ως το 1909 και είχε μήκος γραμμής 400 χιλιόμετρα, και 2 διακλαδώσεις: Σχηματάρι-Χαλκίδα και Λιανοκλάδι-Λαμία-Στυλίδα
με μήκος 22 χιλιόμετρα η κάθε μία. Αυτή η γραμμή χαράχθηκε για να
ενωθεί σιδηροδρομικώς η Αθήνα με την Ευρώπη όταν οι περιστάσεις
επέτρεπαν να γίνει και το κομμάτι της γραμμής (σύνορα) Παπαπούλι-Πλατύ μήκους 89 χιλιομέτρων όπου θα συναντούσε έξω από Θεσσαλονίκη γραμμή που ήδη υπήρχε από το 1893.
Η γραμμή Παπαπούλι-Πλατύ
τελείωσε το 1916 αλλά σ'αυτή κινούνταν μόνο στρατιωτικά τρένα εξαιτίας
των συγκρούσεων του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου. Η 1η επιβατική αμαξοστοιχία, "Αθήνα-Θεσσαλονίκη", ταξίδεψε το Μάρτη του 1918 και η 1η διεθνής αμαξοστοιχία, "Παρίσι-Αθήνα" η “Simplon Orient Express”, έφθασε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1920 με διακλάδωση βαγονιών της από το Βελιγράδι. Από το 1930 ως το 1962 ταξίδευε η “Arlberg Orient Express” στη διαδρομή "Αθήνα-Θεσ/νίκη-Βελιγράδι-Βουδαπέστη-Βιέννη-Ζυρίχη-Παρίσι-Λονδίνο" με εξαίρεση τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1939-1945).
"Οδοντωτός" και το "Τρενάκι του Πηλίου" 1895-1903
Την ίδια εποχή κατασκευάστηκαν και 2 μικρές «τουριστικές» γραμμές : 1η. Από τους ΣΠΑΠ τον Μάρτιο 1896 ο οδοντωτός και ατμοκίνητος σιδηρόδρομος Διακοφτό - Καλάβρυτα με μήκος γραμμής 22 χιλιόμετρα και πλάτος γραμμής 0,75 μέτρα και 2η. Από τους «Σιδηρόδρομους Θεσσαλίας» από το 1895 ως το 1903 το τρενάκι του Πηλίου με μήκος γραμμής 29 χιλιόμετρα και πλάτος γραμμής μόλις 0,60 μέτρα από το Βόλο στα χωριά του Πηλίου: Άνω Λεχώνια και Μηλιές.
Η κατασκευή δικτύων συδηροδρόμων στη Βαλκανική
Εξωτερική πολιτική της Ελλάδας τον 19ο αιώνα
H
εξωτερική πολιτική της Eλλάδας κατά το 19ο αιώνα είχε να αντιμετωπίσει
μια πολυσύνθετη διεθνή πραγματικότητα, η οποία άλλαζε με ρυθμούς και με
τρόπους που η μικρή Eλλάδα δεν ήταν δυνατόν να παρακολουθήσει πάντα.
Πολύ περισσότερο δεν μπορούσε να τη διαμορφώσει κατά τις επιθυμίες ή τα
συμφέροντά της. Συνήθως αναγκαζόταν να υποκύψει στα σχέδια και τις
επιλογές των Μεγάλων Δυνάμεων. Στην ελληνική πολιτική ζωή το 19ο αιώνα η
εξωτερική πολιτική αποτελούσε τον κύριο παράγοντα διαμόρφωσης της
εσωτερικής πολιτικής. Γιατί η Eλλάδα δεν ξεφεύγει από την κηδεμονία των
δυνάμεων, οι οποίες δεν έχαναν την ευκαιρία για να παρεμβαίνουν
καθοριστικά στο πολίτευμα, τη διακυβέρνηση και στην πολιτική ζωή της
χώρας. Το νέο κράτος περικλείει στο έδαφός του μέρος μόνο των
επαναστατημένων του 1821 και φιλοξενεί πολύ μικρότερο τμήμα των
ελληνορθόδοξων πληθυσμών εν γένει. O αλυτρωτισμός αποτελούσε τον κεντρικό πολιτικό άξονα του νέου κράτους και η απελευθέρωση των αλύτρωτων αδελφών εκλαμβανόταν ως "φυσική επιταγή" και θρησκευτική υποχρέωση,
ενώ τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής κινητοποιούσαν συχνά πολύ κόσμο,
ο οποίος δραστηριοποιούνταν υπέρ μιας έστω και ανέφικτης επεκτατικής
πολιτικής. Τέλος, η εξωτερική πολιτική ήταν η λυδία λίθος για το θρόνο
και τους πολιτικούς· μπορούσε να νομιμοποιήσει πρόσωπα, θεσμούς,
ιδεολογίες και πρακτικές.{Εργασία της μαθήτριας της Στ΄τάξης Χριστίνας Τσ.}
Αρκάδι 1866
Πέντε
πλοία εφοδιάζουν με όπλα και πυρομαχικά την Κρήτη, τις ασέληνες νύκτες,
κάτω από μύριους κινδύνους και κυνηγητά από τον Τουρκικό στόλο. Η
επαναστατική συνέλευση στις 21/8/1866 από τα Σφακιά καλεί τον Κρητικό
λαό σε ένοπλη δράση. Το Σεπτέμβριο του 1866 στρατός 55.000
Τουρκοαιγυπτίων βρίσκεται στο νησί. Οι επαναστάτες με δυσκολία μαζεύουν
20.000 άντρες. Το μοναστήρι του Αρκαδιού είναι η έδρα της επαναστατικής
επιτροπής Ρεθύμνου, ο Πασάς το μαθαίνει, και αιφνιδιαστικά στις 8
Νοεμβρίου το κυκλώνει με 15.000 στρατό, ενώ μέσα βρίσκονται 670
γυναικόπαιδα και 300 επαναστάτες. Τη δεύτερη μέρα της πολιορκίας οι
Τούρκοι με την βοήθεια ενός τεράστιου πυροβόλου που έφεραν από το
Ρέθυμνο, κατάφεραν να ρίξουν την πύλη και να εισβάλουν στο μοναστήρι. Η
μάχη γίνεται σώμα με σώμα. Οι υπερασπιστές πέφτουν ο ένας μετά τον άλλο,
ο ηγούμενος βάζει φωτιά στην πυριτιδαποθήκη και το Μοναστήρι γίνεται αιώνιο σύμβολο της ελευθερίας. Από τις χίλιες ψυχές μόνο 114 επέζησαν.
Το ατμόπλοιο Αρκάδι ήταν
ελαφρύ ταχύπλοο καταδρομικό, που αγοράστηκε από ναυπηγείο της Αμερικής
με χρήματα των Ελλήνων του Λονδίνου για την κάλυψη των αναγκών της Κρητικής Επανάστασης του 1866-1869
και πραγματοποίησε 26 θρυλικές αποστολές – μεταφορές πολεμικών εφοδίων
στους επαναστατημένους. Όμως η Ένωση με την Ελλάδα δεν πραγματοποιείται,
αλλά ο Σουλτάνος υποχρεώνεται από τις Μεγάλες Δυνάμεις να υπογράψει το
1868 "φιρμάνι" με το ο οποίο θεσπίζεται ο Οργανικός Νόμος της Κρήτης
σαν ένα είδος τοπικού συντάγματος που προέβλεπε τη συμμετοχή και των
χριστιανών του νησιού στη διοίκησή του, στη σύνθεση των τοπικών
δικαστηρίων, την ισοτιμία ελληνικής και τουρκικής γλώσσας.
Συνέδριο Βερολίνου 1878
ΚΡΗΤΗ επανάσταση του 1897
{από την εργασία του μαθητή της Στ΄τάξης Κοσμά Γ. Παπαδόπουλου}
ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 (6 Απριλίου ως 8 Μαϊου)
Μάχη στη Μελούνα (πάνω) 11/4/1897 Μάχη στα Φάρσαλα (κάτω) 23/4/1897Μάχη στο Ριζόμαλο (πάνω) 24/4/1897 Μάχη στο Βελεστίνο (κάτω) 27 ως 30/4/1897Μάχη στο Δομοκό στις 5/5/1897, οι τούρκοι σπάνε το μέτωπο, ο στρατός υποχωρεί στο όρος Όθρυςκαι όλη η πεδιάδα της Θεσσαλίας πέφτει στα χέρια των τούρκων.Τον πόλεμο αυτό κήρυξε η Τουρκία με αφορμή τη βοήθεια που έδωσε η Ελλάδα στην επαναστατημένη Κρήτη, στέλνοντας τα θωρηκτά "Ύδρα" και "Ψαρά" και εκστρατευτικό σώμα 1500 στρατιωτών με διοικητή το συνταγματάρχη
Τιμολέοντα Βάσο ο οποίος αποβιβάστηκε στην Κρήτη, κατέλαβε το βόρειο
τμήμα της (που φαίνεται στο χάρτη) και δήλωσε στους ναυάρχους των στόλων
των 6 Μεγάλων Δυνάμεων που κύκλωσαν το νησί ότι καταλαμβάνει την Κρήτη
"εν ονόματι του Βασιλέως των Ελλήνων". Οι Μεγάλες Δυνάμεις ξεκαθάρισαν
πως δεν θα επιτρέψουν καμιά εδαφική μεταβολή και έτσι ενθάρρυναν το
σουλτάνο να επιτεθεί στις 6/4/1897. Οι ελληνικές δυνάμεις γνώρισαν ήττα
και υποχώρησαν. Στη Λαμία υπογράφτηκε η ανακωχή. Η Ελλάδα σώθηκε από την
καταστροφή μόνο χάρη στην επέμβαση των ξένων, της Μ. Βρετανίας, της
Γαλλίας και της Ρωσίας, που απαίτησαν από το σουλτάνο να αποσύρει το
στρατό του από τη Θεσσαλία. Αυτός ζήτησε πολεμική αποζημίωση 92 εκατομμυρίων χρυσών φράγκων και μικρές αλλαγές στη μεθοριακή γραμμή σε μερικά σημεία των συνόρων. Οι Μεγάλες Δυνάμεις δάνεισαν στην Ελλάδα το ποσό της αποζημίωσης που ζητούσε ο σουλτάνος, αλλά το τίμημα της χάρης αυτής ήταν η ίδρυση της Διεθνούς Οικονομικής Επιτροπής (ΔΟΕ),
που θα επέβλεπε την αποπληρωμή όλων των χρεών της Ελλάδας στους ξένους
δανειστές. Με τη συνθήκη τις Κωσταντινούπολης (22/11/1897) ο σουλτάνος
επιστρέφει τη Θεσσαλία στην Ελλάδα. Αντίβαρο στις ζημίες του πολέμου να
λογαριάσουμε και το κέρδος: πως το 1898 οι Μεγάλες Δυνάμεις υποχρέωσαν το σουλτάνο να ιδρύσει στο νησί ημιαυτόνομη ηγεμονία την "Κρητική Πολιτεία" με Ύπατο Αρμοστή ή Ηγεμόνα τον Πρίγκηπα Γεώργιο δευτερότοκο γιό του Γεωργίου Α΄.
Η Κρητική Πολιτεία (1898-1913) είχε δικά της: σημαία, έμβλημα, νόμισμα, χαρτονόμισμα που εξέδιδε η Τράπεζα Κρήτης, δική της τοπική Κυβέρνηση (φωτοφραφία κάτω αριστερά) και τοπικό Κοινοβούλιο από Έλληνες και τουρκοκρητικούς, δικό της Σύνταγμα, δική της χωροφυλακή και δικό της ηγεμόνα με έδρα τα Χανιά (φωτογραφία κάτω δεξιά από την άφιξη του Γεωργίου στην Κρήτη το 1898). Δεν είχε Πρεσβείες στο εξωτερικό γιατί την εκπροσωπούσε ο σουλτάνος, ούτε δικό της στρατό γιατί ήταν υπό την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων. Η επίσημη Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα έγινε στις 1 Δεκεμβρίου 1913.
Μακεδονικός Αγώνας (βίντεο 1ο εκπαιδευτικής τηλεόρασης)
1904-1908 (βίντεο 2ο εκπαιδευτικής τηλεόρασης)
Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα (εκθετήριο φωτογραφιών)
Β΄ Αναθεωρητική Βουλή 1910 και το Σύνταγμα του 1911
Μετά
από το κίνημα του 1909, η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου επέλεξε τη
συγκρότηση της Β΄ Αναθεωρητικής Βουλής που εκλέχτηκε από τις
βουλευτικές εκλογές της 6ης/11/1910 (και όχι Συντακτικής Βουλής), αλλά με σκοπό ριζικές συνταγματικές μεταρρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό των εξής θεσμών: αναβάθμιση
της Βουλής, καθιέρωση νέων βουλευτικών ασυμβίβαστων, ίδρυση ειδικού
δικαστηρίου για τον έλεγχο του κύρους των εκλογών, μονιμότητα δημοσίων
υπαλλήλων, ενίσχυση των εγγυήσεων της δικαστικής ανεξαρτησίας,
απλούστευση νομοθετικής και αναθεωρητικής διαδικασίας, διευκόλυνση της
αναγκαστικής απαλλοτρίωσης αλλά με προσδιορισμό της αποζημίωσης από τη
δικαιοσύνη, καθολική στρατιωτική θητεία, υποχρεωτική δωρεάν στοιχειώδης
εκπαίδευση, αναγνώριση επίσημης γλώσσας του κράτους.
Θωρηκτό Αβέρωφ 1911
Η
Ελληνική κυβέρνηση δαπάνησε 23.650.000 δρχ. για την απόκτηση του. Τα
8.000.000 δρχ. προέρχονταν από την κληρονομιά του Γεωργίου Αβέρωφ, που
παραχώρησε στο Ταμείο Εθνικού Στόλου με τη διαθήκη του το 1899. Η οριστική σύμβαση της αγοράς του θωρηκτού "Γ. Αβέρωφ" επικυρώθηκε στις 30/11/1909.
Το
10.200 τόνων θωρακισμένο εύδρομο είχε ιταλικές μηχανές 19.000 ίππων, 22
γαλλικούς λέβητες, γερμανικές γεννήτριες και αγγλικά πυροβόλα οκτώ των
190 και και τέσσερα των 234 χιλιοστών τύπου ARMSTRONG. Η μέγιστη
ταχύτητα που ανέπτυσσε το Θωρηκτό ήταν 23 κόμβοι. Το «Γ. Αβέρωφ» καθελκύστηκε στις 12/3/1910 και την 11/9/1911 κατέπλευσε στο Φάληρο, όπου το υποδέχτηκαν οι Έλληνες με μεγάλο ενθουσιασμό.
Από το Κίνημα στο ΓΟΥΔΙ το 1909 ως τον Α΄Βαλκανικό Πόλεμο
(4 βίντεο του National Geographic)
Το κίνημα των Νεοτούρκων 1908 - Το κίνημα στο Γουδί 1909 - Βενιζέλος - Βαλκανική Συμμαχία - Κήρυξη Α΄ Βαλκανικού Πολέμου Μάχες Σαρανταπόρου & Γιαννιτσών - Απελευθέρωση Θεσσαλονίκης και Νησιών Αιγαίου
Ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου – Απελευθέρωση των Ιωαννίνων – Δολοφονία Γεωργίου Α΄
Β΄Βαλκανικός Πόλεμος - Συνθήκες Λονδίνου και Βουκουρεστίου
Χάρτης της Ελλάδας στο τέλος της εποχής του Γεωργίου Α΄
Την Ελλάδα κυβέρνησαν ως Πρωθυπουργοί
της κατά την εποχή του Γεωργίου Α΄ οι 20 πολιτικοί αρχηγοί που
εικονίζονται παραπάνω και οι οποίοι διαμόρφωσαν την πορεία της αυτή την
περίοδο του μισού αιώνα.
Ο
συνολικός χρόνος που κυβέρνησε την Ελλάδα ο καθένας από τους παραπάνω
πολιτικούς αυτή την ιστορική περίοδο μισού αιώνα φαίνεται στο παρακάτω
διάγραμμα.
ο Γεώργιος Α΄ το τελευταίο έτος της ζωής του και η σύζυγός του Όλγα.
http://2dim-ag-athan.dra.sch.gr/autosch/joomla15/index.php?option=com_content&view=article&id=102:-1863-1913&catid=55:2011-12-21-12-01-34&Itemid=27
1. Ο Γεώργιος νεαρός, με τον πατέρα του, βασιλιά Χριστιανό Θ' της Δανίας, και τις αδελφές του, Ντάγκμαρ και Αλεξάνδρα. (1860;)
2. Εφηβικό πορτρέτο του μελλοντικού βασιλιά της Ελλάδος.
3. Ο πρίγκιπας Γουλιέλμος της Δανίας ήταν μόλις 17 ετών όταν έγινε ο βασιλιάς της Ελλάδος, με το όνομα Γεώργιος Α'. Αυτή είναι μια από τις πρώτες του φωτογραφίες στην Ελλάδα.
4. Ο Γεώργιος Α της Ελλάδος την χρονιά της στέψης του.
5. Επίσημο πορτρέτο του μονάρχη, κατά τα πρώτα έτη της βασιλείας του.
6. Οικογενειακή φωτογραφία της δανέζικης βασιλικής οικογένειας. Τρίτος, στην πρώτη σειρά, ο βασιλιάς Γεώργιος και μπροστά του η σύζυγός του, βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων.
7. Ο νεαρότατος βασιλιάς των Ελλήνων με παραδοσιακή ελληνική ενδυμασία.
8. Πλησιάζοντας στα 30 του, ο Γεώργιος άφησε το χαρακτηριστικό μυτερό μουστάκι.
9. Εφηβικό παιχνίδι: ο Γεώργιος παρεμβάλλεται μέσα από μια κουρτίνα κατά την φωτογράφιση της αδελφής του, πριγκίπισσας Ντάγκμαρ της Δανίας.
10. Τα μαλλιά του βασιλιά άρχισαν να αραιώνουν ήδη από την δεύτερη εικοσαετία της ζωής του. Και οι πέντε γιοί του, Κωνσταντίνος Α', Γεώργιος, Νικόλαος, Ανδρέας, Χριστόφορος έχασαν τα μαλλιά τους σχετικά νέοι. Ο Ανδρέας μάλιστα μετέδωσε αυτό το χαρακτηριστικό στον βρεττανικό οίκο, ώς πατέρας του Φιλίππου της Αγγλίας, παππούς του πρίγκιπα Καρόλου και προππάπους του πρίγκιπα Ουίλλιαμ...
11. Το μουστάκι και η φαλάκρα σηματοδοτούν την ωρίμανση του μονάρχη.
12. Ο βασιλιάς ξεχώριζε για το ψηλόλιγνο ανάστημά του. Όντας δανέζικης καταγωγής ήταν πολύ ψηλός, το ίδιο και οι απόγονοί του.
13. Πόζα του νεαρού βασιλιά μπροστά σε τυπικό ελληνικό τοπίο.
18. Διαπεραστικό βλέμμα προς την κάμερα.
19. Επίσημο πορτρέτο στα ελληνικά ανάκτορα.
20. Ο γοητευτικός μονάρχης την δεκαετία του 1860.
21. Ο β. Γεώργιος με την σύζυγό του, πριγκίπισσα Όλγα της Ρωσίας το 1865.
22. Βασιλιάς Γεώργιος Α' και βασίλισσα Όλγα.
23. Με στρατιωτική στολή και με κοστούμι.
24. Ο βασιλιάς Γεώργιος, η βασίλισσα Όλγα και..;
25. Κι ένα σκίτσο του Γεωργίου από γαλλική εφημερίδα...
26. Ο βασιλιάς στον προσωπικό του χώρο.
2. Εφηβικό πορτρέτο του μελλοντικού βασιλιά της Ελλάδος.
3. Ο πρίγκιπας Γουλιέλμος της Δανίας ήταν μόλις 17 ετών όταν έγινε ο βασιλιάς της Ελλάδος, με το όνομα Γεώργιος Α'. Αυτή είναι μια από τις πρώτες του φωτογραφίες στην Ελλάδα.
4. Ο Γεώργιος Α της Ελλάδος την χρονιά της στέψης του.
5. Επίσημο πορτρέτο του μονάρχη, κατά τα πρώτα έτη της βασιλείας του.
6. Οικογενειακή φωτογραφία της δανέζικης βασιλικής οικογένειας. Τρίτος, στην πρώτη σειρά, ο βασιλιάς Γεώργιος και μπροστά του η σύζυγός του, βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων.
7. Ο νεαρότατος βασιλιάς των Ελλήνων με παραδοσιακή ελληνική ενδυμασία.
8. Πλησιάζοντας στα 30 του, ο Γεώργιος άφησε το χαρακτηριστικό μυτερό μουστάκι.
9. Εφηβικό παιχνίδι: ο Γεώργιος παρεμβάλλεται μέσα από μια κουρτίνα κατά την φωτογράφιση της αδελφής του, πριγκίπισσας Ντάγκμαρ της Δανίας.
10. Τα μαλλιά του βασιλιά άρχισαν να αραιώνουν ήδη από την δεύτερη εικοσαετία της ζωής του. Και οι πέντε γιοί του, Κωνσταντίνος Α', Γεώργιος, Νικόλαος, Ανδρέας, Χριστόφορος έχασαν τα μαλλιά τους σχετικά νέοι. Ο Ανδρέας μάλιστα μετέδωσε αυτό το χαρακτηριστικό στον βρεττανικό οίκο, ώς πατέρας του Φιλίππου της Αγγλίας, παππούς του πρίγκιπα Καρόλου και προππάπους του πρίγκιπα Ουίλλιαμ...
11. Το μουστάκι και η φαλάκρα σηματοδοτούν την ωρίμανση του μονάρχη.
12. Ο βασιλιάς ξεχώριζε για το ψηλόλιγνο ανάστημά του. Όντας δανέζικης καταγωγής ήταν πολύ ψηλός, το ίδιο και οι απόγονοί του.
13. Πόζα του νεαρού βασιλιά μπροστά σε τυπικό ελληνικό τοπίο.
14. Σπάνια φωτογραφία της δεκαετίας του 1840. Ο μικρός Γεώργιος
καθιστός, με κάποια από τα αδέλφια του: Αλεξάνδρα, Φρειδερίκος, Ντάγκμαρ
και Θήρα.
15. Ο βασιλιάς σε ηλικία οπωσδήποτε κάτω των 20.
16. Ο Γεώργιος σε ηλικία 14 ετών- δίπλα στο τραπέζι. Όρθιος ο διάδοχος
της Δανίας Φρειδερίκος, και οι τρείς πριγκίπισσες: Θήρα, Αλεξάνδρα,
Ντάγκμαρ.
17. Από τον βασιλικό οίκο της Δανίας προήλθαν βασιλείς της Αγγλίας, της
Γερμανίας και της Ελλάδος. Εδώ οι συγγενείς σε απαρτία. Ξεχωρίζουμε μόνο
τον βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο Α' σε ηλικία 18 ετών, όρθιο από δεξιά.
(1863)18. Διαπεραστικό βλέμμα προς την κάμερα.
19. Επίσημο πορτρέτο στα ελληνικά ανάκτορα.
20. Ο γοητευτικός μονάρχης την δεκαετία του 1860.
21. Ο β. Γεώργιος με την σύζυγό του, πριγκίπισσα Όλγα της Ρωσίας το 1865.
22. Βασιλιάς Γεώργιος Α' και βασίλισσα Όλγα.
23. Με στρατιωτική στολή και με κοστούμι.
24. Ο βασιλιάς Γεώργιος, η βασίλισσα Όλγα και..;
25. Κι ένα σκίτσο του Γεωργίου από γαλλική εφημερίδα...
26. Ο βασιλιάς στον προσωπικό του χώρο.
http://greekroyalfamily1863-1974.blogspot.gr/2012/04/blog-post_5783.html
7. ΙΣΤΟΡΙΑ - ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ - ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο Α' from ΣΤ-1 (2012-2013 / 2ου Δημοτικού Σχολείου Ξάνθης
http://www.slideshare.net/hellaka/ss-40655496
8. ΤΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α'.
Σας προτείνουμε ακόμη να διαβάσετε:
Σύνθεση ΠΑΖΛ και επιμέλεια παρουσίασης: Εὐάγγελος ὁ Σάμιος
http://www.slideshare.net/hellaka/ss-40655496
8. ΤΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α'.
Σας προτείνουμε ακόμη να διαβάσετε:
3. Νικήτας Σταματελόπουλος ή Νικηταράς ο Τουρκοφάγος (1782-1849)
4. Μαντώ (Μαγδαληνή) Μαυρογένους (1796-1840)
5. Η κυρά των Μαρασίων (Βασιλική Λαμπίδου - Φωτάκη, + 19 Ιουνίου 2011.)
6. Η κυρά της Ρω ( Δέσποινα Αχλαδιώτη, +13 Μαίου 1982).
Σύνθεση ΠΑΖΛ και επιμέλεια παρουσίασης: Εὐάγγελος ὁ Σάμιος
ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α' (1845 - 1913) from ΠΑΖΛ ΕΠΙΛΟΓΕΣ
Προσοχή
Προσοχή
Για ανάγνωση επιλέγεις ¨ ΠΛΗΡΗΣ ΟΘΟΝΗ¨ και το διαβάζεις τόσο άνετα, σαν να είναι σε μορφή pdf.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου